Lozan Antlaşması'nın 100'üncü yıl dönümü vesilesiyle Yunanistan'ın başkenti Atina'da Kapodistrian Üniversitesi ve düşünce kuruluşu Avrupa ve Dış Politika Vakfı (ELIAMEP) tarafından konferans düzenlendi.

Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu, konferansta yaptığı açılış konuşmasında, Lozan Antlaşması'nın hala hem bölge hem de dünya için büyük öneme sahip olduğunu vurguladı.

Lozan'ın yakın coğrafyada ve Orta Doğu'da sınırların çizilmesine vesile olduğunu belirten Sakelaropulu, antlaşmanın Birinci Dünya Savaşı'nın akabinde barışın sağlanması için önemli bir rol oynadığının altını çizdi.

Sakelaropulu, antlaşmanın en dikkat çeken unsurlarından birinin Türkiye ve Yunanistan arasında gerçekleşen nüfus mübadelesi olduğunu ifade ederek, "Lozan kadar süreklilik gösteren çok az anlaşma vardır. İmzalayan devletler, sınırları ve toprak egemenliğini yeniden tanımlayan bir anlaşmaya vararak istikrar aradı. Bunu alaşağı etmeye yönelik herhangi bir çaba kaçınılmaz olarak barış, istikrar ve bir asırdır değişmeyen dengeyi zedeleyecektir." diye konuştu.

Yunanistan'ın eski Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Evangelos Venizelos, Lozan Antlaşması'nın hem Türkiye hem de Yunanistan için ulusal kimlik ve devlet inşasında etkili olduğunu ifade etti.

İki ülkenin 1952'den beri NATO üyesi olduğuna dikkat çeken Venizelos, iki ülke arasındaki anlaşmazlıkların çözümü için tarih, coğrafya algısı kadar siyasi niyetin de olması gerektiğini kaydetti.

Venizelos, "Momentum mevcut, bu momentumun her iki ülkenin faydası ve bölgesel istikrar için kullanılması gerekir." dedi.

Konferansta söz alan akademisyenler, Lozan Antlaşması çerçevesinde Türkiye ve Yunanistan arasında yapılan nüfus mübadelesine değinerek, mübadelenin hukuki, sosyolojik, ekonomik ve siyasi sonuçlarını irdeledi.

Antlaşmanın Türkiye Cumhuriyeti devletinin de doğuşu olduğunu belirten Yunan konuşmacılar, bunun aynı zamanda Yunanistan'ın Megali İdea'sının da sonu anlamına geldiğini anlattı.

Eski Büyükelçi ve Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Danışmanı Panayotis Ioakimidis ise Türkiye ve Yunanistan arasındaki anlaşmazlıkların çözümü için ortak bir zemin bulunması gerektiğini vurguladı.

Yunanistan'ın sadece kıta sahanlığı ve Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) konularını, Türkiye'nin ise adaların silahsızlandırılması dahil çok sayıda konuyu masaya yatırmak istediğine işaret eden Ioakimidis, bir orta yol bulunması gerektiğini ve kara sularının da masaya yatırılacak konulara eklenebileceğini söyledi.