Sayıştay’ın 2024 yılı Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) Denetim Raporu’nda, CHP’li Mansur Yavaş yönetimindeki ABB’nin muhasebe kayıtlarındaki usulsüzlüklere dikkat çekildi.
Raporda, “Muhasebe Kayıtlarında Yer Alan Araçların ABB Adına Tescil Edilmiş Araçlarla ve Sigorta Ettirilen Araçlarla Tutarsız Olması Kurum araç kayıtlarının incelenmesi sonucunda; muhasebe kaydında yer alan araçlarla ABB adına tescil edilmiş araçlar ve zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırılan araçlar arasında tutarsızlıklar olduğu tespit edilmiştir” denildi.
ABB’YE AİT YÜZLERCE ARAÇ KAYITLARDA GÖRÜLMÜYOR!
Sayıştay raporunda, ABB’ye ait araçların 466’sının muhasebe kayıtlarında gerektiği şekilde gösterilmediği, bunun da araçların akıbeti hakkında soru işaretlerine neden olduğu ortaya konuldu. Raporun araç kayıtlarına ilişkin bölümünde şu ifadeler yer aldı: Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel kavramlar” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında; “Tam açıklama” kavramı tanımlanmış, bu kapsamda mali tabloların bu tablolardan yararlanacak olanların doğru karar vermelerine yardımcı olacak ölçüde yeterli, açık ve anlaşılır şekilde düzenlenmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu düzenleme mali tabloların ilgililerinin doğru karar vermelerini sağlayacak şekilde yeterli, açık ve anlaşılır olması için muhasebede yer alan kayıtların aynı derecede yeterli, açık ve anlaşılır olmasını gerektirmektedir. Bu çerçevede belediye adına tescil edilmiş taşıtlar üstünde yapılacak çalışmalar için taşıtların plaka bilgisinin muhasebe kayıtlarında ve yardımcı defterlerde bulunması gerekir.
ABB adına tescil edilmiş araçların plaka bilgileri Türkiye Noterler Birliği (TNB) Araç Sicil ve Tescil Sisteminden (Artes) temin edilmiştir. Benzer bilgi 2024 yılı için ihalesi yapılan fakat istekli çıkmadığı için iptal edilen zorunlu mali sorumluluk sigortası için yapılan işlemlerden elde edilmiştir. Muhasebe sisteminden alınan verideyse taşıtların önemli bir kısmı için plaka bilgileri bulunmakla birlikte tüm taşıtlar için plaka bilgisi bulunmamaktadır. Alınan bu veriler üstünde yapılan çalışmalar sonrasında aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: TNB Artes’te tescil kaydı olup muhasebe kayıtlarında olmayan 405 araç tespit edilmiştir. Ulaşılan bu sonuç muhasebe sisteminde önemli miktarda kayıt eksikliği bulunduğunu göstermektedir. Bu analiz muhasebe kayıtlarından hareketle yapıldığında 28 aracın TNB Artes kayıtlarında bulunmadığı, diğer bir ifadeyle muhasebede araç tescil sisteminde bulunmayan ve bu yönüyle hurdaya ayrılmış, hizmet dışı kalmış olma ihtimali bulunan araçların olduğu görülmüştür. T.C. Sayıştay Başkanlığı Ankara Büyükşehir Belediyesi 2024 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 14 Muhasebede bulunup sigortalanan araçlar arasında bulunmayan 181 araç tespit edilmiştir. Bu sonuç muhasebede bulunan araçların hepsinin aktif bir şekilde kullanıldığı varsayıldığında, tespit edilen miktardaki aracın sigortasının yaptırılmadığını ifade etmektedir. Benzer bir sonuca TNB Artes’te tescil kaydı olup sigortalanan araçlar arasında bulunmayan araçlar üstünden de gidilebilir. Bu şekilde olan araç sayısı 466’dır. Sigortası yaptırılıp muhasebede bulunmayan 112 araç, muhasebe kayıtlarında bulunan eksikliği göz önünde tutarak muhasebede kayıtlı olmayan araçların sigorta ettirilmesi ihtimalini ortaya çıkarır ki bu durumda bu eksikliğin nelere sebep olabileceği çok daha iyi anlaşılır.
Zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırılan fakat TNB Artes kayıtlarında bulunmayan 20 araç için gerekli araştırmaların ABB tarafından yapılması gerekmektedir. Burada elde edilen sonuçlar mali hizmetler birimiyle araç bilgilerinin bulunduğu başta makine ikmal, bakım ve onarım birimi olmak üzere diğer birimler arasında daha fazla koordinasyon gerekliliğine işaret etmektedir. Kamu İdaresi cevabında; bulguya alınan değerlendirmelerden yalnızca TNB Artes kayıtlarıyla zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırılan araç kayıtlarının karşılaştırılmasıyla ulaşılan sonuçlara ilişkin açıklamalarda bulunulmuştur. Bu kısımda yapılan açıklamalarda da tutarsızlıkların tamamı için bir izahat verilmemiştir. Muhasebe kayıtları ile uyumsuzluk konusunda ise bir izahatta bulunulmamıştır. Belirtilen bu farklılıklar ABB’nin 2024 yılı Bilançosunda 254 Taşıtlar Hesabının olması gereken gerçek durumu göstermemesine sebebiyet vermiştir. Tüm bu sonuçlar tam açıklama ilkesi gereğince muhasebe kayıtlarında yer alan taşıtların bilgilerinin yardımcı defterlerde bulunmasını ve taşıt yönetimiyle ilgili birimlerin yakın işbirliği içinde çalışmasını gerektirmektedir.
