Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-10-28 09:03

TOGG ve Tesla'nın rakibi iflas etti

Henrik Fisker, 2000’li yılların başında BMW ve Aston Martin’de tasarımcılık yaptı. DB9 ve Z8 gibi modellerde imzası bulunan Fisker, kendi markasını yaratma hayaliyle 2007’de Fisker Automotive adlı şirketi kurdu.

Şirketin ilk modeli olan lüks hibrit otomobil Fisker Karma, piyasaya sürüldüğünde Hollywood yıldızlarının ilgisini çekti. Oyuncu Leonardo DiCaprio da markaya yatırım yapan isimlerden biri oldu. Ancak araç, tasarımı kadar kullanım zorluklarıyla da gündeme geldi.

CNN’de yer alan incelemelere göre 102 bin dolar fiyat etiketine sahip Karma, “şık ama kullanışsız” olarak tanımlandı. Batarya paketi nedeniyle iç hacmi dar olan model, konfor ve kalite açısından düşük puanlar aldı. Consumer Reports, 2012’de yayımladığı test sonuçlarında Fisker Karma’yı “şimdiye kadar test ettiğimiz en düşük puanlı lüks sedan” olarak değerlendirdi.

2012’de ABD’nin doğu kıyılarını vuran Sandy Kasırgası, Fisker Automotive’in sonunu getiren olaylardan biri oldu. New Jersey limanında teslimat bekleyen yüzlerce araç sel altında kaldı; 16’sı batarya kısa devresi nedeniyle yandı. Toplam zarar 30 milyon doları aştı.

Zaten zor günler geçiren şirket, aynı dönemde batarya tedarikçisi A123 Systems’in iflası ve ABD Enerji Bakanlığı’nın kredi desteğini kesmesiyle mali krizin eşiğine geldi. Fisker Automotive, 2013 yılında iflas başvurusu yaptı. Henrik Fisker, yıllar sonra verdiği bir röportajda, “Sandy bizi bitirmedi ama son darbeyi o vurdu” dedi.

2016 yılında Henrik Fisker, bu kez eşi Geeta Gupta-Fisker ile birlikte Fisker Inc. adını taşıyan ikinci girişimini kurdu. Bu defa hedefi tamamen elektrikli, sürdürülebilir üretime sahip otomobiller üretmekti. Yeni stratejisi, Tesla’nın aksine lüks segmentten uzaklaşıp daha geniş kitlelere ulaşmak üzerine kuruluydu. Üretimi doğrudan kendisi yapmak yerine, dış kaynaklarla maliyeti düşürmeyi planladı. Şirketin ilk modeli Fisker Ocean, 2022’de Avusturya’daki Magna Steyr tesislerinde üretime girdi. 600 kilometreye varan menzili, geri dönüştürülmüş iç malzemeleri ve “çevre dostu SUV” konseptiyle büyük ilgi gördü.

Ocean modeli tanıtıldığında “Tesla’ya meydan okuyan SUV” olarak lanse edildi. Ancak işler beklendiği gibi gitmedi. 2023 yılı sonunda şirket 463,6 milyon dolar zarar açıkladı. Toplam geliri 200 milyon dolar, faaliyet zararı ise 103,5 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. 2023 yılında 10 bin adet Ocean üretildi, ancak bunların yalnızca yarısı müşterilere teslim edilebildi. Şubat 2024’te YouTuber Marques Brownlee’nin yayımladığı “Bu, şimdiye kadar incelediğim en kötü araba” başlıklı video ise adeta sonun başlangıcı oldu. Video kısa sürede milyonlarca kez izlendi ve şirket hisseleri hızla düşüşe geçti. CNN’in 2024 tarihli haberine göre, Henrik Fisker bu dönemde yaptığı açıklamada Ocean modelinde kalite sorunları bulunduğunu kabul etti. Sorunların, farklı tedarikçilerden gelen yazılımların uyumsuzluğundan kaynaklandığını söyledi ve güncellemelerle çözüm sürecine girildiğini belirtti.

Tüm bu çabalara rağmen Fisker Inc., Haziran 2024’te iflas başvurusu yaptı. Şirketten yapılan açıklamada, “Elektrikli araç sektöründeki diğer üreticiler gibi biz de verimli çalışmamızı zorlaştıran çeşitli ekonomik zorluklarla karşı karşıya kaldık” ifadelerine yer verildi. Henrik Fisker böylece, elektrikli araç devriminde Tesla’ya rakip olmayı hedefleyen iki büyük girişiminin de çöküşüne tanık oldu. Bir dönem otomotiv dünyasının “vizyoner tasarımcısı” olarak anılan Fisker’in hikayesi, teknolojik yenilikle finansal sürdürülebilirliğin her zaman paralel ilerlemediğinin en çarpıcı örneklerinden biri olarak tarihe geçti.