5 Aralık 1565: Şa‘rânî'nin vefatı (Mısırlı Âlim ve Sûfi)

898 (1493) yılında Kahire’nin Kalyûbiye bölgesindeki Kalkaşende’de doğdu. Tahsiline babasının yanında başladı ve hıfzını tamamladı. Kısa bir süre sonra babasını, ardından annesini kaybetti. 911 (1505) yılı başlarında Şeyh Hızır adındaki bir kişiyle birlikte Kahire’ye gitti. Gamrî Camii imamı muhaddis Emînüddin b. Neccâr gibi âlimler başta olmak üzere elliyi aşkın hocadan dinî ilimleri öğrendi. On beş yaşındayken ilk haccını yaptı. Tasavvufa ilgisi artınca Ali el-Mersafî’ye, ardından Muhammed eş-Şinnâvî’ye intisap etti. Şinnâvî’den sonra tasavvuf eğitimini Bedeviyye-Metbûliyye’nin kurucusu İbrâhim el-Metbûlî’nin halifesi Ali el-Havvâs’ın yanında sürdürdü.



Şa‘rânî, Kadı Muhyiddin Abdülkādir Özbekî tarafından Kahire’de Bâbışa‘riye’de adına yaptırılan külliyede otuz iki yaşından itibaren binlerce talebeyi irşad etmenin yanı sıra dinî ilimleri de okuttu. Hayatı boyunca eğitim, irşad ve eser telifiyle meşgul olan Şa‘rânî 12 Cemâziyelevvel 973 (5 Aralık 1565) tarihinde vefat etti.



Eserleri: Şa‘rânî’nin kendi ifadesine göre 300 civarında eseri var. Onlardan bazıları şunlardır:

1. Tasavvuf ve Ahlâk.
2. el-Baḥrü’l-mevrûd fi’l-mevâs̱îḳ ve’l-ʿuhûd (ʿUhûdü’l-meşâyiḫ).
3. el-Cevâhir ve’d-dürer.
4. Dürerü’l-ġavvâṣ ʿalâ fetâvâ Seyyidî ʿAlî el-Ḫavvâṣ.
5. el-Kibrîtü’l-aḥmer fî beyâni ʿulûmi’ş-Şeyḫi’l-Ekber.
6. en-Nefeḥâtü’l-ḳudsiyye fî beyâni ḳavâʿidi’ṣ-ṣûfiyye (Beyazıt Devlet Ktp., Veliyyüddin Efendi, nr. 1835).
7. Mevâzînü’l-ḳāṣırîn.
8. Tenbîhü’l-muġterrîn evâḫıre’l-ḳarni’l-ʿâşir ʿalâ mâ ḫâlefû fîhi selefehümü’ṭ-ṭâhir (Kahire 1315, 1990).
9. Taṭhîru ehli’z-zevâyâ min ḫabâʾis̱i’ṭ-ṭavâyâ.
10. Edebü’l-mürîdi’ṣ-ṣâdıḳ maʿa men yürîdü’l-ḫâliḳ (Süleymaniye Ktp., Şehid Ali Paşa, nr. 116; Beşir Ağa, nr. 350).
11. Medâricü’s-sâlikîn ilâ rüsûmi ṭarîḳı’l-ʿârifîn (Kahire, taşbaskı, ts.).
12. el-Muḫtâr mine’l-envâr fî ṣoḥbeti’l-aḫyâr (Beyrut 1985; Âdâbü’ṣ-ṣoḥbe adıyla Dımaşk 2003).