İç kale ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşan Diyarbakır Kalesindeki surların ana girişleri Dağ Kapı, Urfa Kapı, Mardin Kapı ve Yeni Kapı’dır.

Yaklaşık dokuz bin yıllık olduğu tahmin edilen fakat kesin olarak ne zaman yapıldığı bilinmeyen Diyarbakır Kalesi UNESCO tarafından 2000 yılında Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınmış 2015 yılında da Dünya Mirası olarak kabul edilmiştir.

Şehrin doğusunu sınırlandıran Fiskaya isimli sarp kayalığın iç kale kısmının ilk yerleşme yerini oluşturduğu ve küçük çapta bir kalenin Huriler zamanında inşa edildiği sanılmaktadır.

349 yılında Roma imparatoru Constantinus devrinde şehrin etrafı surlarla çevrilmiştir.

VI. Yüzyılda Bizans imparatoru Justinianus zamanında güçlendirilmiş ve son şeklini almıştır.

Kale genel olarak kalkan balığı biçimini andırmaktadır.

Dış Kale surlarının uzunluğu 5 kilometre kadardır

Doğu–Batı doğrultusunda 1.700, kuzey – güney doğrultusunda 1.300 metrelik bir alanı kaplar.

Surların yüksekliği 10-12 metre, kalınlığı 3-5 metredir.

Surlar üzerindeki kuleleri birbirine bağlayan yol 70 santimetre kalınlığında mazgal duvarları ile korunmuştur.