Paralel yapı Bosna’da da işbaşında

HÜSEYİN KULAOĞLU / İSTANBUL - Uluslararası Saraybosna Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Metin Boşnak, Bosna’da yaşanan olayları gazetemize değerlendirdi. ‘Paralel yapı’nın Bosna’da da da ekin bir rol oynadığını belirten Boşnak, “Bosna’daki olaylara siyasi açıdan bakıldığı zaman Dayton Barış antlaşmasının getirdiği yapılanmanın hantallığı söz konusudur. Bosna savaş sonrası özellikle Boşnaklar nezdinde istihdam ve üretim mekanizmalarının olmaması ve Boşnakların nüfus olarak çok fazla olmasına rağmen maalesef sahipsiz kalmaları söz konusudur. Boşnakların nüfuslarına oranla ülkede söz sahibi olmamaları gibi bir durum ortaya çıktı” şeklinde konuştu.

“ÖZELLEŞTİRMELER OLAYLARI TETİKLEDİ”

Bosna’da gelir kaynakları, üretim ve dağıtım mekanizmalarının olmaması ve bir de bunların üstüne gelen özelleştirmelerin olaylarda etkili olduğunu kaydeden Metin Boşnak; “Tuzla burada en sanayileşmiş şehirler arasındadır. Tuzla’nın ağırlıklı olarak sosyal demokrat bir yapısı var. Saraybosna ise Tuzla’ya göre daha muhafazakâr bir konumu olan yer. Tuzla’da komünist dönemden gelen köklerinden kopmuş insanların daha çok işçi ve emek bilinciyle oluşturdukları bir psikoloji var. Tuzla’daki özelleştirmelerin bir kısmının bazen bir kalem karşılığında olmasını insanlara anlatmak zordur. Özelleştirme sonrasında maaş ödemelerinin olmaması ya da sağlık sigortalarının yatmaması gibi tetikleyici unsurları oldu” diye konuştu.

BAŞKANLIK BİNASININ YAKILMASI EYLEMLERİN ZİRVE NOKTASIYDI

Tuzla’da başlayan protestoların daha sonra Mostar, Zenitsa ve Saraybosna’ya kadar sıçradığını belirten Boşnak; “Başkanlık binasının yakılması da eylemlerin zirve noktasıydı. Birilerine göre haklı gerekçelerle oluşan psikolojiyi altı otobüs olarak öğrendiğimiz bir grup bizzat gidip, provoke etmeye, yönlendirmeye dönüştürdü. Bu olaylarda tetikleyici fonksiyonu gören, haklı gerekçelerle başlayan olayların zıvanadan çıkmasına dönüşen tetikleyici olaylar zinciri olduğunu düşünüyorum” şeklinde konuştu.  Türkiye’deki paralel yapının Bosna’da da etkili olduğunu vurgulayan Boşnak; “Paralel yapının vaktiyle Bosna’da açtığı okullar var. Bu okullar, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin, hükümetinin iyi niyet mektuplarıyla açtıkları okullardır. Bu yapı öncelikle Osmanlı’nın, Türkiye’nin kredisini kullanarak okulları açtı ve öğrenci kazandı daha sonra ise ‘içimizdeki İrlandalılar’ oldular. Blagay Tekkesi’ni restore edip, adını Alperen tekkesi koyup, turizmin merkezi yaptılar. Tekke de kendilerine göre propaganda da yapıyorlar. Boşnak çocuklarını kötü yönlendirdiklerine dair geçenlerde burada bir bakan Salmir Kaplan şikayetvari açıklamalarda bulundu. Bosna’da Türkiye ve Başbakan Erdoğan hakkında aleyhine propaganda yapıyorlar. Türkiye karşıtı basına tüyolar veriyorlar. ‘Türkiye bitecek, biz Bosna’ya bakalım’ şeklinde propagandaları var” dedi.

“BOSNA PARÇALANABİLİR”

Bosna’daki eylemlerin Türkiye’de olanlardan bağımsız olmadığına dikkat çeken Boşnak sözlerinin devamında şunları söyledi: “Türkiye’nin kendi iç işlerinde sıkıntılar varken Bosna’da operasyon yapıldığını düşünüyorum. Olayları Türkiye’nin elini ayağını Bosna’dan kesme operasyonu olarak görüyorum. Türkiye sıkı duramazsa Hırvatlar kendi başına hareket edecek ve Mostar’ı başkent yapmak isteyeceklerdir. Bosna’nın içinde Sırbistan haricinde Sırp Cumhuriyeti var. Sırpların Sırbistan ile birleşmeleri gerektiği de konuşuluyor. Eğer eylemler devam ederse Bosna parçalanabilir.” Metin Boşnak, Bosna’daki olaylarda Sırp menşeili Otfor grubunun eylemlerde faal olduğunu ve bazı siyasetçilerin de eylemcilere para verdiği yönünde bilgiler olduğunu söyledi.