Avrupa ve Kuzey Amerika’da, Fas ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerde tespit edilen maymun çiçeği virüsü yayılıyor. Türkiye'de de vakalarına rastlanılan maymun çiçeği virüsü nedir, belirtileri nelerdir?

MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BELİRTİLERİ Maymun çiçeği virüsü temas yoluyla yayılıyor. Yayılmasında önemli bir konu da sağlık çalışanlarının durumu; ne ile karşılaştığını bilmeyen sağlık personeli çok kolay bir şekilde virüsle temas edebilir.

Bu sebeple sağlık personelinin, daha önce hastalık görünmeyen ülkelerinde de bu virüsün artık bir hastalık etkeni olabileceğini bilmeleri ve ciltte döküntü gördüklerinde, ne olduğundan emin olmadıkları durumda kesinlikle direk temastan kaçınmaları gerekiyor.

Aynı şekilde tükürük ve kan örneklerine, hastaya ait çarşaf ve havlu gibi malzemelere dokunmaktan imtina etmeliler. Riskli gruplardan biri de hamileler; virüs, anne karnındaki bebeğe de ulaşabiliyor.

Maymun çiçeği virüsünün kuluçka süresi, riskli temastan semptomların başlangıcına kadar olan süre genellikle 6-14 gündür, ancak 5-21 gün arasında değişebilir.

Bir hayvan ısırığı veya tırmalama durumu olan kişiler, dokunsal/temasla maruziyete sahip olanlardan daha kısa bir kuluçka süresine (13'e karşı 9 gün) sahip olabilir. Ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon dönemi 0-5 gün arasında sürer. Lenfadenopati, başlangıçta benzer görünebilen diğer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir.

Klinik seyirde ise: Klinik tablo; ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf düğümlerinin şişmesi), sırtağrısı, miyalji (kas ağrıları) ve yoğun halsizlik ile başlar. Bu bulgular ilk 5 gün önplandadır. Deri döküntüsü genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar.Döküntü, gövdeden ziyade yüz ve ekstremitelerde yoğunlaşma eğilimindedir. Hastalığın boyutuna göre döktüntü farklı bölgelerde de görülür.

MAYMUN ÇİÇEĞİ TEDAVİSİ Geliştirilen bazı antivirallerin (tecovirimat, brincidofovir, cidofovir) kesin olmamakla birlikte maymun çiçeği hastalığında etkili olabileceği belirtilmektedir. Maymun çiçeği hastalığı için semptomları hafifletmek, komplikasyonları yönetmek ve uzun vadeli sekelleri önlemek için klinik bakım ve destekleyici tedavi verilmelidir. Sekonder bakteriyel enfeksiyonlar etkene özgü ve uygun şekilde tedavi edilmelidir. Bakanlık kaynaklarında yer alan bilgiye göre, çiçek hastalığına karşı aşılamanın, maymun çiçek hastalığını önlemede yaklaşık %85 oranında etkili olduğu birkaç gözlemsel çalışmayla kanıtlanmıştır. Bu nedenle, öncesinde çiçek aşısı olanlar hastalığı daha hafif geçirebilirler ya da hastalıktan korunabilirler.

TÜRKİYE'DE GÖRÜLDÜ MÜ? Bakan Koca, Türkiye'deki maymun çiçeği vakalarına ilişkin, "Şu ana kadar ülkemizde 5 maymun çiçeği virüsü hastası tespit edildi. Bu 5 hastaya filyasyon yapıldı ve yakın çevresi izole edildi. 4 hastamız tamamen iyileşti ve taburcu edildi. 1 hastamız ise izolasyonda. Sağlık durumları iyi, hiçbir sorun yok. Ülkemizde sık görülmemesinin temel nedeni, kapalı ortamda çok yakın ve uzun süreli temasla bulaşmasıdır. Ülkemiz açısından bir endemi ya da küresel anlamda bir pandemi riski taşımamaktadır" dedi.