Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-11-05 01:41 Güncelleme Tarihi: 2025-11-05 01:45

CIA'ya yakın site DEAŞ'ı örnek gösterdi! Venezuela'yı bombalamak Maduro sorununu çözmeyecek

Venezuela'ya ilişkin The National Interest yayınlanan analizde DEAŞ, Afganistan, Libya ve Irak örnekleriyle uyarıda bulunuldu.

Trump yönetiminin Venezuela açıklarında askeri hazırlık yaparak Maduro rejimine karşı hava ve füze saldırılarını değerlendirmesi, modern askeri tarihin en tartışmalı stratejilerinden birini yeniden gündeme getirdi. Ancak tarihsel veriler, yalnızca uzaktan düzenlenen saldırıların nadiren başarılı olduğunu açıkça ortaya koyuyor.

NATO’nun 1999 yılında Sırbistan’a düzenlediği Kosova müdahalesi bunun çarpıcı bir örneği. İlk başta kısa sürede başarı beklenmesine rağmen müdahale 77 gün sürdü ve ancak hava saldırıları büyük ölçüde artırıldıktan sonra Arnavut sivil nüfus üzerindeki baskı kırılabildi.

Bu operasyonda bile rejim değişikliği hedeflenmemişti.

2001’de Taliban’a karşı başlatılan Afganistan müdahalesi de havadan yürütüldü, ancak başarının kilidi, CIA ajanları ve özel kuvvetlerle sahada oluşturulan iş birlikleriydi. Taliban tamamen yenilemedi ve ülkede kalıcı istikrar sağlanamadı.

2003’te Irak’ta Saddam Hüseyin'e karşı "şok ve dehşet" stratejisiyle başlatılan saldırılar da aynı akıbete uğradı. Hızlı bir zafer beklentisi yerine, ABD ordusu on yıla yakın bir süre boyunca sahada kaldı, ciddi kayıplar yaşadı ve ülkede kaos ortamı kalıcı hale geldi.

2011 Libya müdahalesi, Muammer Kaddafi’nin devrilmesiyle kısa vadede başarılı gibi görünse de, ülkenin bugün hâlâ anarşi içinde yaşaması, bu tür müdahalelerin uzun vadeli etkilerinin ne kadar belirsiz olduğunu gösteriyor.

Libya örneği, "rejim değişikliği"nin sadece bir diktatörün devrilmesiyle sınırlı olmadığını, sonrasında ne olacağına dair sağlam bir plan olmadan her şeyin daha da kötüleşebileceğini hatırlatıyor.

2014’te DEAŞ'ın yükselişi karşısında ABD liderliğindeki koalisyon güçleri, hava saldırılarıyla önemli başarılar elde etti. Ancak bu başarının ardında, sahada Kürt peşmergeler, Şii milisler, yeniden yapılandırılmış Irak ordusu gibi güçlü müttefikler vardı. Buna rağmen, "Doğal Kararlılık Harekâtı"nın tamamlanması yedi yıl, üç başkan ve on binlerce bomba gerektirdi.

Tüm bu örnekler, yalnızca havadan yürütülen operasyonların kısa vadeli başarılar getirse bile stratejik hedefleri kalıcı şekilde gerçekleştirmediğini gösteriyor. Venezuela’da da benzer bir girişimin, eğer güçlü yerel ortaklıklar ve siyasi çözüm planlarıyla desteklenmezse, yalnızca daha derin bir kriz yaratma potansiyeli taşıdığı açık.

Trump yönetiminin Maduro rejimini hedef alması sadece askeri bir karar değil, aynı zamanda bölgesel istikrar, insani krizler ve diplomatik ilişkiler açısından ciddi riskler içeriyor.