Son yıllarda havacılık felaketleri ile finansal sorunlar yaşayan Boeing, ABD Başkanı Donald Trump’ın hızla arttırdığı gümrük vergisi sonrası Çin pazarını kaybetmek üzere. Xiamen Havayolları şirketi tarafından kullanılmak üzere üretilen 737 MAX model Boeing yolcu uçağı, pazar günü Çin’den ABD’deki üretim merkezine geri döndü.
Çin’nin gönderdiği uçaklar bir bir ABD’ye geri dönüyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın hızla arttırdığı gümrük vergisi tarifeleri ve Çin’den gelen misilleme adımlarıyla tırmanan “ticaret savaşı” sonunda havalığı da vurdu.
Çin merkezli havayolu şirketlerinden ABD’nin havacılık devi Boeing’den uçak tedarik etmemesini istediği konuşulurken, Çinli bir havayolu şirketi tarafından kullanılmak üzere daha önce Çin’e gönderilmiş olan bir Boeing uçağı havacılık devinin ABD’deki üretim merkezine geri dönmeye başladı.
Havayolu çalışanlarından bir kişi, Çin’in Xiamen Havayolları şirketi tarafından kullanılacak olan 737 MAX model yolcu uçağının yerel saatle 18.11’de ABD’nin Seattle kentindeki Boeing üretim merkezine indiğini ifade etti. Uçağa Xiamen Havayolları'nın adını taşıyan giydirme yapıldığı duyuruldu.
Boeing’in sipariş listesinde, Mart 2024 sonu itibarıyla Çinli havayolu ve kiralama şirketlerine teslim edilmesi planlanan toplam 130 uçak bulunuyor. Geçtiğimiz hafta Çin hükümetinin, Çinli taşıyıcılardan Boeing gibi Amerikan şirketlerinden parça ve ekipman alımlarını durdurmalarını istemişti.
ABD Başkanı Donald Trump, bu ay Çin’den ithal edilen ürünlere yönelik gümrük vergisi oranını yüzde 145’e yükseltmiş, Çin de buna karşılık olarak yüzde 125 oranında misilleme yapmıştı.
Çin, önümüzdeki 20 yıl içinde beklenen küresel uçak talebinin yaklaşık yüzde 20’sini oluşturuyor. Bu da Pekin’in Amerikan havacılık endüstrisi üzerinde büyük bir pazarlık gücüne sahip olduğunu gözler önüne seriyor.
BOEİNG BATACAK MI?
Boeing, 2019 yılında asıl darbeyi 777 max uçaklarının kazaları ile yedi. Sadece 2019 yılında üç günde 34 milyar dolar eridi.
Kazadan önceki haftanın son işlem günü olan 8 Mart’ta Boeing’in New York borsasındaki hisseleri 422,54 dolardan kapanırken, şirketin piyasa değeri de o tarihte yaklaşık 247 milyar dolar hesaplanmıştı.
Üç iş günü sonra ise Boeing’in değeri 213 milyar dolara kadar indi. Böylece ABD’li havacılık şirketinin piyasa değeri 34 milyar dolar eridi. Yine 13 Mart 2019’da 377,34 dolara kadar hisse fiyatı gerileyen şirket, üç günde yüzde 10,69’luk değer yitirdi.
En yakın zaman ise 2024 yılı. ABD'nin Batı Yakası'nda fabrikada grevi ve şirketin ticari ve savunma birimlerinde yaşanan sorunlar, Boeing'in BA.N geçen yıl 11.83 milyar dolar zarar vermesine neden oldu.
2010'lu yıllarda rekor düzeyde kâr eden Boeing, en çok şeytan 737 MAX jetinin iki çöküşünün üretim kalitesi ve güvenlik endişelerine yol açmasının ve sertifikasyon sürecini yönlendirdiklerini yanlış yönlendirdiğini iddiaların ardından 2019'dan bu yana 20 milyar dolardan fazla kaybetti.
Çin’nin uçak iptalleri ile Boeing'in daha büyük zararlar elde etmesi bekleniyor.
