Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-08-28 23:30 Güncelleme Tarihi: 2025-08-28 23:47

İsrail'in 'Masada Kompleksi' bakın neyi amaçlıyor

The Times of Israel yazarı Michael Schiffer “Netanyahu’nun İsrail’i Amerikan Yahudilerine Neye Mal Oluyor?” başlıklı yazısında, İsrail’in 7 Ekim’den sonra Filistin halkına karşı yürüttüğü katliamın arkasındaki “Masada Kompleksi”(*)ne dikkat çekerek, bu mitolojinin yönlendirdiği İsrail’in Amerikan Yahudilerini kendisiyle birlikte uçuruma sürükleyen maliyetine dikkat çekti.

Bir Amerikan Yahudisi ve eski ABD ulusal güvenlik yetkilisi olan yazar, İsrail’in akıl ve ahlak dışı savaşını “Masada Kompleksi” adı verilen trajik bir çaresizlik hikâyesiyle, yıkıcı bir mitolojinin zaferiyle açıklıyor. Schiffer’e göre bu kompleks; Romalılara teslim olmak yerine ölümü seçen Yahudi isyancıların eski hikayesinden gücünü alan ve mağduriyeti yücelten, kendi kendini yok etmeyi kahramanlık olarak kutsal sayan, ahlaki olarak iflas etmiş, kuşatılmışlığa karşı varoluşsal savaş yürüttüğüne inanan bir zihniyetinin ürünü.

Netanyahu hükümetine hakim olan zihniyet, her eleştiriyi antisemitizm, her uzlaşmayı teslimiyet ve her ahlaki değerlendirmeyi İsrail’in karşılayamayacağı bir lüks olarak görüyor. Netanyahu'nun koalisyonunda; etnik temizlik çağrısı yapan bakanlar, sivillerin öldürülmesini kutsayan hahamlar ve ilahi bir yetkiye dayandığını iddia ederek Filistinlileri terörize eden yerleşimciler yer alıyor. Filistin’de mahalleler yerle bir edildi. Aileler açlıktan ölürken, yiyecek kamyonları sınırlarda bekliyor, yiyecek ve ilaçlar silah olarak kullanılırken çocuklar önlenebilir hastalıklardan ölüyor. Her gün ekranlarımıza yansıyan görüntüler, yalnızca insani bir felaketi değil, aynı zamanda Yahudi değerleri adına konuştuğunu iddia eden herkesi dehşete düşürmesi gereken bir ahlaki çöküşü de temsil ediyor.

Yazar, İsrail'in yaklaşımındaki stratejik tutarsızlığa dikkat çekiyor. İsrail iddia ettiği gibi Gazze'nin çoğunu kontrol ediyorsa, insani yardımlar neden sistematik olarak engelleniyor? Amaç Hamas'ı ortadan kaldırmaksa, İsrail'in eylemleri neden grubun yeniden canlanmasını neredeyse garanti altına alan koşullar yarattı? Amaç güvenlikse, aç çocuklar ve yıkılan hastaneler bu amaca nasıl hizmet ediyor?

Cevap rasyonel bir stratejide değil, Masada Kompleksi'nin psikolojik dinamiklerinde yatıyor. Netanyahu hükümeti; Filistinlilerin acısını stratejik bir kazanım, İsrail'in kararlılığını gösterme aracı, 7 Ekim'den travmatize olmuş Yahudilere Filistinlilerin acısını Yahudi gücünün kanıtı olarak göstererek şartlandırılmış yerel halkı tatmin etmenin bir yolu olarak gören kolektif bir cezalandırma mantığını benimsedi.

“Amerikalı Yahudiler bu felaketten özellikle sorumludur. Onlarca yıldır İsrail politikalarını desteklerken, sonuçlarından kendimizi soyutladık. İsrail'in başarılarını kutlarken başarısızlıklarını görmezden geldik, yerleşimleri sürdürmek için milyarlarca dolar bağışladık, ancak amaçlarını bilmediğimizi iddia ettik ve başka herhangi bir ulus tarafından yapılsa kınayacağımız eylemleri refleksif olarak savunduk. Bu suç ortaklığı, İsrail'e yönelik her türlü eleştiriyi Yahudi varlığına sadakatsizlik, Filistin insanlığının her türlü ifadesini Yahudi acısına ihanet ve her türlü adalet çağrısını yeni bir Holokost'a davetiye olarak çerçeveleyen bir mitoloji olan Masada Kompleksi'nin bizim versiyonumuz tarafından mümkün kılındı. Travmanın doktrin haline gelmesine izin verdik ve Yahudi acılarının derslerini Filistinlilere yönelik baskının gerekçesine dönüştürdük.”

Yazar, bu ahlaki körüğün bedelinin; Amerikalı Yahudilerin kendi ülkesinde giderek yalnızlaşması, ilericiler tarafından savaş suçu ortağı, muhafazakârlar tarafından ise etnik-milliyetçi fantezileri nedeniyle işe yarar aptallar olarak görülmek olduğunu söylüyor. Amerikan sinagoglarında İsrail’e sadakat sınavları tartışılıyor, Yahudi ailelerin yemek masası tartışmalar yüzünden parçalanıyor ve gençler ahlaki açıdan tehlikeli gördükleri kurumları terk ediyor. Amerika’da hem solda hem de sağda gerçek antisemitizm gelişiyor ve antisemiztizm İsrail'e eleştirel olmayan Yahudi desteğinin yarattığı kutuplaşmadan besleniyor. Yazar, “Yahudi kimliği, savunulamaz olanı savunmakla eşanlamlı hale geldiğinden Yahudi acılarını kendi siyasi amaçları için kullananlara karşı kendimizi savunmasız hale getiriyoruz.” özeleştirisini yapıyor. “En temelde, Masada Kompleksi'ni her türlü biçimiyle reddetmeliyiz. Yahudilerin hayatta kalması, Filistinlilerin acı çekmesini gerektirmez. Yahudi güvenliği, kalıcı bir baskı üzerine inşa edilemez. Yahudi değerleri, sistematik ihlalleriyle savunulamaz.

Karşımızdaki seçim çok açık: Ahlaki suç ortaklığı yolunda ilerlemeye devam edebilir, İsrail'in kendini yok etmesini ve Amerikan Yahudilerinin güvenilirliğini de beraberinde götürmesini izleyebiliriz ya da adalet talep eden peygamberlik geleneğini, özellikle de iktidara meydan okuduğunda, yeniden canlandırabiliriz. İsrail bir uçurumun kenarında duruyor ve Amerikalı Yahudiler de onunla birlikte duruyor. Asıl soru, sonunda uçurumun kenarından geri çekilme cesaretini bulabilecek miyiz, yoksa Masada mantığını kaçınılmaz sonucuna kadar mı takip edeceğiz: içi boş bir zafer uğruna bir cinayet-intihar anlaşması.” (*)Masada Kompleksi: Yahudiler arasında anlatılan efsaneye göre, MS 72'de, Yahudiye'nin Romalı valisi Lucius Flavius ​​Silva, bir Roma lejyonu ile 960 Yahudinin yaşadığı Masada kalesini kuşattı. 2-3 aylık kuşatmanın ardından kaleye giren Romalılar, Yahudi isyancıların yiyecek depoları dışında tüm binaları ateşe verdiğini ve teslim olmamak için birbirlerini öldürmüş olduklarını gördüler. Masada'nın savunucularının toplu intihar ettiğine dair arkeolojik bir kanıt olmasa da bu mitoloji daha sonraki kuşaklara "Şanlı bir ölümün rezil bir hayata tercih edileceği” sloganıyla aktarıldı. Ve yeni kurulan İsrail ulusal kimliğinin oluşturulmasında önemli bir rol oynadı. KAYNAK: SDE