Urartulardan miras ‘savat’ sanatı gelecek nesillere aktarılıyor

Urartulardan bugüne ulaşan ancak sanayileşmeyle unutulmaya yüz tutan el sanatlarından savat, Van’da birkaç usta tarafından gelecek nesillere aktarılıyor. Ustaların şehre özgü motiflerin yanı sıra Urartu medeniyetine ait figürleri özenle işledikleri takılar, zahmetli bir sürecin ardından hem de yerli ve yabancı turistlere sunuluyor ayrıca sipariş üzerine yurt dışına gönderiliyor. Savat sanatının yaşatılması için belediyeler tarafından kurslar açılarak yeni ustalar yetiştirmeye çalışıyor. İpekyolu’nda açtığı atölyede babasından öğrendiği mesleğini sürdüren Erdal Binici, “Gümüş, bakır, kurşun ve kükürtten elde edilen savatta oranlar vardır. Bu oranları ustalar belirler. Savat kaldıkça güzelleşir, kıymetlenir. Tarihimize baktığımız zaman, babalarımızda, dedelerimizde, ninelerimizde olmazsa olmazlardan biridir savat. Tabaka, bilezik, kemer, yüzük gibi eşyalarda mutlaka savat olurdu” diye konuştu.

Urartu dönemi figürlerini savatla birleştirdiklerini ifade eden Binici, şunları söyledi: “Atölyemize gelen misafirlerimiz savatla yapılan takıları çok beğeniyor. Yıllar sonra geldiklerinde takmaya devam ettiklerini görüyoruz çünkü savat kaldıkça daha da güzelleşiyor. Osmanlı döneminde padişahların özel parçalarında da kullanılmıştır. Savat, 2 bin 800 yıldan beri bu bölgede yapılan en önemli işçiliklerden biri. Eski Van’da kuyumcu çarşısı varmış ve orada 120 atölyenin olduğu tespit edilmiş. Şimdi maalesef yok. Elle yapıldığından bir bileziğin tamamlanması 3-4 günü buluyor. Makineyle savat üretmenin imkânı yok. Ondan dolayı, bizden ürün talep eden firmalara olumsuz yanıt veriyoruz. Seri üretim yapmıyoruz ve ancak kendi siparişlerimizi karşılayabiliyoruz. Van’a gelen turistler de yaptığımız ürünlere ilgi gösteriyor.”