TRHaber'de yer alan habere göre, Vestel'in KARAYEL adlı insansız hava aracına 'Haboob' adını vererek 2017 yılından beri lisans altında üretim yapan Suudi Arabistan, Baykar'la imzalanan dev anlaşmayla birlikte bu teknolojide gözünü yükseklere diktiğini ilan etmiş oldu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bir Selman'ın nezaretinde imzalanan anlaşma, taarruzî insansız hava aracı (TİHA) Bayraktar AKINCI'nın teknoloji transferiyle Suudi Arabistan topraklarında üretilmesini hükme bağlıyor.

Anlaşmaya imza koyan Baykar Genel Müdürü Haluk Bayraktar, "İki ülke arasındaki derin bağları güçlendiren önemli bir adım atıyoruz. İmzaladığımız anlaşma, insansız hava araçları teknolojisi alanında yeteneklerimizi artırırken, Suudi Arabistan'ın yüksek teknoloji geliştirme kabiliyetinin gelişmesine katkıda bulunacak.

Bu işbirliği sadece ülkelerimiz arasındaki bağları güçlendirmekle kalmayıp, bölgesel ve küresel barışa da katkı sağlamayı hedefliyor" şeklinde açıklama yaptı.

Haluk Bayraktar, Cidde'de imzalanan dev anlaşmanın aynı zamanda Türkiye tarihindeki en büyük savunma-havacılık sözleşmesi olduğunu ifade ediyor. Bu açıklamalarla birlikte herkesin gözü, anlaşmanın detaylarına çevrildi.

2021 yılı sonlarında ilk olarak Bayraktar TB2'lere talip olan ve Baykar şirketine 'ortak üretim' teklifi ileten Riyad yönetimiyle temaslar sonraki dönemde de devam etti.

Hatta takvimler 2022 Temmuz'unu gösterirken Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kabine toplantısında, "Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri SİHA üretmek için Baykar'ın tesis kurmasını istiyor" şeklinde bilgi verdiği iddia edildi.

Bu gelişmeyi birkaç ay sonra Birleşik Arap Emirlikleri'nin '2 milyar dolarlık' siparişi izledi.

Abu Dabi yönetiminin Baykar şirketinden mühimmat, lojistik destek, yer istasyonları ve eğitim paketi de dahil olmak üzere 120 adet Bayraktar TB2 satın aldığı iddiası, anlaşmaya aşina kaynaklar tarafından İngiliz medyasına aktarıldı.

'120 adet TB2 karşılığında 2 milyar dolar' bilgisi şimdiye dek yalanlanmadı. Eylül 2022'de Baykar'ın ilk teslimatı gerçekleştirdiği ve bu ülkeye 20 adet SİHA yolladığı da ortaya çıktı.

Bu esnada Baykar, Ağustos 2021'den beri Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunan AKINCI TİHA'ları bir yandan yurtdışına ihraç ediyordu. Azerbaycan, Pakistan ve Kırgızistan'a satıldığı kesinleşen milli TİHA'ların aynı zamanda Katar ve Ukrayna'ya da ihraç edildiği sanılıyor. TB2 ve AKINCI'nın ortak üretimi için Ukrayna topraklarında tesis kurulmakta olduğu biliniyor. AKINCI'yı alan ülkelerden Pakistan, milli TİHA'yı envanterine alarak kullanmaya başladı.

AKINCI'nın 7. müşterisi Suudi Arabistan'la imzalanan dev anlaşma, boyutu itibariyle öncekileri katlayacak nitelikte. Baykar 2023'ten itibaren yılda 240'tan fazla Bayraktar TB2, 40 adet de AKINCI TİHA üretileceğini bildirmişti.

Riyad'ın verdiği siparişin bir kısmını bu ülkeye 'doğrudan satış' yöntemiyle sevk edecek şirket, Suudi Arabistan topraklarında Baykar ortaklığındaki tesisin kurulmasının ardından, kalan üretimleri de Suudilerle birlikte gerçekleştirecek.

Riyad yönetiminin 2025 yılına dek 40 adet Karayel-Haboob üretmek için Vestel'le anlaşması bulunuyor. Mevcut tabloya göre, Baykar'la imzalanan AKINCI anlaşmasının 100 TİHA'dan az olmadığına kesin gözüyle bakılıyor.

Amerikan muadilleri 80 milyon dolara satılan AKINCI'nın güncel ihraç fiyatına ilişkin net bir bilgi yok. Ancak 12 kilometre irtifada 1,5 tonluk faydalı yük taşıyan bu araçların tanesinin 30 milyon dolardan az olmadığı yönünde fikir birliği mevcut.

5-6 milyon dolar civarında ihraç fiyatı bulunan Bayraktar TB2'lerin maliyeti, eğitim paketi, lojistik destek ve mühimmatlarla birlikte 15 milyon doların üzerine çıkabiliyor.

BAE'ye satışı gerçekleşen ve henüz yalanlanmayan 2 milyar dolar karşılığı 120 SİHA bilgisinden yola çıkılarak bir hesap yapıldığında Bayraktar TB2'lerin birim fiyatı 16,6 milyon doları buluyor. Bu durum, AKINCI fiyatının mühimmatlar ve diğer unsurlar dahil edildiğinde 30 milyon dolardan çok daha yukarı tırmanacağına kanıt niteliği taşıyor.

Mevcut tablo, Riyad yönetiminin AKINCI TİHA teknolojisine erişmek ve ortak üretim yapabilmek için imzaladığı sözleşmenin 5 milyar dolardan az olmadığına yönelik tahminleri artırıyor.

Savunma projelerinin doğası gereği, anlaşmanın kaç SİHA üretimini kapsadığı ve birim fiyatın kaç milyon dolar olduğuna ilişkin detaylı bir açıklama yapılması beklenmiyor. Ancak bu ölçekte bir satış, başta ROKETSAN olmak üzere Türk firmalarının tasarladığı onlarca çeşit mühimmatın yurtdışına ihracını her halükârda katlayacak.

Milli taarruzî insansız hava aracı AKINCI, ASELSAN üretimi AESA radarı MURAD'la birlikte dünyada bir ilki gerçekleştirmiş ve bu özellikteki ilk insansız hava aracı olmuştu. AKINCI hava-yer görevlerinin yanı sıra hava-hava görevlerini de icra edebiliyor.