Yorumlara yazın SGK Uzmanı Murat Özdamar cevaplasın!
Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Özdamar, sizlerden gelen sorulara cevap vermeye devam ediyor. Siz de haberin altındaki yorumlara sorularınızı yazın, Özdamar yeniakit.com.tr'de cevaplasın.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Özdamar sizlerden gelen sorulara cevap veriyor. İşte bu hafta sizlerden gelen sorular ve Özdamar’ın cevapları:
Memurun yetim kızının aylık alma şartları farklı
Soru: Ben SSK emeklisiyim. Emekli Sandığına tabi eşim öldü. SSK emeklisi babam da öldü. Babamdan SSK emekli yetim maaşına baş vurdum, vermediler. Arkadaşımın eşi SSK’lı, kendisi SSK’lı babası ise Emekli Sandığı. Arkadaşım tüm maaşları alıyor, bana neden verilmiyor? Güllü İ.
Cevap: Sosyal sigorta kanunumuz, SSK veya Bağ-Kur kapsamından yetim aylığı alma şartları ile Emekli Sandığı kapsamından yetim aylığı alma şartlarını farklı belirlemiş. SSK veya Bağ-Kur kapsamında sigortalı olan anne yahut babası ölen evlenmemiş/dul/yetim kızlara aylık bağlanabilmesi için iki şart bulunuyor. Bu şartlar sigortalı çalışmamak veya kendi sigortası nedeniyle emekli maaşı almamaktır. Emekli Sandığı kapsamında sigortalı olan anne yahut babası ölen evlenmemiş/dul/yetim kızlara aylık bağlanabilmesi de iki şart bulunuyor ancak bu şartlar daha farklı. Memur olarak çalışmayan yahut kendisi memurluktan dolayı emekli olmayan evlenmemiş/dul/yetim kızlara yetim maaşı ödenebiliyor. Siz SSK emeklisi olduğunuz için SSK emeklisi babanızdan yetim aylığı alma hakkınız bulunmuyor. Arkadaşınızın babası ise Emekli Sandığına tabi. Her ne kadar kendisi SSK emeklisi olsa da emeklilik statüsü memuriyet kapsamında yani Emekli Sandığı statüsünde olmadığından babasından da maaş alma imkanına sahip. Size aylık bağlanamaması tamamen yasal mevzuata uygun.
Düşükten borçlanma için son iki hafta
Soru: Ben şu an SSK’lı çalışıyorum. Doğum borçlanmasını ödersem emekli olmak için prim günlerimi seneye Haziran ayı sonunda tamamlayabiliyorum. Borçlanmayı şimdi mi yapayım yoksa emekliliğime yakın olan tarihte mi? Halime F.
Cevap: Asgari ücret ile borçlanma tutarı arasında doğrudan bir ilişki bulunuyor. Çünkü 5510 sayılı Kanun hükmü gereği borçlanma hesabında, borçlanma müracaat tarihindeki asgari ücret esas alınıyor. Borçlanma müracaatı bu yıl yapılırsa bu seneye ait asgari ücret dikkate alınarak borçlanma bedeli hesap edilecek. Borçlanma seneye kalırsa 2025 yılına ait asgari ücret üzerinden borçlanma bedeli tespit edilecek. Bu sene içinde borçlanma müracaat eden ve tahakkuk eden borçlanma tutarını da bir ay içinde ödeyen için en düşük günlük borçlanma tutarı 213,36 TL. Asgari ücret hangi oranda artarsa günlük en düşük borçlanma tutarı da asgari ücret artışı oranı kadar yükselecek. İmkanları zorlayarak bu sene borçlanma yapmak menfaatinize olacaktır.
7000 Gün prim üzerinden emeklilikte 25 yıl şartı aranmaz
Soru: Ben 18.7.2004 tarihinde ilk defa sigortalı oldum. Toplamda 6895 gün prim ödemesine ulaştım. Benim emekli olabilmem için 25 yıl sigortalılık süresini de tamamlamam gerekir mi? Yavuz Y.
Cevap: İlk defa 9.9.1999 ile 30.4.2008 tarih aralığında sigortalı olanlar, sigortalılık süresi aranmaksızın 7000 gün primle kadın ise 58 erkek ise 60 yaşında emekli olabilir. Ancak kadın ise 58 erkek ise 60 yaşına gelmesine rağmen 7000 gün prim ödemesi oluşmamış ise bu kez 25 yıl sigortalılık süresinin de tamamlanması şartıyla 4500 gün primle emekli aylığı bağlanabilir. Emeklilik yaşınızı yani 60 yaşını tamamlamış iseniz 7000 gün primi tamamlayınca için emekli olabilirsiniz. Eğer 60 yaşınız tamamlanmamış ise prim gününü 7000 güne tamamladıktan sonra 60 yaşını da tamamlayacağınız tarihte emekli olabileceksiniz.
Borç nedeniyle durdurulan hizmetlerin tamamı ihya edilebilir
Soru: Ben şu an SSK sigortalısı olarak çalışıyorum. SSK Emeklisi olabilmek için gerekli olan 1260 günlük SSK günlerimden henüz 160 gün kadar eksiğim kaldı. Bu eksiği tamamlayınca emeklilik için 845 gün daha prime ihtiyacım olacak. Geçmiş yıllardaki Bağ-Kur borçlarımdan dolayı silinen 985 günüm var. 160 gün sonra emekli olmak için önce 540 gün askerlik süremi sonra 305 gün silinen Bağ-Kur günümü ihya ederek emekli olmam mümkün mü? İhsan Ü.
Cevap: Prim borcu nedeniyle silinen Bağ-Kur sürelerinin tamamını daha sonradan primini ödemek yoluyla hizmetten saydırılması mümkün. Ancak borç nedeniyle silinen Bağ-Kur günlerinin kısmi olarak yani ihtiyaç duyulan kadarını canlandırmak mümkün değil. Yani borç nedeniyle silinen tüm sürelere ait primlerin ödenmesi şart. Bu nedenle emekli olabilmek için ya askerlik borçlanıp ilave olarak 305 gün daha sigorta primi ödemelisiniz. Ya da askerlik yerine silinen Bağ-Kur günlerinin tamamını ihya etmelisiniz. Silinen Bağ-Kur günlerinin ihya tutarları asgari ücret üzerinden hesaplanıyor. Bu nedenle asgari ücret artışından etkilenmeme adına bu yıl içinde ihya başvurusu yaparak, size tebliğ edilecek ihya bedelini de üç ay içinde ödemenizi önermekteyim.
Emekli maaşı bağlanırsa SSK yetim maaşı kesilir
Soru: Sigorta başlangıç tarihime göre 3600 gün üzerinden 58 yaş tamamlayacağım 2025 yılı sonunda emekli olabileceğim. Şu an bekar olduğum için ölen babamdan dolayı 17.546 TL SSK yetim aylığı alıyorum. Emekli olunca bu yetim maaşım kesilir mi? Hülya C.
Cevap: Kız çocuklarına ölen SSK’lı veya Bağ-Kur’lu anne veya babalarından dolayı yetim aylığı bağlanabilmesi için aranan şartlardan bir tanesi de kendisine ait bir emekli maaşının bulunmamasıdır. Bekar, boşanmış ya da dul kalmış yetim kız çocuğunun aldığı Bağ-Kur veya SSK yetim maaşı, kendisine emekli maaşı bağlanınca kesilir. Dolayısıyla babanızdan bağlanan yetim maaşı kesilecektir. Size bağlanacak emekli maaşının halen aldığınız yetim maaşından daha düşük olabileceğini de hesaba katarak değerlendirme yapmanızda fayda var.
