ABD'nin haziran ayında yaptırım uygulama kriterlerini genişletmesinin ardından Rusya ile Çin arasındaki para krizi büyüyor.

Bazı büyük Rus emtia ihracatçı şirketleri, Çin'in para birimi yuan ile yaptığı doğrudan ödemelerin dondurulması ve ertelenmesi nedeniyle Çin ile Rusya arasdındaki ticaretin bir kumar haline geldiğini belirtiyor. İsminin açıklanmasını istemeyen ve Rusya'nın Çin'de faaliyet gösteren üç emtia firmasının üst düzey yöneticileri, ABD'nin son yaptırımlarından sonra, Çin'den Rusya'ya doğrudan ödeme yapmanın, yuan kullanırken bile çok zor hatta imkansız hâle geldiğini bildiriyor.

Diğer yandan bir Rus tarım firma yöneticisinin 18 Temmuz 2024 tarihinde Bloomberg haber ajansına verdiği demecinde, Rusya'dan alınan tarım ürünlerinin ödemesinin Çinli alıcılar tarafından ödenmediğini ve sıkıntı yaşamakta olduğunu aktardı. Ayrıca sorunun sadece metaller ve tarım gibi emtiaları olmadığına dikkat çeken Rus yönetici, diğer sektörlerde de aynı durumun yaşandığını belirtiyor.

Rusya Otomobil Satıcıları Birliği geçen hafta, ülkenin ana tedarikçisi konumundaki Çin'den araç ve otomobil parçası ithalatının ödemelerdeki aksaklıklar nedeniyle durma noktasına gelebileceği uyarısında bulunmuştu. Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'ya yönelik topyekûn işgal girişiminden bu yana Çin, Rusya'nın en büyük ticaret ortağı oldu. Çin gümrük verilerine göre, iki ülke arasındaki ticaret 2023'te yüzde 60'ın üzerinde artarak 240 milyar dolara çıktı. Rusya, Almanya, Avustralya ve Vietnam'ı geride bırakarak Pekin'in en büyük ticaret ortaklarından biri oldu. Şu anda, Rusya'nın ihracat-ithalat ödemelerinin yaklaşık yüzde 40'ı yuan cinsinden ve Rus para piyasasındaki değerin yarısından fazlasını oluşturuyor.

Çin, Rusya'ya yaptırım uygulama konusunda Batı'ya katılmasa da, iki ülke arasındaki ödemeler, ABD'nin Rusya'nın askerî endüstrisiyle ticareti kolaylaştıran bankalara ek yaptırımlar uygulama tehdidinde bulunduğu aralık ayından bu yana engellerle karşı karşıya. Rus şirketleri, haziran ayında yerel medyaya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in mayıs ayında Çin Devlet Başkanı Şi Çinping ile görüşmesinin ardından sorunun küçük bölgesel bankalar kullanılarak çözüldüğünü bildirdi ancak ABD daha sonra yaptırım kriterlerini genişletti.