İlk kez görüntülendi: Dişi kurtun zeka gösterisi bilim insanlarını şaşırttı
Kanada kıyılarında kaydedilen görüntüler, bir dişi kurdun okyanustaki yengeç kapanını bilinçli şekilde kıyıya çektiğini ortaya koyuyor. Bilim insanları, bu davranışın kurtlarda daha önce gözlemlenmeyen bir zekâ ve uyum örneği olabileceğini söylüyor.
Kanada'da yaşayan bir dişi yaban kurdu, okyanustan bir yengeç kapanını çekerek içindeki yeme ulaşmaya çalışırken görüntülendi. Bilim insanları, şimdiye kadar hiç kaydedilmemiş bu davranışın kurtlarda ilk olası “alet kullanımı” örneği olabileceğini belirtiyor.
Söz konusu yengeç kapanları, Heiltsuk (Haíɫzaqv) Ulusu tarafından yürütülen çevresel koruma programı kapsamında yerleştirildi. Program, yerel ekosistemlere büyük zarar veren istilacı Avrupa yeşil yengecinin yayılımını durdurmayı amaçlıyor.
Kapanlardaki hasar dikkat çekince araştırmayı yürüten bilim insanları, bunun ayı ya da kurt gibi bir hayvan tarafından yapılmış olabileceğini düşündü. Ancak bazı kapanlar, en düşük gelgitte bile tamamen su altında kaldığı için karasal bir yırtıcının bunlara ulaşamayacağı düşünülüyordu.
KAMERALAR BEKLENMEDİK GÖRÜNTÜYÜ ÇEKTİ
Durumu aydınlatmak için bölgeye hareket sensörlü kameralar yerleştirildi. Bilim insanları, bir su samuru ya da fok görüntülemeyi beklerken kameralar şaşırtıcı bir anı kaydetti: Bir dişi kurt, denizden bir şamandıra ile yüzerek çıktı ve şamandıraya bağlı ipi çekerek kapanı kıyıya doğru sürükledi. Kapan sığlığa geldiğinde kurdun içindeki ringa balığı yemi içeren hazneyi açtığı görüldü.
Araştırmanın ortak yazarı, New York Eyalet Üniversitesi Çevre Bilimi ve Ormancılık Fakültesi’nden Doç. Kyle Artelle konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede “Bunu beklemiyorduk. Kurtların çok zeki olduğunu biliyoruz ancak böyle bir davranış daha önce kaydedilmedi” dedi.
OYUN DEĞİL, BİLİNÇLİ VE PLANLI BİR EYLEM
Artelle, görüntüdeki davranışın tamamen amaca yönelik olduğunu belirtti. “Kurt rastgele çekmiyor. Oyun oynuyormuş gibi davranmıyor. İpi çekerken kapanın ne zaman görüneceğini hesaplıyormuş gibi uca odaklanıyor” sözlerini kullandı. Bilim insanına göre bu davranış, kurdun karmaşık bir problem çözme sürecini takip ettiğini gösteriyor.
BU DAVRANIŞ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Araştırmacılar, kurtların kapanları nasıl fark ettiğine dair iki olasılık üzerinde duruyor:
• Teknelerden kapanların suya bırakıldığını görmüş olabilirler.
• Gelgit sırasında sığda kalan bir kapanı keşfettikten sonra daha derinde olanları da çekmeyi öğrenmiş olabilirler.
Bölgedeki kurtların yoğun avlanma baskısı altında olmamasının, bu tür davranışların gelişmesini kolaylaştırabileceği düşünülüyor.
'ALET KULLANIMI' TARTIŞMASI
Davranışın bir “alet kullanımı” örneği olup olmadığı ise bilim dünyasında tartışma konusu.
Artelle, “Bazı tanımlara göre bir hedefe ulaşmak için kendinizden bağımsız bir nesneyi kullanmanız yeterlidir. Bu açıdan bakıldığında davranış bir tür alet kullanımı sayılabilir” dedi. Ancak daha katı tanımlarda aletin inşa edilmesi veya dönüştürülmesi gerektiği vurgulanıyor.
Buna rağmen birçok uzman, davranışın önemli bir bilişsel kapasite gösterdiği konusunda hemfikir.
Colorado Boulder Üniversitesi’nden hayvan davranışı uzmanı Marc Bekoff, “Bu gözlemler kurtlarda kültürel öğrenme olup olmadığını anlamamız için yeni kapılar açıyor” dedi.
Diğer bazı araştırmacılar ise davranışın tam anlamıyla ‘geleneksel alet kullanımı’ sayılmayabileceğini, ancak üst düzey problem çözme ve bilişsel yeteneklerin açık bir göstergesi olduğunu vurguladı.
