Ekonomisi Türkiye ile benzerlikler taşıyan Latin Amerika ülkesi Brezilya’nın IMF ile olan ilişkilerini sonlandırmasıyla birlikte karşılaştığı sorunlar, Türkiye’nin maruz kaldığı tezgâhlarla büyük oranda aynı. Kendi Gezi’sini püskürten Başkan Dilma, şimdi de 17-25 Aralık benzeri operasyonlara maruz kalıyor.
FARUK ARSLAN / İSTANBUL - Dünyadaki ‘küresel eşkıyalık’ düzeninin finans bekçiliğini yapan IMF karşısında boyun eğmeyen ülkeler ve liderlerin karşılaştıkları tezgâhların benzerliği hayrete düşürüyor. Türkiye gibi bölgesel güç olmayı hedefleyen Latin Amerika’nın en gelişmiş ekonomisine sahip ülkesi Brezilya, 2009 yılında sonlandırdığı IMF anlaşmalarının ardından adeta köşeye sıkıştırıldı. Türkiye’de ağaç bahanesiyle başlayan Gezi kalkışmasına benzer bir şekilde 2013’te ‘kamu hizmetlerinin yetersizliği’ gerekçe gösterilerek, ülkedeki 200 kentte protesto gösterileri yapıldı. Devlet Başkanı Dilma Rousseff’in hedef alınarak istifasının istendiği eylemler sonuç getirmedi ve Başkan Rousseff görevine devam etti.
Sokak eylemlerinin bitmesi ile birlikte rahat bir nefes alan ve geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen seçimlerle yeniden devlet başkanı seçilen Rousseff’in ülkesi Brezilya, geçtiğimiz günlerde Türkiye’de 17/25 Aralık darbe operasyonlarını akıllara getirecek bir soruşturmayla sarsıldı. Brezilya’yı IMF boyunduruğundan kurtaran Rousseff hakkında adli makamlarca ‘azledilme’ talebiyle yolsuzluk soruşturması başlatıldı.
IMF’YE BOYUN EĞMEDİLER
2000’li yılların başlarına kadar Türkiye gibi IMF’nin kapısında adeta borç para dilenen ülkeler arasında yer alan Brezilya, IMF’ye en çok borç yapan ülke konumundaydı. 2005 yılında IMF ile 42 milyar dolarlık kredi anlaşmasını yenilemeyen Brezilya, IMF ile olan bağlarını kopardı. Brezilya’nın IMF’ye borç vermesi de sık sık gündeme geliyordu.
BREZİLYA’NIN GEZİ’Sİ SAHNEYE KONULDU
Emperyalizmin finans bekçisi IMF ile bağlarını koparmasının ardından köşeye sıkıştırılan Brezilya’da 2013 yılında Başkanı Dilma Rousseff aleyhine kitlesel eylemler başladı. ‘Kamu hizmetlerinin yetersizliği’ söylemiyle başlatılan eylemler 200 kente yayıldı. Türkiye’de de aynı yıl başlatılan Gezi kalkışmasıyla benzer görüntülere sahne olan protesto eylemleri zaman zaman şiddete dönüştü. Türkiye’de olduğu gibi Brezilya’da da halktan ciddi anlamda destek bulmayan sokak eylemleri sonrasında 2014 Ekim’inde düzenlenen seçimlerde, Dilma Rousseff yüzde 51,6 oranında oy alarak yeniden devlet başkanı seçildi.
VE YOLSUZLUK OPERASYONU BAŞLADI
IMF’yi Brezilya’dan kovan ve ülkesinin bölgesel güç olmasını hedefleyen Dilma Rousseff’in seçimlerden zaferle ayrılmasının ardından başlatılan kalkınma hamleleri, adli makamlarca başlatılan yolsuzluk soruşturmasıyla kesildi. Ayrıca Devlet Başkanı Rousseff için, parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisi’nde ‘mali kanunların ihlali’ gerekçesiyle ve azledilme talebiyle soruşturma açıldı. Yine Türkiye’deki 17-25 Aralık darbe operasyonlarını hatırlatan girişimlerin Brezilya’daki dış destekli muhalefet partileri tarafından takdim ediliş cümleleri de tanıdık: “Brezilya tarihinin en büyük yolsuzluk ve rüşvet soruşturması.” Başkan Rousseff hakkındaki en ciddi suçlama da yine tanıdık bir söylem olan “Yurtdışında banka hesapları” olduğu iddiası.
IMF’ye karşı yürüttüğü politikalar sonrasında çeşitli gerekçelerle başlatılan sokak eylemleriyle karşılaşan, düzenlenen seçimlerden ezici zaferle ayrılan Rousseff’in, önümüzdeki günlerde Meclis’in 342 üyeli alt kanadında yapılacak oylamayla üçte ikilik çoğunluğun sağlanması durumunda görevinden azledilmesi gündemde.
BOYUN EĞDİREBİLECEKLER Mİ?
Türkiye’nin IMF karşısındaki duruşunun ardından sahneye konulan Gezi kalkışması, hemen ardından gelen 17-25 Aralık darbe operasyonları ile aynı süreci, aynı söylem ve eylemlerle yaşayan Brezilya’nın da bu girişimleri Türkiye gibi püskürtme başarısı mı göstereceği yoksa ‘küresel finans eşkıyası’ karşısında diz mi çökeceği sorusunun cevabı merakla bekleniyor.
