Nezaket ve samimiyet

Bugünlerde sıkça gördüğüm, şahit olduğum iki eksiklik var: ‘Nezaket’ ve ‘samimiyet’. 

Kendimi dışarıda tutuyor değilim. Farkındayım, yalnız da değilim.

Samimiyetin ve içtenliğimizin hızla kaybedilmesi, hepimizin ortak şikâyeti, müşterek derdi, toplu feryadı.

Acı kayıp: Saygıdan ve nezaketten yoksun, üsluptan uzak kişiler haline geldik. Nezaket, kibarlık ve incelik, ne yazık ki, artık korkaklık olarak kabul ediliyor.

Acı gerçek: Madde bağımlısı, menfaat düşkünü bir toplum haline dönüştük. Sahici dostluklar, menfaatsiz münasebetler kurabilenlerin ve bunu uzun süre devam ettirebilenlerin sayısı hızla azalıyor.

Acilen, ihtiyaçtan: Herkesin, hepimizin, en çok nezaket ve samimiyet dersine çalışması gerekiyor. Nezaketsiz ahlak, samimiyetsiz maneviyat olmaz. Nezaket ve samimiyeti her alanda yeniden egemen kılmalıyız.

Ömer Nasuhi Bilmen; “Müslümanların birbirleriyle geçinmelerinde samimiyet, tevazu, sadelik, karşılıklı yardım, nezaket, hayırseverlik, sevgi ve saygı esastır” diyor.

Nezaket, kibarlıktır, zarafettir, yumuşak halli olmaktır. Ahlak meclisine nezaket ile girilir. Müslümanı diğerlerinden ayıran özelliklerden bir tanesidir, nezaket.

Nezaket, yabancısı olduğumuz bu dünyada, yolumuzu aydınlatır. Nezaketsizlik, karanlıkta, el yordamı ile yol almaya çalışmak gibidir. Önümüze gelene çarparız. Daha da önemlisi, yoldan çıkabiliriz. Allah muhafaza. 

Yolumuzu kaybetmek, yoldan çıkmak istemiyorsak; herkese ve her şeye nezaketle yaklaşmalıyız. 

Nezaket, üslup ile kendini belli eder. İnsanlık, ince işçilik ister. Karıncayı bile incitmemek, en temel insanlık şartıdır. Her şey incelikten, insan kalınlıktan kırılır.

Nezaket ile acımasızlık aynı ortamda barınamaz. Kalabalık ve kabalık içindeyiz. Tek kelimeyle: Kırıcıyız. İki kelimeyle: Kırarak ilerliyoruz. Daha fazlasına gerek yok sanırım.

Bugün eksikliğini hissettiğimiz bir başka husus: Samimiyet. 

Samimiyet, içtenliktir, candan olmaktır, kalbî ve hasbî davranmaktır. Samimiyet, riya, menfaat ve art niyet kaldırmaz. 

Rahmetli Nurettin Topçu, “Samimilik, dindarlıktan hiçbir zaman ayrılamaz” diyor. Mühim bir uyarıda bulunuyor.

Samimi olursak, itibar görürüz. Samimiyet gösterirsek, hamiyet buluruz. Olursak, oldurabiliriz.

İnsanları samimiyet testine tâbi tutanların farkında olmadığı bir şey var: İlk önce kendileri kaybediyor.

Hepimizin esaslı bir samimiyet testine ihtiyacı var.

Sıcak bir örnek: Eski Kuzey Makedonya Başbakanı ve SDSM lideri Zoran Zaev, Ramazan bayramı sebebiyle, sosyal medya hesaplarından bir tebrik mesajı yayınladı. Makedonca kaleme alınan mesajın ekinde yine Makedonca ve Arnavutça tebrik kartı yer aldı. Fakat Türkler ve Türkçe göz ardı edildi.

Hal böyle olunca: Bu bayram mesajı, aynı zamanda, bir samimiyet sınavına dönüştü. O mesajda Türkler ve Türkçe de yer almalıydı. Yer almıyorsa, kararlı bir şekilde, ‘Neden?’ denilmeliydi. Hakkaniyet, insaniyet ve samimiyet bunu gerektirir çünkü.

Ne yazık ki, bürokratı, siyasetçisi ve STK’larıyla, Kuzey Makedonya’daki bazı Türkler bu sınavı geçemedi. Büyük bölümü, olan biteni sessiz bir şekilde izlemekle yetindi. Bir kısmı da, bayram günü nezaket kurallarını hiçe sayıp, Zaev yerine bize yöneldi. 

Kural şu: İstediğini söyleyen, istemediğini işitir. Misliyle cevap verildi.

Uzatmayalım ama devam edelim.

Bir yandan, her fırsatta “Evlad-ı Fatihan” ve “Türklük davasının yılmaz bekçisi” olduğunuzu söyleyeceksiniz; bir yandan da, Türkçenin yok sayılmasına ses etmeyeceksiniz.

Bir yandan, devletimizi temsil eden büyükelçimizin en ufak ‘hatasına’ mercek tutacak, makamından etmek için kapı kapı gezeceksiniz; bir yandan da, Türklüğün yok sayılmasına göz yumacaksınız.

İnsanın kendi kendine karşı olan samimiyeti, ahlâklı ve şahsiyetli olmasını sağlar. İnsanlar ve makamlar gelir geçer, millet ve memleket kalır. Kendimizi ve makamımızı korumak adına millet ve memleket hayatını tehlikeye atamayız. Bu, samimiyetten yoksun bir davranıştır.

Cahit Okurer, “İçinde ahlaki bir nizam tesis edemeyen insanda samimiyet aramak beyhudedir” demiş.

Biz de şunu söyleyelim: Türklüğü dilinden düşürmeyen, buna karşılık ahlak ile arası iyi olmayan birinin davasında samimi olması zaten beklenemez.

Son sözümüz: Güzel ve yüksek sözler söylemek, bizi samimiyete götürmez. Elleri sıcak, ama kalpleri soğuk insanlar bizi hedefe ulaştırmaz, uzaklaştırır.

Nitekim öyle oldu, oluyor.