Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-07-23 12:59 Güncelleme Tarihi: 2025-07-23 13:28

Dengeler fena halde değişecek: Türkiye'nin tarihi projesi ABD'ye devredildi

Türkiye Gazetesi'nde yer alan habere göre, Kafkasya'da dengeleri yeniden şekillendirecek önemli bir gelişme yaşandı.

İspanyol haber sitesi Periodista Digital ve Operative Media'nın geçtiği bilgilere göre, Ermenistan hükümeti, Azerbaycan’ın ana kara parçasını Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne bağlayacak Zengezur Koridoru’nu bir Amerikan şirketine devretmeyi kabul etti.

Gizli mutabakata dayandırılan bilgilere göre, koridorun uzunluğu 42 kilometre olacak ve "Trump Köprüsü" adıyla anılacak.

Söz koridor, Sünik (Zengezur) bölgesi üzerinden geçerek Azerbaycan'ın batı topraklarını Nahçıvan'a bağlayacak şekilde tasarlandı.

Turkiyegazetesi.com.tr ulaştığı gizli mutabakat metnine göre, Azerbaycan’ın ana karası ile Nahçıvan’ı birbirine bağlayacak Zengezur Koridoru’nun işletmesi, yaklaşık 1000 kişilik özel bir Amerikan askeri şirketine devredilecek. Şirket, sahada güç kullanma yetkisine de sahip olacak.

Ermenistan, Azerbaycan ve Amerika Birleşik Devletleri arasında imzalanan mutabakat zaptı, üç ülkede de resmen onaylandı.

Ermenistan, koridor üzerinden elde edilen gelirin yalnızca yüzde 30’unu alacak. Geriye kalan yüzde 70'lik payın nasıl dağıtılacağı kamuoyuna açıklanmadı.

Mutabakata göre, Ermenistan topraklarında Amerikan askeri varlığı konuşlanacak. Ancak bu güçler, resmi Amerikan ordusu değil, özel askeri şirket mensupları olacak.

Anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte, Ermenistan'ın Avrupa Birliği ve Fransa ile stratejik ortaklık ilişkilerinde büyük kayıp yaşanması bekleniyor. Anlaşmaya göre, Erivan’ın söz hakkı önemli ölçüde ABD’nin kontrolüne geçecek.

Gizli mutabakat metnine göre, Ermenistan'ın egemen topraklarının önemli bir bölümünü devretmesine karşın, anlaşmada herhangi bir tazminat hükmüne yer verilmedi.

Mutabakat metninde, Zengezur Koridoru güzergahında faaliyet gösterecek özel Amerikan askeri şirketinin, Ermenistan topraklarında ve İran sınırına yakın bölgelerde konuşlanacağı iddia edildi.

ABD'nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, New York'ta bir grup gazeteciye yaptığı açıklamada, Zengezur Koridoru’nun kontrolünün tarafsız kalması için "32 kilometrelik güzergahın 100 yıllığına ABD merkezli bir şirkete devredilmesini teklif ettiklerini" duyurdu. Barrack, bu teklifi Trump yönetiminin resmî önerisi olarak aktardı.

Middle East Eye’a konuşan kaynaklara göre, koridorun tarafsız bir şirket tarafından yönetilmesi fikrinin ilk olarak Türkiye tarafından önerildiği belirtildi. Türkiye’nin söz konusu yaklaşımı, bölgedeki istikrar beklentisini destekler nitelikte.

Erivan yönetimi, bölgenin kendi egemen toprakları olduğunu savunarak "koridor" ifadesine karşı çıkmıştı. Ancak ABD teklifini kabul etmesi, iç politikada baskı ve muhalefetin sertleşmesine neden oldu. Başbakan Nikol Paşinyan’ın bu süreci yönetme biçimi ülkede tansiyonu yükseltti. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Zengezur Koridoru beklentisini bir kez daha yineleyerek, "Bizim Azerbaycan'dan Azerbaycan'a, yani Nahçıvan'a engelsiz ve güvenli geçiş hakkımız sağlanmalıdır. Bu, adil bir taleptir" ifadelerini kullanmıştı.

Türkiye, Güney Kafkasya’da kalıcı barış için ön koşulsuz üçlü barış anlaşmasını destekliyor. Ankara, Zengezur Koridoru’nun açılmasıyla birlikte Ermenistan ile sınır kapılarının da açılabileceği mesajını daha önce kamuoyuna iletmişti. 10 Kasım Ateşkes Anlaşması’ndan bu yana Türkiye’nin desteklediği Zengezur Koridoru, hem ticaret hem de bölgesel entegrasyon açısından kritik önemde. Bölgenin Türkiye üzerinden Orta Asya’ya bağlanması, Ankara’nın jeopolitik etkisini artıracak.