Sayın Mustafa Çelik, “İnsanda reyhan olmak” başlıklı yazınızda Asr Suresi üzerinden insanın kurtuluşunu bireysel ahlak, sabır ve imanla açıkladınız. Güzel mecazlar kurdunuz, “reyhan” metaforuyla insanın ferahlatıcı, iyileştirici yanını işaret ettiniz. Ancak yazınızın asıl sorusu –“Ziyan mı olmak istiyoruz, yoksa reyhan mı?”– bizi yanıltıyor. Çünkü soruyu yanlış yerden soruyorsunuz. Bugünün insanı, sizin dediğiniz gibi sabırsız, sevgisiz ya da iman yoksunluğundan dolayı hüsranda değildir. Bugünün insanı, kapitalist sömürü düzeni içinde yabancılaştığı için hüsrandadır. İşçi sabahtan akşama ter döker, patron kârını katlar. Kadın görünmeyen emeğiyle hayatı sırtlar, karşılığında şiddet ve eşitsizlik görür. Köylünün tarlası şirketlerce gasp edilir, gençler işsizlik kuyusuna atılır. Siz buna “iman eksikliği” diyorsunuz; biz buna sömürü düzeni diyoruz. “İnsanda reyhan” olmakla bu düzen değişmez. Patronun güleryüzlü olması, işçinin sefaletini ortadan kaldırmaz. Sermayenin kokusunu bastıracak reyhan yoktur. İnsanın kokusu değil, zincirleri değiştirilmelidir. Asr Suresi’ndeki “İnsan hüsrandadır” sözü doğrudur; kapitalizmin dünyasında insan gerçekten hüsrandadır. Ama kurtuluş yolu bireysel sabırda, ihsanda ya da reyhan misali hoş kokular saçmakta değil; kolektif mücadelede ve devrimci dönüşümdedir. Sayın Çelik, siz insanın iyiliğini bireysel ahlaka havale ediyorsunuz. Biz ise diyoruz ki: Asıl mesele insanın insana iyilik yapması değil, insanın insana yabancı olmadığı, sömürünün olmadığı bir toplumu kurmaktır. Kısacası mesele şudur: İnsanda reyhan değil, insanda devrim olmak gerekir. Çünkü ancak devrim, hem insanı hem toplumu gerçekten ferahlatacak hakiki bir kurtuluş getirebilir.