Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-12-12 01:55 Güncelleme Tarihi: 2025-12-12 01:58

KAAN'ın bile atası olan F-22 kimseye satılmıyor! ABD en yakın müttefiklerine bile vermiyor

ABD’nin beşinci nesil hava üstünlüğü uçağı F-22 Raptor, geliştirildiği günden bu yana yalnızca kendi envanteri için üretildi ve hiçbir ülkeye satılmadı.

Türkiye’nin Milli Muharip Uçağı KAAN dahil birçok modern platform, F-22’den doğrudan veya dolaylı olarak ilham alıyor.

ABD Kongresi, F-22’nin ihracatını federal yasa ile yasaklayan tek ülke oldu. Bunun nedeni, uçağın sahip olduğu “full spectrum stealth” (tam spektrum görünmezlik), gelişmiş sensör füzyonu, düşük RCS (radar kesit alanı) teknolojisi ve itki yönlendirme kabiliyetinin, ABD’nin küresel hava üstünlüğünün belkemiği olarak görülmesidir.

Pentagon'a göre F-22’nin sensör mimarisi, gövde şekillendirmesi ve radar emici malzemeleri bugün bile diğer platformlarla tamamen paylaşılamayacak düzeyde hassas teknoloji içeriyor. Bu nedenle ABD, en yakın müttefikleri olan Japonya, Avustralya, İngiltere ve İsrail’in taleplerini de reddetti.

F-22’nin radar tarafından tespit edilmesini zorlaştıran unsurlar şöyle özetlenebilir:

F-22’nin radar tarafından tespit edilmesini zorlaştıran unsurlar şöyle özetlenebilir:

Sürekli eğimli yüzeyler ve hizalanmış kenarlar, Motor fan yüzeylerinin görünmesini engelleyen kavisli hava giriş kanalları, Tamamen iç silah istasyonları, Gelişmiş RAM (radar emici malzeme) kaplamaları, Menteşe, panel birleşimi ve kokpit detaylarında refleksiyonu minimize eden mikro tasarım unsurları.

F-22’nin RCS değeri resmi olarak açıklanmamakla birlikte, savunma kaynaklarında bir metal toplu iğne başı kadar küçük olduğu belirtiliyor.

Türkiye'nin Milli Muharip Uçağı KAAN, F-22 sınıfında bir beşinci nesil tasarım olarak şekilleniyor. KAAN’ın:

İç silah istasyonları, Süperseyir hedefi, Düşük görünürlük tasarımı, Sensör füzyonu, AESA radar, Yüksek manevra mimarisi gibi özellikleri, F-22’nin ortaya koyduğu beşinci nesil mimari anlayışının güncel bir yansıması niteliğinde.

ABD Hava Kuvvetleri ATF yarışmasında F-22’nin karşısındaki rakip Northrop YF-23, daha hızlı, daha uzun menzilli ve daha düşük RCS’li bir tasarıma sahipti. Ancak YF-23, F-22 kadar manevra kabiliyeti sunmadığından ve hava üstünlüğü rolünde “dogfight önceliği” nedeniyle kaybetti. YF-23’ün kazansaydı F-22’den daha üstün olabileceği yönündeki teknik tartışmalar hâlâ sürüyor.

F-22’nin misyon spektrumu: Hava üstünlüğü (birincil rol), Elektronik harp, Sinyal istihbaratı, Sınırlı kara saldırı, Yüksek irtifa CAP görevleri, Süperseyir ile derin menzilli angajman F-22, Mach 1.7 civarında art yakıcı kullanmadan süperseyir yapabilen ilk operatif platformdur.

ABD resmi birim maliyetini 143 milyon dolar olarak açıklasa da, tam program maliyetine göre F-22’nin gerçek birim maliyeti 300–350 milyon dolar arasında hesaplanıyor. F-22 programı toplam 187 adet uçak üretildikten sonra 2012’de kapatıldı. Üretim hattı tamamen söküldüğü için yeniden üretmek neredeyse imkânsız hale geldi.

Mürettebat: 1, Uzunluk: 18.92 m, Kanat açıklığı: 13.56 m Azami hız: Mach 2.25, Süperseyir: Mach 1.7+, Servis tavanı: 20.000 m, İtme/ağırlık: 1.26, Dahili mühimmat: AIM-120, AIM-9, JDAM seçenekleri 20 mm M61A2 top.

F-22, ABD’nin Pasifik ve Avrupa üzerindeki askeri caydırıcılığının çekirdeği olarak görülüyor. Çin'in J-20, Rusya'nın Su-57 gibi platformları üretmesine rağmen F-22 hâlâ:

Daha yüksek itki/ağırlık oranı, Daha iyi süperseyir, Daha düşük RCS, Daha gelişmiş sensör füzyonu, Daha güçlü aviyonik entegrasyon gibi özelliklerle “hava üstünlüğünde altın standart” kabul ediliyor.