DHA Giriş Tarihi: 2025-12-08 13:06

Tarihe kazandırılmayı bekliyor: İşte dünya tarihinin en eski hastanesi

Melikgazi ilçesinde 368-373 yılları arasında meydana gelen depremin ardından Aziz Basileios, şehirde düşkünler yurdu, aşevi ve hastane inşa ettirdi. Hastane, yataklı tedavi, ücretsiz bakım ve ünlü hekimlerle hizmet verdi. Bu şartlarla dünyanın ilk hastanesi olarak değerlendirilen ve günümüzde sadece birtakım kalıntıları kalan yapı, tarihe kazandırılmayı bekliyor.

Üzerine inşa edilen gecekonduların kaldırılması ve bölgede kapsamlı bir kazı çalışması yapılması gerektiğini belirten Tarihçi Yazar Halit Erkiletlioğlu, “Şehrin kapıları önünde 368-373 yıllarında 5 sene içinde kurulmuş olan dünyanın en eski hastanesinin önündeyiz. Niye dünyanın en eski hastanesi? Bundan evvel hastaneler yok muydu? Vardı. Sümerler, Hititler zamanında insanlar daha çok tapınaklarda tedavi oluyordu. Oradaki rahipler, birtakım sihirler, büyülerle, ot ve ilaçlarla birlikte tedavi etmeye çalışıyorlardı. Daha sonra Roma'da ‘Valetudinarium’ denilen asker hastaneler vardı. Bunlar da sadece cerrahi müdahaleler yapıyorlardı. Sivil halka bakmıyorlardı. Yani kargı yaralanması, ok yaralanması vesaire” diye konuştu.

‘PROFESYONEL HEKİMLER BURADA GÖREV YAPTILAR’: Yapının en eski hastane olarak değerlendirilmesinin nedenini anlatan Erkiletlioğlu, “Basileios, Ortodoks Hristiyanlığının önemli bir din adamıdır. Onun döneminde bir depremden sonra, Kayseri halkına yardım etmek üzere önce bir düşkünler yurdu, daha sonra bir aşevi, daha sonra bu hastaneyi yaptırdı. Bu hastanenin dünyanın ilk hastanesi olmasının şartları şunlar; birincisi, yataklı tedavi kurumu. Bundan öncekiler yataklı tedavi kurumu değil. Gelen hastaları yatırıyorlar. İkincisi, ücretsiz tedavi ediyorlar. Üçüncüsü de Basileios, o zamanki generallere, valilere ve 2 tane imparatora 366 tane mektup yazmak suretiyle şehre destek istedi ve hekimleri buraya davet etti. Dolayısıyla Bizans içindeki profesyonel hekimler burada görev yaptılar” ifadelerini kullandı.

ARKEOLOJİK KAZIYA TABİ TUTULMASI LAZIM: Yapının, dünya tarihi açısından önemli olduğunu belirten Erkiletlioğlu, “Bu hastane bu şartlarla dünyanın ilk hastanesi olarak kabul ediliyor. Bu yönde birçok da kaynak var. Gevher Nesibe Şifahanesi, bu dediğimiz tarihten aşağı yukarı 834 yıl sonra yapılmış. 1206 yapılışı. Burası 368-373 yıllarında yapıldı demiştik. Arada 800 sene fark var. Gevher Nesibe, Anadolu’daki ilk şifahane ve tıp fakültesi yan yana. Burada tıp fakültesi yok. Burası hastane. Buraya ünlü doktorları davet etmişler. Hasta bakıcılığı görevini de gönüllü rahipler ve rahibeler yapıyorlar.

Dünyanın ilk hastanesinde Hipokrat ve Galenos’un tedavi metotları uygulanıyor. Bütün bu adanın köklü bir biçimde arkeolojik kazıya tabi tutulması lazım. Üzerindeki gecekonduların kaldırılması lazım. Dünya tarihi için çok önemli bir noktadayız. Çok miktarda kaynak var. O dönemin Sozomes diye bir kilise tarihçisi var. Onun burayla ilgili yazıları var. Aziz Basileios'un 366 tane mektupları var. Onların bazıların da buradan bahsediliyor” dedi.