ABD'de iki kişinin Nvidia’nın ileri seviye yapay zekâ çiplerini sahte belgeler ve aracı şirketler üzerinden Çin’e kaçırdığı iddiası, teknoloji rekabeti ile ihracat kontrollerinin kesiştiği yeni bir gerilimi gündeme taşıdı.
ABD Adalet Bakanlığı, iki Çinli vatandaşın Nvidia’nın H100 ve H200 çiplerini Çin’e kaçırdıkları iddiasıyla gözaltına alındığını açıkladı. Bu gelişme, Başkan Donald Trump’ın Nvidia’ya H200 çiplerini Pekin’e ihraç etmesi için onay verdiği döneme denk geldi.
Savcılara göre New York’ta yaşayan 43 yaşındaki Çin vatandaşı Fanyue Gong ile Çin kökenli 58 yaşındaki Kanadalı Benlin Yuan, Hong Kong merkezli bir lojistik firması ve Çin’deki bir yapay zeka şirketinin çalışanlarıyla birlikte ABD’nin ihracat kontrollerini delmek için ayrı ayrı hareket etti.
İddianamede, Gong ve ekibinin Nvidia çiplerini paravan alıcılar ve aracılar üzerinden temin ettiği, ürünlerin ABD’deki müşterilere ya da Tayvan ve Tayland gibi üçüncü ülkelere gittiği yönünde sahte beyanlarda bulunduğu belirtiliyor.
ABD’deki çeşitli depolara gönderilen çiplerin üzerindeki Nvidia etiketlerinin söküldüğü ve sahte bir şirkete ait olduğu düşünülen etiketlerle değiştirildiği ifade ediliyor. Bu şekilde hazırlanan çiplerin ihracata hazır hale getirildiği kaydedildi.
Ayrı bir şikayet dilekçesinde ise Yuan’ın Hong Kong’daki lojistik şirketi adına etiketlenmiş çipleri inceleyecek kişileri organize ettiği, bu kişilere “ürünlerin Çin’e gittiğini söylemeyin” talimatı verdiği öne sürülüyor. Savcılara göre bu kaçakçılık ağı en az Kasım 2023’ten beri aktif.
Yuan’ın avukatı yorum yapmazken, Gong adına ulaşılabilir bir temsilci bulunamadı. Washington’daki Çin Büyükelçiliği ise “Çin hükümeti yurtdışındaki vatandaşlarının bulundukları ülkelerin yasalarına uymasını şart koşar, aynı zamanda onların yasal haklarını korur” açıklamasında bulundu.
Bakanlık ayrıca 43 yaşındaki Alan Hao Hsu’nun ve şirketinin geçen Ekim ayında aynı şebeke kapsamında kaçakçılık ve yasa dışı ihracat suçlamalarını kabul ettiğini duyurdu. Hsu’nun, operasyonu finanse etmek için Çin’den 50 milyon doları aşkın havale aldığı ve toplamda 160 milyon dolar değerinde ihracat kısıtlaması bulunan Nvidia çiplerinin sevkiyat ya da sevkiyat girişimlerinde bulunduğu bilgisi paylaşıldı.
Teksas Güney Bölgesi Savcısı Nicholas J. Ganjei, “Operation Gatekeeper, Amerikan çıkarlarına karşı kullanılabilecek en ileri düzey yapay zekâ teknolojilerini yasa dışı yollarla Çin’e aktaran sofistike bir kaçakçılık ağını ortaya çıkardı” dedi.
Nvidia da yaptığı açıklamada, eski nesil ürünlerin ikinci el piyasasında satışının sıkı denetim altında olduğunu vurgulayarak milyonlarca GPU’nun dünya genelinde yasal kullanımlarda bulunduğunu ve yasa dışı yönlendirmelerin engellenmesi için hükümet ile işbirliğinin süreceğini belirtti.
