TRHaber'de yer alan habere göre, ABD merkezli Insider dergisine konuşan uluslararası savunma uzmanı Sebastien Roblin, Milli Muharip Uçak Kaan ile ilgili sürpriz ifadeler kullanarak önemli bilgiler verdi.

"ABD'nin en büyük silah müşterileri yeni nesil bir savaş uçağı için alternatif arıyor" başlığıyla yayınlanan haberde, savunma uzmanı Roblin'in görüşlerine yer verilirken şu ifadeler dikkat çekti:

Muazzam bir servete ve ABD'den onlarca yıllık gelişmiş savaş uçağı satın alma siciline rağmen Körfez Arap ülkelerinin hiçbiri ABD yapımı 5. nesil savaş uçaklarını elde edemedi. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar, ABD'nin ilk 10 silah müşterisinden 3'ü durumunda.

Bu ülkeler son 30 yılda en gelişmiş F-15 ve F-16 varyantlarının birçoğunu satın aldı ve hepsi F-35'e de sahip olmak istedi. Ancak Washington, onlara F-35'leri yalnızca belirli koşullar altında satabileceği mesajı verdi.

Ocak 2021'de BAE, İbrahim Anlaşmaları kapsamında İsrail ile diplomatik ilişkiler kurduktan sonra 50 adet F-35 ve 18 adet MQ-9 Reaper insansız hava aracı için Washington'la 23 milyar dolarlık çarpıcı bir anlaşmaya vardı.

Ancak Abu Dabi, ABD teknolojisini Çin casusluğuna karşı korumak için dayatılan ağır koşulları gerekçe göstererek F-35 görüşmelerini askıya aldı. Müzakerelerin yeniden başlayıp başlamayacağı belli değil.

Suudi Arabistan, İsrail ile resmi bağlar kurması karşılığında ABD'den silah satışlarına daha az kısıtlama getirilmesi de dahil olmak üzere çeşitli tavizler talep etti. Fakat Suudilerin önerilen bu tavizler kapsamında F-35'leri isteyip istemediği henüz belli değil.

Bu ülkeler önce İbrahim Anlaşmalarına veya gelecekte İsrail'le benzer şekilde normalleşme girişimlerine katılmazlarsa ABD'nin F-35'leri Suudilere veya Katarlılara satacağı şüpheli. Bu, Körfez ülkelerini ABD dışı çeşitli seçeneklerle karşı karşıya bırakıyor ve süreç en azından yakın gelecek için umut verici görünmüyor.

Suudi Arabistan 1 Mart'ta, Tempest adlı 6. nesil savaş uçağı geliştiren İngiltere liderliğindeki Future Air Capabilities System adlı programa katılacağını duyurdu. Bu açıklamadan birkaç saat sonra İngiltere, Suud yönetimiyle işbirliğinin İngiliz çok uluslu yeni nesil savaş uçağı ortaklığından 'epey farklı' olduğunu belirten bir bildiri yayınladı.

Askerî havacılık uzmanı Sebastien Roblin, "Gizemli uçaklar için seçenekler sözkonusu olduğunda Körfez ülkeleri zor seçimlerle karşı karşıya kalıyor" diyor.

Roblin, "Şu an için Körfez ülkelerine yapılan ihracat ABD'de siyasi olarak riskli görülüyor ancak belki de BAE'nin F-35'lere erişimi Riyad'dan daha muhtemel olabilir" yorumunda bulundu.

2021'de Su-75 adında yeni nesil savaş uçağını geliştirdiğini duyuran Rusya, sözkonusu hava aracını BAE ile birlikte üretmeyi teklif etmişti. Ancak 2022 sonlarına gelindiğinde BAE'nin bu projeden uzak durduğunu gösteren bilgiler ortaya çıktı.

Roblin, "Rusya'ya mikroelektronik ithalatına getirilen kısıtlamaların üretime zarar vermesi yaptırımlarla birleştiğinde, Su-75 projesini desteklemenin siyasi riskleri şu anda oldukça korkunç görünüyor" ifadelerini kullandı.

Bu ortamda Körfez ülkeleri başka bir yerde geliştirilmekte olan yeni nesil bir savaş uçağı arayabilir ve bitmiş ürünü edinmek için ortak yapım anlaşmasına yönelebilirler.

Savunma analistleri Sebastien Roblin ve Emily Hawthorne, alternatiflerin Güney Kore yapımı KF-21 ile Türkiye'nin KAAN'ı olduğuna dikkat çekiyor. Fakat KF-21'in önünde bazı sorunlar var.

Roblin, "Seul herkese satış yapabilir ancak uçağın bileşenleri Batı'dan geliyor. Bu da durumu karmaşıklaştırabilir. Ayrıca KF-21'in silahları harici olarak monte edildiğinden bu uçak gerçek anlamda bir 'hayalet' değil. Belki daha sonra gerçek bir gizli tasarıma geçiş yapacaklardır" dedi.

Bir diğer alternatif olan Çin yapımı J-35'in ise ciddi alıcıları çekmek için öncelikle cephede etkinliğini kanıtlaması gerekiyor.

Savunma uzmanı Roblin, Körfez ülkelerinin sonunda Türkiye'nin KAAN'ına yatırım yapacağına inanıyor.

Hawthorne ise nihayetinde Körfez ülkelerinin F-35 istemelerine rağmen İsrail'le olan durumlarından ötürü bu ülkelere ABD tarafından 5. nesil bir savaş uçağı sunulamayacağına dikkat çekiyor.