Toryum nedir, toryum ne işe yarar? Türkiye’de toryum nerede çıkartılır?
Toryum nerede çıkarılır? soruları bir hayli merak ediliyor. Araştırmacı yazar Haluk Özdil, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın müjdesinin ilişkin olarak “Müjde gerçek anlamda bir deprem etkisi oluşturacak bir şeyse bence toryumdur" dedi. Erdoğan’ın müjdesinin toryum olabileceği iddiaları sonrası toryum nedir, toryum ne işe yarar? sorularına cevap aranıyor.
Toryum yakıt döngüsünde uranyumdan daha az plütonyum ve diğer trans-uranyum elementleri üretildiğinden, toryum, nükleer santrallerin en temiz yakıtı olarak kabul edilir.
Toryum nedir?
Toryum (Th). Atom numarası 90, atom ağırlığı yaklaşık 232 g/mol olan, 11,7 g/mL yoğunluğunda, 1755 °C de eriyen, kurşun renginde, havada bozulmaz, atom enerjisi kaynağı olarak kullanılan radyoaktif bir elementtir.
Toryum nasıl elde edilir?
Toryum kendiliğinden bölünebilme yeteneğine sahip değildir. Bu yüzden doğrudan nükleer yakıt olarak kullanılamaz. 232Th (toryum-232) izotopunun, bir nötron yutarak, fisyon yapabilen (fisil) bir izotop olan 233U'e dönüştürülmesi gerekir. 232Th'nin düşük enerjili nötronlarla reaksiyonu (nötron yutumu) sonucunda, önce kararlılığı daha az olan 233Th oluşur.
Dünya toryum kaynakları
Toryum tabiatta uranyumdan yaklaşık üç kat daha fazla bulunur. 2006 verilerine göre Dünya'da bilinen toplam toryum rezervinin 2,5 milyon ton olduğu ve ortalama % 6–7 civarında toryum oksit içerdiği söylenebilir. Monazit Malzeya, Brezilya, Hindistan ve Vietnam'da yılda yaklaşık 10 bin ton civarında çıkarılmaktadır.
Türkiye’de toryum nerede çıkartılır?
Eskişehir'e bağlı Sivrihisar ilçesinin kuzey batısında, Kızılcaören, Karkın ve Okçu Köyleri arasında yer alan 15 km2'lik bir sahada, toryumun yanı sıra nadir toprak elementleri, barit ve fluorit içeren karmaşık yapılı yataklara rastlanmıştır.
