Türkiye'nin lider, Avrupa'nın önde gelen simülatör üreticilerinden HAVELSAN, ATAK helikopterinde eğitim alacak pilotların simülatör yardımı ile yeteneklerinin artırılması ve eğitimlerinin simülatörler aracılığıyla pekiştirilmesi amacıyla ihtiyaç duyulan ürünlerin üretimi için çalışmalarını sürdürüyor.

Bu proje kapsamında birden fazla set ürünün geliştirilip, kullanılması amaçlanıyor. Bu kapsamda pilotlara yönelik ilk set ürün "silah" ve "aviyonik sistem" eğiticilerinden oluşturularak Türk Silahlı Kuvvetleri'ne teslim edildi ve halen görev yapıyor. ATAK helikopterinde pilot ve silahçının önlü arkalı konumlanması dolayısıyla bu iki görevin gerekleri aynı simülatörde istenilen düzeyde gerçekleştirilemiyor. Bu yüzden 2 ayrı simülatör bir set halinde üretiliyor.

Simülatörlerde uydu fotoğrafları ve 3 boyutlu modellemeler kullanılıyor. Çevrede bulunan elektrik direklerinden arazi yüksekliklerine kadar her şey gerçeğe uygun olarak sistemde yer alıyor. Özellikle helikopterlerin başına en çok gelebilecek; elektrik tellerine takılma, motoru arızası gibi eğitimler simülatörlerde defalarca tecrübe edilerek benzer bir durum uçuşta meydana gelirse pilotların kaza kırım durumunda bunun üstesinden gelebilmesine yönelik eğitimler veriliyor.

HAVELSAN, ATAK eğitimleri için ürettiği bu simülatörleri özel bir tasarımla birleştirerek ilk kez IDEF'17'de sergileyecek. Fuarda, pilot ve silahçı simülatörlerinin birleştirildiği bu ürün, ziyaretçilere en ilginç deneyimlerden birini yaşatacak.

ATAK helikopterlerinin bütün fonksiyonlarını içeren ve gerçeğini aratmayan tam görev simülatörüne yönelik çalışmalar ise devam ediyor.

HAVELSAN Genel Müdürü Ahmet Hamdi Atalay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin simülatör üretim ve mükemmeliyet merkezi olan HAVELSAN'ın, kara, deniz ve hava unsurları için her türlü simülatörü yerli ve milli imkanlarla geliştirip, kullanıma sunduğunu söyledi.

Bu kapsamda, yerli helikopter ATAK için de çalışmalar yaptıklarını, yapmaya devam ettiklerini belirten Atalay, helikopterin tek başına bir ürün olmadığını, kullanılabilmesi için pilotlarının eğitimi, tamir-bakımını yapan uzmanların eğitimi ve benzeri ihtiyaçları için birtakım simülatörlere de ihtiyaç olduğunu vurguladı.

ATAK Projesi kapsamında ilgili bütün simülatör setlerinin üretimi görevinin HAVELSAN'a verildiğini dile getiren Atalay, şöyle konuştu:

"Bunların içinde pilot eğitimleri, pilotların aviyonik sistem eğitimleri, uçuş eğitimleri, tam görev eğitimleri ve helikopterlerin tamir-bakımını yapacak uzmanların eğitimleri için simülatör serisi üretimleri gerçekleştirdik. Bugüne kadar bu serinin gerek pilotların aviyonik eğitimi gerekse bakımcıların bakım eğitimi için gerekli simülatörlerden tamamladığımız üretimleri Türk Silahlı Kuvvetlerine teslim ettik.

Türk Silahlı Kuvvetlerinın Helikopter Simülatör Eğitim Merkezleri (HELSİM) var. Bu merkezlerde yine daha önce HAVELSAN tarafından diğer helikopterler için üretilmiş helikopter simülatörleri mevcut. Yerli helikopterimiz ATAK'ın simülatörlerini de teslim etmeye başladık. Bunlardan pilot eğitimi ve teknisyen eğitimi simülatörlerini tamamladık. Tam görev simülatörü için de çalışmalarımız devam ediyor.

Önümüzdeki aylarda bu simülatörün de tamamlanmasıyla HELSİM'de Türk Silahlı Kuvvetlerinin envanterindeki bütün helikopter türlerine ait simülatörler yer almış olacak. Böyle bir projede yer almaktan gurur duyuyoruz. Bugüne kadar bu görevin önemli bir kısmını yerine getirmiş olmaktan çok memnunuz. Bunu sadece Türkiye için değil, ATAK helikopterinin satışının gerçekleştirileceği diğer ülkelerin içinde yapmayı hedefliyoruz."

Atalay, simülatörlerin ATAK helikopterlerinin yurt dışına satışının da önemli bir parçası olduğunu söyledi.

Uçaklar, helikopter gibi platformları satarken bunların eğitim simülatörlerinin de o satışın bir parçası olması gerektiğini vurgulayan Atalay, şunları kaydetti:

"Eğitim simülatörleri, satışı kolaylaştıracak ve cazip hale getirecek bir unsur. ATAK helikopterlerinin satışının gerçekleştirildiği her ülke için simülatörlerimizin de satış fırsatı olduğunu düşünüyoruz. Belli sayıda helikopter olması halinde oraya özel bir eğitim merkezi kurmak da fizibıl hale geliyor. Bu sayının altında olması durumunda Türk Silahlı Kuvvetlerinin eğitim merkezlerinin kapasitesini de satış yapılan ülkelerdeki pilotların eğitimi için tahsis edebiliyoruz

Türk Silahlı Kuvvetleri ile böyle bir iş birliğimiz var. Yurt dışından pilotları getirip eğitim merkezlerimizde eğitimlerini gerçekleştirebiliyoruz. Dolayısıyla helikopter satışının çok doğal bir parçası ve uzantısı olan eğitim satışı da yine bizim geliştirdiğimiz simülatörler üzerinden mümkün hale geliyor."

Atalay, HAVELSAN'ın simülatör alanında ulaştığı noktanın uluslararası otoritelerce de belgelendiğini vurgulayarak, şirketin bu alandaki en yüksek dereceli sertifikasyona sahip olduğuna dikkati çekti.

Ürettikleri simülatörlerde gerçek bir uçak ya da helikopterde yapılabilecek ya da yapılması gereken her şeyin deneyimlenebileceğini ifade eden Atalay, şunları kaydetti:

"Hatta fazlası var, bir helikopter ya da uçakta deneyemeyeceğiniz şeyleri de simülatörle yapmanız mümkün. Örneğin bir uçağın ya da helikopterin motorunun susması halinde pilot neler yapabilir? Bunu gerçek bir uçakta denemek çok kolay değil, riskli bir iş. Bunu simülatörde yapmak çok mümkün. Hiç arzu etmeyiz ama gerçek uçuşta böyle bir durumla karşılaşıldığında pilotun neler yapabileceğine önceden hazırlıklı olması açısından simülatör eğitimleri çok önemli.

Simülatördeki eğitimlerinin bir diğer önemli tarafı maliyetlerinin çok düşük olması. Gerçek platformlarda eğitim uçuşlarının önemli maliyeti var. Yakıt maliyeti, uçağın ömrünün kısalmasıyla ilgili maliyet ve diğer hazırlık maliyetleri var. Simülatör eğitimleriyle bunlar minimum seviyelere, bazıları ise sıfıra inmekte."