Öğrenme başarı ve çalışmanın verdiği mutluluk
Öğrenme başarı ve çalışmanın verdiği mutluluk
Ali Erkan Kavaklı
Okuma tutkusu olan bir eğitimci. Kitabın insan beynini inşa ettiğini biliyor. Düşünmeyi, anlamayı, yorumlamayı, eleştirmeyi, daha iyisini yapmak için projeler geliştirmeyi seviyor. Masası, odası, kütüphanesi kitap sarayı. Okuduklarını mesai arkadaşlarıyla paylaşır, onlara kitap tavsiye eder, anlatılanları dinler. Eğitimin kalite kazanması için sürekli projeler geliştirir.
Palandöken Milli Eğitim Müdürü Seyfullah Karapınar tam bir eğitim sevdalısı.
Onun daveti üzerine ilçedeki okullarda bir hafta seminer verdim. LGS ve YKS’ye girecek öğrencilere başarılı olmaları için özellikle şu tavsiyelerde bulundum:
“Büyük düşünün, büyük hedefler belirleyin!
Planlı çalışın!
Sınavda çıkacak sorunun en az iki katını çözün! Netlerinizi belirleyin! Eksik konuları tespit edin, onları çalışın!
Bir sonraki sınavda net artırma hedefi koyun!
Sınav gününe kadar bir kere de olsa sınavda çıkacak sorunun on katını çözün!
Beyninizi ve bedeninizi zora alıştırın ki sınav günü rahat edesiniz.”
Öğrencilerin çok kolay ikna olduğunu gördüm.
12 okulda sınav stresini yenme ve stresi şansa çevirme sanatı anlattım; 427 öğrenciden sınavda çıkacak sorunun on katını çözme ve 500 tam puana gözünü dikme sözü aldım.
Öğrencilerin başarma azmine hayran kaldım.
İki gerçek öğrencilerin büyük hedef belirlemesinde etkili oluyor:
Beynimiz öğrenme kabiliyeti sınırsız, bilgi zekâyı geliştirir.
Başarı insanı mutlu eder, beyin çalışmayı ödüllendirir, tembelliği cezalandırır.
BEYİNDEKİ ÖDÜL SİSTEMİ
Ödül öğrenciyi öğrenmeye isteklendirir, motive eder.
Sürpriz bilgiler beyinde çikolata tadı bırakır.
Prof. Henning Scheich beyinde öğrenmeyi ve başarıyı ödüllendiren sistemlerin olduğunu keşfetti.
İki fare alır, birini çıplak bir kafese ötekini labirente koyar. Onları peynirle besler. Çıplak kafesteki farenin işi kolay, peyniri kolayca bulur ve yer. Labirentteki fare kokuyu alır, koşar. Çıkmaz sokaklarda yorulur, uğraşa uğraşa peynire ulaşır, sonunda zoru başarır. Fare peynire ulaşınca beyni mutluluk veren dopamin salgılar, fare çok sevinir.
Prof. Scheih; üç ay bu deneyi tekrarlar. Çıplak kafesteki farenin beyninde bir değişme olmaz. Labirentteki farenin beyin kıvrımları kalınlaşır, zekâsı artar, her peynire ulaştığında büyük bir mutluluk hisseder.
Beynimizin arka bölgesinde içi sıvı dolu kesecikler var. Yeni şeyler öğrenildiğimizde; zor bir iş başardığımızda; keşif, icat, buluş ve iyilik yapıldığında beyin dopamin, endorfin, melatonin, serotonin denilen ve mutluluk veren sıvılar salgılar.
Yeni bilgiler öğrenen beyin, mutluluk hormonu “dopamin” salgılar. Beyin ödül sistemi ile çalışır. Bu sistem mükemmeldir; öğrenmek, başarmak, yeni mutluluklar tatmak için insanı durmadan çalışmaya sevk eder.
Romancı Honore de Balzac; “Ben çalışırken dinlenirim, dinlenirken çalışırım.” der.
Allah insan beynini öğrenmek için yaramış, kitap göndermiş, okumayı emretmiş, beyinde öğrenmeyi ödüllendiren bir sistem kurmuş.
Ödül sistemi manevi verimliliği artırıyor, motivasyonu ve öğrenme isteğini çoğaltıyor, nöronları öğrenmeye hazır hâle getiriyor.
Öğrenilenler faydalı olmalı. Pozitif bilgiler, sosyal ilişkilerde insanı pozitif etkiler, insan öğrendikçe sosyalleşir. Beyin öğrenmeyi ve öğretmeyi ödüllendirir. Bilgi, insanı olgunlaştırır ve yükseltir. ( *)
Dopamin, aynı zamanda merakın kaynağıdır, yeniliklere ilgi duymamızı sağlar. Dopaminsizlik veya dopamin azlığı, isteksizliğe ve sosyal ilişkilerde çekingenliğe yol açar.
Çalışmaz ve öğrenmezseniz beyin ödül sistemini durdurur. Can sıkıntısı başlar. Can sıkıntısı ile yaşanmaz, sıkıntıyı unutmak için sigara, alkol, uyuşturucu, aşırı televizyon, internet oyunları, cep telefonu oyunlarına sarılır, kendinizi avutmak için çırpınırsınız. Hâlbuki okuma, öğrenme ve beyin faaliyetleri canı sıkıntısını önler, zekâyı geliştirir, mutluluğu artırır.
Öğrenmeyi sevdirmek için özel bir gayrete gerek yok. Beyindeki ödül sistemi insanı motive eder.
Güzel bir söz, bir iltifat, takdir eden bir bakış, yüksek not ve puan dopamin sistemini harekete geçirir.
Denemelerde netlerini artıran öğrenci büyük mutluluk hisseder. Bir dersten ilk defa 100 alan, denemelerde soruların tamamını cevaplayan mutluluktan uçar.
Öğrenme zekâyı geliştir, mutluluğu artırır.
Bu gerçeği öğrenen öğrencilerin motivasyonu artıyor, büyük başarılara imza atma ve bunun için çok çalışma kararı alıyorlar.
Beyin Vitamini: Öğrenme, başarı, mutluluk konusunda geniş bilgi almak isteyenlere “BEYİN GÜCÜNÜ ETKİLİ KULLANMA SANATI” adlı eseri tavsiye ederim.
(İletişim: Ensarneşriyat, 0212.4911903; [email protected])