Hangi sektörü tercih ediyorlar! Türkiye’de kaç Suriyeli çalışıyor?
Türkiye'de ağırlıklı olarak tekstil, inşaat, sanayi ve hizmet sektörlerinde çalışan yaklaşık 500 bin Suriyeli iş gücüne katkı sağlıyor. Düşük ücretle çalışma tercihleri, işverenlerin Suriyelileri istihdam etme nedenleri arasında bulunuyor.
Türkiye’de yaklaşık 500 bin Suriyelinin iş gücünde yer aldığı tahmin ediliyor. Çoğunluğu kayıt dışı çalışan Suriyeliler, tekstil, sanayi, inşaat, hizmet, oto bakım ve tamir, deri ürünleri imali ve gıda gibi çeşitli sektörlerde istihdam ediliyor. Düşük ücretle çalışmayı kabul etmeleri, işverenlerin Suriyelileri tercih etme nedenlerinin başında geliyor.
Suriyeli işçilerin iş gücüne katılımı, Türkiye'nin ekonomik dinamikleri üzerinde önemli bir etki oluşturuyor. Ancak Suriyelilerin geri dönüş sürecinin hızlanmasıyla, iş gücündeki Suriyeli çalışan sayısının da azalacağı öngörülüyor. Sektörel bazda bakıldığında, inşaat ve tekstil gibi emek yoğun iş kollarında Suriyelilerin daha fazla istihdam edildiği dikkat çekiyor. Bu durum, yerli iş gücü açısından tartışmalara da yol açıyor.
Suriye’de rejimin devrilmesi, Türkiye yeni asgari ücretin de belirleneceği bir döneme denk geldi. Milyonlarca çalışan gözünü asgari ücret görüşmelerine çevirirken, ağırlıklı beklentiler, yüzde 30-35 civarında bir zam yapılacağı yönünde şekilleniyor.
Geri dönüşler istihdamı etkileyecek
İşverenler ise asgari ücret kadar Suriyeli çalışanların da durumunu takibe aldı. Çünkü geri dönüşlerin başlamasıyla birlikte istihdamdaki Suriyeli çalışanların sayısının da azalabileceği belirtiliyor.
Ekonomim'de belirten Türkiye'de çalışma izni alan Suriyelilerin sayısı, 2011 yılında sadece 118 iken, 2023 yılında 108.250'ye yükselmiştir. Ancak, kayıt dışı çalışan Suriyeliler de dikkate alındığında, toplamda yaklaşık 500.000 Suriyelinin Türkiye'de istihdam edildiği tahmin edilmektedir. Suriyeliler, ağırlıklı olarak tekstil, sanayi, inşaat, hizmetler, oto bakım ve tamir, deri ürünleri imali ve gıda sektörlerinde çalışmaktadır. İşverenler, daha düşük ücretle çalışmayı kabul ettikleri için Suriyeli personeli tercih edebilmektedir. Geri dönüşlerin hızlanması durumunda, iş gücündeki Suriyeli sayısının azalması beklenmektedir.
Öte yandan “emek yoğun” sektörlerde faaliyet gösteren iş dünyasının temsilcileri, “Suriyelilerin olmaması halinde çalıştıracak işçi bulamayacaklarını” zaman zaman dile getiriyor. Suriyelilerin daha az beklenti ile çalışması, işverenlerin de bazı tercihlerini onlardan yana kullanmasını beraberinde getiriyor.
Daha düşük ücretlere çalışmayı kabul eden Suriyeliler, işveren cephesinde personel giderlerinin de gerilemesini sağlıyor. Bu sebeple iş dünyasının temsilcileri, asgari ücret kadar Suriyeli çalışanların da durumunu dikkatle takip ediyor.
Bazı sektörlerde yoğunluk var
Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) Şubat 2023'te yayımladığı bir araştırmaya göre, Suriyelilerin ağırlıklı olarak tekstil, sanayi, inşaat, hizmet, oto bakım ve tamir, deri ürünleri imali ve gıda sektörlerinde çalıştıkları belirtildi. Çalışmada, bu sektörlerde çalışan Suriyelilerin büyük çoğunluğunun kayıt dışı istihdam edildiği vurgulandı. Türkiye Gazetesi'nin haberine göre, İstanbul'da tekstil sektöründe yapılan saha araştırmasında, Suriyeli işçilerin tamamının sigortasız çalıştığı tespit edildi.
