Milyonlarca kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olan, imparatorlukları yıkıp dünyanın siyasi haritasını şekillendiren 1. Dünya Savaşı bir asrı geride bırakırken Türk Tarih Kurumu arşivlerinden savaşın bilinmeyen kareleri gün ışığına çıkarıldı.
ANKARA - Fotoğraflar yedi cephede savaşa giren Osmanlı Devleti'nde cephe önü ve arkasında yaşananlarla savaşın büyük resmini ortaya koyuyor. Fotoğraflarda, Sina Çölü'nden Çanakkale'ye, Galiçya'dan Kudüs'e, Harbiye Nazırı Enver Paşa'nın askerleri teftişi, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy, Ahmet Cemal Paşa ve Çanakkale'de mermi taşıyan Seyit Onbaşı yer alıyor.
Çoğunlukla Suriye-Filistin Cephesine ait karelerde deniz muharebe bölüğü, mevzilenmiş piyade erler, istirahate çekilen askerler, süvari taburu, güneş ışığı ve ayna ile yansıtılarak mors kodu ile sinyal veren telgraf (helyograf) bölüğü, topçu bataryaları, Mevlevi sıhhiye bölüğü görülebiliyor.
SAVAŞA GİRMEME GİBİ BİR SEÇENEK YOKTU
TTK Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. İbrahim Ethem Atnur, Osmanlı Devleti'nin 1. Dünya Savaşı'na hazırlıksız girdiğini, ancak savaşa girmeme gibi bir seçeneği de bulunmadığını belirtti.
İngiliz arşivlerine göre, İngiltere’nin, Osmanlı'yı savaşa sokan iki Alman gemisi olan Goben ve Breslav'ın seyrini adım adım takip ettiğini, bu gemilerin boğazdan geçişini özellikle görmezden geldiğini anlatan Atnur, İngilizlerin Osmanlı'yı savaşa girmeye zorlamak amacıyla gemilerin teslim edilmesi için nota verdiğini söyledi. Dünyada hala 1. Dünya Savaşı'nın etkilerinin yaşandığını ifade eden Atnur, Anadolu'nun 1. Dünya Savaşı'nın sonuçlarına isyan ettiğini, Sevr'i reddedip Lozan'ı imzaladığını belirtti. Atnur, Ortadoğu'daki sıkıntı ve sancıların kaynağının da 1. Dünya Savaşı ve İngilizlerin uzun vadede bölgede hakimiyet kurma stratejisi olduğunu sözlerine ekledi.