Milenyum salgını: Mesaj boyun

Akıllı telefon, tablet ve taşınabilir bilgisayar gibi cihazların günlük yaşantımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldiği 21. yüzyıl dünyasında, söz konusu akıllı cihazların kullanımı sırasında vücut – duruş pozisyonunun yanlış olması bir dizi sağlık problemini de beraberinde getirebiliyor. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Selçuk Palaoğlu, başımızı taşıyan, omuriliğin yanı sıra kollarımızı kontrol etmemize yardımcı olan sinir köklerine de ev sahipliği yapan boyun sağlığının, akıllı cihazların kullanımı sırasında başın yanlış duruşundan ötürü olumsuz etkilenebildiğini söylüyor.

Başın öne eğilme derecesinin artmasıyla birlikte boynumuzun taşıdığı yük de görece olarak artmakta; örneğin düz yani baş karşıya bakar konumda (0 derece) boynumuz 4,5 – 5,5kg ağırlık taşırken, 15° öne eğilmekle 12kg, 30° öne eğilmekle 18kg, 45° öne eğilmekle 20kg ve 60 derece öne eğilmekle de yaklaşık 27kg yani neredeyse 7-8 yaşlarında bir çocuk ağırlığına denk gelecek şekilde ağır bir yükü taşımakta. Dolayısı ile, akıllı cihazlar ile kısa mesaj okuma-yazma ve sosyal medya kullanımı sürecinde başımızın öne doğru eğildiği ve bunun da gün içerisinde defalarca kere tekrarlandığı düşünülecek olursa boyun sağlığımızın oldukça ciddi bir tehdit altında olduğu aşikar olarak karşımıza çıkmakta.

Hızlı yaşlandırıyor

Günümüzde artık bir salgın olarak da nitelendirilen “Mesaj Boyun" yani “Text Neck" hastalığı özellikle genç popülasyonu etkiliyor. Hastalık, boyun omurları üzerinde baskı, gerilim ve hızlı yaşlanma-dejenerasyona sebep oluyor. Hastalar özellikle kronik başağrıları, boyun ağrıları, omuz ağrıları, sırt ağrıları ve omurlarda dizilim bozukluğu yanında mide-bağırsak ya da solunum sistemi problemleri ile de karşımıza gelebiliyor. Bu hastalarda basit ilaçlardan fizik tedaviye, ağrı girişimlerinden cerrahiye kadar gidebilen çeşitli tedavi yaklaşımları uygulanabiliyor.

Teknolojiden kaçamayacağımızı düşünecek olur isek bu hastalıktan korunmak anahtar yöntem olarak karşımıza çıkmakta. Bu amaçla, akıllı cihazların mümkün olduğunca göz hizasında tutulması, cihazların kullanım sürecinde gün içerisinde kısa aralar verilmesi, çalışma ortamının ergonomik olarak düzenlenmesi ve uygun egzersizlerin yapılmasını önermekteyiz.

Sağlıklı boyun için neler yapılmalı ?

·Duruş bozukluğu boyun ağrısının en önemli nedenlerinden bir tanesidir. Uygun yürüme, oturma ve yatma pozisyonları ağrıdan kaçınmaktaki anahtar etmenlerdir.

·Kullanılan yastık uygun yükseklikte olmalı, baş ve omuzlar aynı düzlemde olacak şekilde yastık omuzların altına dek indirilmelidir.

·Bilgisayar, tablet ve akıllı telefon kullanımında ekranın baş hizasında olmasına dikkat edilmelidir. Bu sayede boynun aşırı öne eğilmesinin önüne geçilmiş olunur.

·Düzenli egzersizler ile boyun kaslarının kuvvetlenmesi sağlanarak yorgunluk ağrılarının şiddet ve sıklığı azaltılabilir.

·Öne eğilmiş baş – boyun pozisyonu;

·Baş ileri bakar şekilde boynun öne eğilmesi;

·Kolları dışarı açıp, öne doğru uzatarak uzun süreli çalışmak (örneğin uzakta konumlanmış bilgisayar masasında çalışmak);

·Omuzda çanta taşımak (tek tarafta);

·Elde ağır yük taşımak (tek tarafta);

·Telefonu omuz ve kulak arasında sıkıştırarak uzun süre konuşmak;

·Yanlış – sağlıksız yatış pozisyonu (yüzüstü yatmak, uygun olmayan yüksek yastık kullanmak).

Boyunda yanlış duruş ne gibi problemlere yol açar?

·Boyun omurlarında dizilim bozukluğu, düzleşme ve kamburluk

·Boyun omurlarında dejenerasyon ve erken yaşlanma-kireçlenme

·Boyun – omuz kaslarında hasar / problemler / hareket kısıtlılığı

·Boyun omurlarının arasında yerleşen disklerde hasar / problemler

·Boyun sinirlerinde hasar / prolemler

·Başağrısı

·Mide-barsak sistemi problemleri

·Akciğer kapasitesinin kısıtlanması

Bu durumlarda hekime başvurun

·Ağrı öncesinde şiddetli bir kaza ya da boyun ameliyatı geçirmişseniz;

·Kilo kaybı, gece terlemesi, ateş vb. sistemik hastalık bulgularının ağrınıza eşlik ettiği durumlarda;

·Basit ağrı kesicilere rağmen geçmeyen şiddetli ağrınız var ise;

·Ağrınızdan dolayı geceleri uykudan uyanıyor iseniz;

·20 yaş altında ya da 55 yaş üzerinde iseniz;

·Yürümede zorlanma, ayaklar-bacaklarda / kollar ve ellerde kuvvetsizlik, idrar yapmada güçlük-idrar kaçırma-bağırsak fonksiyonlarında problemler vb. omurilik bası bulgularının olduğu durumlarda;

·Boyun omurlarınıza dokunmakla şiddetli ağrı hissediyorsanız;

·Tüberküloz, kanser, romatizmal hastalık ya da AIDS nedeniyle daha önce tedavi oldunuz / hala oluyor iseniz

Cerrahi tedavi gerektiren boyun ağrıları

·Boyun fıtığı (Servikal Disk Hernisi)

·Boyunda dejenerasyon – kireçlenmenin eşlik ettiği disk hastalıkları (Dejeneratif Disk Hastalığı)

·Boyunda omurilik kanal daralması ve buna bağlı omurilik basısı (Servikal spondiloz / spondilotik myelopati)

·Boyun omurlarından, omuriliğinden, sinirlerinden – sinir zarlarından kaynaklanan tümöral oluşumlar

·Kazaya bağlı boyun omur kırıkları / omurilik-sinir kökü zedelenmesi

·Boyun omur – disk – sinir dokusu enfeksiyonları

·Boyun omur deformiteleri (kamburluk)

·Romatolojik hastalıklarının boyun omurlarını etkilediği durumlar