Mısır, darbe yönetimi altındaki bir yılı geride bırakırken, rakamlar ve geride kalan bir yılda yaşananlar seçilmiş Mursi ile cuntacı Sisi arasındaki farkı ortaya koyuyor. Tarımdan ekonomiye, turizmden dış politikaya kadar özgün politikalar izleyen Mursi’nin indirilmesiyle Mısır, son 1 yılını güvenlik paranoyalarıyla geçirdi
Mısır’da Cuntacı General Abdülfettah es-Sisi öncülüğünde seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye yönelik gerçekleştirilen askerî darbe birinci yılını doldururken, Mısır askerî tahakküm altında bir yılını ‘kayıp’ şekilde yaşadı. Siyasetten ekonomiye, dış politikadan turizme kadar Mursi dönemini dolu dolu yaşayan Mısır, cuntacı general Abdülfettah es-Sisi döneminde bir yılını güvenlik paranoyaları ve Mübarek dönemi adamlarının halka üstünlük kurmasıyla geçirdi.
SİSİ, SİYASET VE DIŞ İLİŞKİLERDE FİYASKO
Mısır’ın yönetimini gayriresmî olarak bir yıldır elinde tutan Sisi iradesi siyasi olarak kelimenin tam anlamıyla duvara tosladı. Dr. Muhammed Mursi döneminde yapılan anayasayı yürürlükten kaldıran Sisi yönetimi, yerine askerî anayasayı yürürlüğe koyarken, diplomasi alanında da ülke büyük krizler yaşadı. Sisi’nin darbesinin hemen ardından başta Afrika Birliği olmak üzere pek çok uluslararası kuruluş Mısır’ın üyeliğini askıya alırken, Sisi cuntası Türkiye ve Başbakan Erdoğan ile de büyük bir kriz yaşadı.
Diplomatik alanda Mursi ile Sisi arasındaki fark net olarak şuydu: Mursi görev süresi boyunca Türkiye’den Almanya’ya, İran’dan Brezilya ve Güney Afrika’ya kadar pek çok ülkeye ziyaretler gerçekleştirdi. Eylül ayında AK Parti kongresine katılan Muhammed Mursi, görev süresince oturmayan; çalışan bir lider profili çizdi. Görev süresi boyunca Türkiye ve Katar ile stratejik çalışmalar yapan Mursi, diğer ülkelerle de pek çok anlaşma imzaladı. Sisi’nin diplomatik yönü ise Birleşik Arap Emirlikleri’nden yardım dilenmesi ve Suud-i Arabistan Kralı’nın alnını öpmesinin önüne geçmedi.
PARASAL REZERVLER ERİDİ
Sisi cuntası ülkenin parasal rezervlerini de eritti. Mursi’nin ülke yönetimini devraldığı Yüksek Askeri Konsey döneminde 14 milyar dolar olan ülkenin parasal rezervleri Muhammed Mursi döneminde 18.8 milyar dolar seviyesine yükseldi. Sisi’nin daha ilk birkaç ayında bu rakam 14.9 milyar dolara düştü. Ekonomideki karamsar tablo faturalardan gıda fiyatlarına kadar pek çok alanda Mısır vatandaşlarına yansıdı.
Mursi ve Sisi kıyaslamasında yatırımlar alanında da benzer bir durum göze çarpıyor. Dr. Muhammed Mursi döneminde iş zirveleri ve toplantılarla Mısır 300 milyon dolarlık bir yatırımı kendisine çekmeyi başarırken, bir taraftan da Süveyş Kanalı Geliştirme Ekseni Projesi’ne ağırlık verdi. Darbe sonrasında sözkonusu proje durdurulduğu gibi ülkedeki pek çok şirket fabrikalarındaki üretime ara verdi.
SİSİ, TARIMDA BATI’YA AMADE!
Mursi daha iktidarının ilk dönemlerinde çiftçiye buğday üretiminde hem ekim sırasında hem de ekinin teslimi sırasında ödeme yaptı. Ülke tarımına önem veren Mursi, çiftçi borçlarını da düşürdü. Mursi ayrıca gayri menkul vergilerini de düşürdü.
Mısır, Sisi döneminde tarımda da facia tablosuyla karşılaştı. Batılı ülkelerin emrine amade olan Sisi, tarım ürünlerini dışarıdan ithal etti. Gayrimenkulde uygulanan vergi de Sisi döneminde yeniden ortaya çıktı.
TURİZM ÜLKESİNDE TURİZM ÇÖKTÜ
Muhammed Mursi’nin Cumhurbaşkanlığı’ndaki ilk 6 ayında 7 milyon olan turist sayısı asker tahakkümünde yerlerde süründü. Mursi iktidarının ilk 6 aylık döneminde de turizm geliri 5 milyar dolar seviyesinde seyretti. Sisi darbesinin hemen ardından turist sayısı % 30 oranında azalırken, darbeden yaklaşık olarak 2 ay sonrasına rastlayan Rabiatü’l-Adeviyye ve Nahda katliamlarıyla bu rakam binlerle ifade edildi. Kahire ve Giza illerindeki 225 bin otel odasından sadece 30 bininin çalıştığı istatistiksel bilgi olarak yansıdı.
