Tel Abyad; stratejik bir zafer mi yoksa taktiksel bir kayıp mı?

YPG ve ÖSO’nun Tel Abyad’ı ele geçirmesi şaşkınlıkla karşılandı. Çünkü Kobani’deki savaş bile aylar sürerken Tel Abyad iki günde ele geçirildi.  Tel Abyad, Kobani’ye göre daha stratejik bir öneme sahip olmasına rağmen IŞİD militanları savaşmak yerine Rakka’ya ya da Türkiye’ye kaçmayı yeğlediler.

YPG ve müttefiklerinin bu askeri zaferi siyasi bir başarıya dönüştürmeleri kolay olmayacak. Çünkü stratejik kazanımların maliyeti çok yüksek. Her şey YPG’nin Tel Abyad’da bundan sonra ne yapacağına bağlı olmuş durumda.

Tel Abyad IŞİD için önemli bir bölge. İnsan geçişleri buradan sağlanıyor ve gümrüklerden vergi elde ediliyordu. Tel Abyad’ın kaybedilmesi -Rakka’ya bağlı bir yerleşim birimi olduğu için- IŞİD’in gerilemeye başladığı ve kendi başkentini bile savunamadığı intibasını uyandıracak.

 Tel Abyad’ın ele geçirilmesi sadece hava saldırıları ve akıllı askeri taktiklerle izah edilemez. Hava saldırılarının IŞİD’e karşı etkili olmadığı önceden beri biliniyor. IŞİD saldırının olacağını önceden biliyordu. Ancak birliklerini stratejik öneme sahip Tel Abyad’a kaydırmadı. Çekilme gibi görünen çatışmalardan hemen önce IŞİD konvoylarının Tel Abyad’daki gıda ve ilaç stoklarını alarak Rakka’ya yöneldiği görüldü.

IŞİD’in çekilmesi sınıra bir Truva atı yerleştirmek gibi algılanabilir. Tel Abyad’ın düşüşü zafer gibi görünse de yakın vadede IŞİD’in düşmanlarını (PYD ve ÖSO) zayıflatabilir. IŞİD bu çekilmeyi bir Truva atı gibi düşünmemiş olsa bile yine de kendisi için stratejik bir zafere dönüşebilir.

 YPG güçleri ÖSO’dan sert tehditler alıyorlar. Tel Abyad Arap çoğunluğun olduğu bir şehir. YPG’nin oradaki halkın özel mülküne el koyması ve halkı göçe zorlaması Arapların tansiyonunu arttırıyor. Çoğu Arap Kürtlerin etnik temizlik yaptığına inanıyor.

Bu ithamlar Amerika’nın YPG’ye verdiği kesmese de azaltabilir. Ayrıca YPG’nin ÖSO ile olan işbirliğini de bitirebilir. Diğer yandan IŞİD’e Arap kökenlilerin katılımını arttırabilir. Tel Abyad’ın ilhakı Türkiye’deki tansiyonu da arttıracaktır. Türkiye güney sınırındaki bir Kürt yapılanması ve daha fazla göçe kayıtsız kalmayacaktır. Bu durumda Türkiye sınırdaki Kürtleri uzaklaştırmak isteyecektir. Bu da IŞİD’in işine yarayacaktır.

IŞİD’in yaptığı, daha büyük bir saldırı için taktiksel bir çekilme mi yoksa güçlerini öncelikli bölgeleri kaydırmak mı, yakında anlaşılır. Ancak PYD ve ÖSO’nun Türkiye’nin ve yerel Arap halkının güvenini kazanması için mutlaka şunları yapması gerekiyor; YPG şiddet eylemlerine son vermeli. Suç işleyenleri yargılamalı. Halkı IŞİD’le bağlantılı diye yargılamamalı. Şehirdeki askeri varlığı sona erdirmeli. Kamu ve özel mülkiyete saygı göstermeli. Geri dönüşlere izin vermeli. Şehri yerel halka bırakmalı.