Okul döneminde kaynaştırma eğitiminin önemi! İBB Spor İstanbul örneği…

Okul döneminde kaynaştırma eğitiminin önemi! İBB Spor İstanbul örneği…

AHMET GÜLÜMSEYEN

Engelsiz hayatın tanımının en iyi anlayanlar, sürecin bir parçası olan, bu yolda çaba sarf edenlerdir.

Özel gereksinimli (engelli) rakamlarına takılmayalım diyoruz ama, önemli konulara dikkat kesilmesi için, başka çıkış yolu yok. Sonuca gitme ‘kulvarını’ belirleyen o rakamların gündeme gelmesi önem taşıyor. Ülke nüfusunun yüzde 12-13 civarı diye başlıyor, etkilenen kesimin 20-25 milyonla ifade ediliyor.

Araştırmalar, engellilik (özel gereksinimli) birey sayısı oranının %26’lık bölümünün özel eğitime gereksinim duyduğunu göstermektedir. Sağlık problemlerin aşılarak, günlük hayatın içerisinde yer alıp, bağımsız bir şekilde hareket ederek çevreyle iletişim halinde olmanın kaynağını/temellerini oluşturur, kaynaşma eğitimleri. Evinden dışarı çıkamaya çekinen bireylerin, kendilerine eğitim, öğretim, meslek edinmek ve hareket eğitimi aktiviteler sağlıklı kalma ve sosyal hayatın içerisinde yer almanın önemli bir sürecine dahil eder…

DAHA ÇOK KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ

2025-2026 Eğitim ve Öğretim yılının başlamasına az bir süre kaldı. Özel bir çocuğun, kendisi ve çevresi için önemli bir sürecini oluşturuyor kaynaştırma eğitimleri.

Engelli bireylerin eğitim haklarından yararlanmadı ‘lüks’ değil, doğal ve Anayasal bir hak olduğu bilinciyle çalışmaların yürütülmesi gerekmektedir. Bu anlayışa sahip olacak ve uygulamaya koyacak olan kamu ve özel sektörde görev üstlenenler.

Eğitimin başlayıp, devam edebilmesi için herkesin üzerinde, gereken titizliği göstermek gibi bir sorumluluğu var. İlgili kural ve kaidelerle güvence altına alınan sürecin işleyişi de aynı şekilde önem taşımaktadır. Bu sayede daha çok birey, kaynaştırma yoluyla sağlanacak bütünleşmede, özel eğitim gerektiren bireylerle normal gelişim gösteren bireylerin birbirlerini tanımalarına önemli katkı sağlayacaktır…

ÖZEL EĞİTİMİN AMAÇLARI

Milli eğitimin temel amaç ve ilkelerinde özel eğitiminde belirlenen amaçlara göz gezdirmek, edinilen bilgileri hayata geçirmekte yarar var; *Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkalarıyla iyi ilişkiler kuran, işbirliği içerisinde çalışabilen, çevresine uyum sağlayabilen, üretici ve mutlu bir vatandaş olarak yetişmelerini,

*Toplum içerisinde bağımsız yaşamaları ve kendi kendilerine yeterli bir duruma gelmelerine yönelik temel yaşam becerilerini geliştirmeleri,

*Uygun eğitim kurumları ile özel yöntem, personel ve araç-gereç kullanarak; eğitim ihtiyaçları, yeterlilikleri, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda üst öğrenime, iş ve meslek alanlarına ve hayata hazırlanmalarını sağlamak….

BİREYSEL PERFORMANSLARININ ARTIRILMASI

Hareket ve egzersiz sürecinde sağlıklı olma yolunda çaba sarf eden ayrıcalıklı/özel/engelli bireyler, zihinsel, bedensel ve sosyal bakımdan tüketici insan tanımlamasından, üretici birey durumuna geçerler. Ortaöğretim, lise ve üniversite bu sürecin önemli basamaklarını oluşturmakta.

Bilimsel araştırmalar ‘Eğitim ve öğretim, doğası gereği, insanların bireysel performansları üzerine kurulmuştur, iletişim gerektirmektedir ve içerdiği sosyal sistemin en stratejik parçalarından biri olarak kabul edilmektedir…’ gerçeğini ortaya koyuyor.

Bu doğrultuda zamanın sağlıklı işletilmesi, çalışmanın verimliliğini artıracağı gibi, ortaya konan çalışmadan da netice alınmasını sağlayacaktır. Böylesi bir gelişim ancak, sürecin içerisinde yer alanlarla paylaşım içerisinde bulunmakla mümkün…

OKULLARDA ÖZEL BİREYLER

Özel eğitim ihtiyacı olan çocukların, normal eğitim gösteren bireyler kadar eğitim ve öğretime ihtiyaç duydukları gerçeği, kaynaşma eğitimini önem taşımaktadır. Yönetici ve eğitmenlerin bu konuda gerekli özel eğitimi geliştirmesi gerekmektedir.

Bu sayede, hayatlarında önem taşıyan becerileri elde etmiş olurlar. Bu nedenle kaynaştırma eğitimi, toplumun en önemli ihtiyaçlarını ön plana çıkmaktadır. Sürecin sağlıklı işleyişi için, kaynaştırma eğitiminin içerisinde yer alan herkesin sürecin bir parçası olduğu bilinciyle hareket etmesi gerekmektedir.

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilgili birimlerin, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da bu konuda gerekli duyarlılığı devam ettirmesi önem taşımaktadır. Konu hakkında yazılan ve söylenen mesajların göz ardı edilmemesi gibi.

Ne gibi?

Kamuoyunu ilgilendiren konuların, bu satırlarda dile getirilmesi kadar, gerekli sonuca ulaşılması önem taşımaktadır. Geçmişte yaşanan hataların/yanlışlıkların, bugün yaşanmaması gibi. Buna örnek, İstanbul Avrupa yakasında yer alan tek görme engelli okulunun Sarıyer Kilyos’ta yer alması gibi. Yatılı kalan öğrencilerin dışında okula gidip gelme, ulaşım açısında zorluk yaşayan öğrenci ve velilerin bu çilesi,

Veysel Vardar Görme Engelliler İlkokulu’nun Beyoğlu/Halıcıoğlu’na taşınmasıyla son bulmuştur. Madem halkın/vatandaşın iyiliği/yararına, bu ve benzeri olumlu örneklerin çoğalması, toplumun refah/huzuru için önem taşıyor. Bu konuya/sürece emeği geçen herkesi bir kez daha tebrik ediyoruz…

.

DEVAMLILIK ÖNEMLİ

Kaynaştırma eğitiminden bahsederken, çalışma alanımız olan hareket eğitimi ve spora da değinmeden, ‘pas’ geçmemek gerekir.

Özel eğitimde hareket eğitimi ve oyunda önemli bir etkileşim göstermektedir. Bu etkileşim özbakım, Yaşam Becerileri, Sosyal İletişim Becerileri, Temel Spor Becerileri, Sportif Faaliyetler, Özel Eğitim Destek Programları, Sosyalleşme Çalışmaları gibi birçok alanda kendisini göstermektedir.

Oyunla başlayan, hareket ve egzersizle devam eden süreç, sporla kurallı hale geliyor. Bağımsızlaşma, iletişim kuma, işbirliği ve yardımlaşma gibi kişiye yaşam becerisi kazandıran eğitimin içerisinde yer almak her çocuğun hakkı ise, benzeri özel eğitimlerin yaygınlaşması, eğitimde devamlılık sağlanması gerekmektedir…

SPORDA KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ ÖRNEKLERİ

Çağın getirdiği yaşama şekli ve sonuçlarına baktığımızda, beslenme ve hareketin insan sağlığı için ne denli önem taşıyor. Daha önce (2019) bu satırlara yansıttığımız düşünceler, bugünde güncelliğini koruyor; “Doktorun şifa niyetine hasta reçetesine yazamadığı fakat telaffuz ettiği ve hayatı boyunca değişmeyecek ilaç, ‘hareket’ ve ‘egzersiz’ olmakta. Gerek sağlığını muhafaza etmek isteyen, gerekse bir uzvu olmayan veya olanı da tam kullanamayan (toplumda ‘engelli' olarak adlandırılan) bireyler için bu durum büyük önem taşımakta.‘Doğuştan veya sonradan, herkes bir engelli adayı…’ anlayışından hareketle, yaşadığımız süreçte çevremizde bu tür vatandaşlarımız ve onların tedavi aracı olan hareket ve egzersizin önemine şahit olmaktayız…”

Bu fikir/düşüncelerin uygulamasını, bir dönem (2015-2019 yılları arası) bizzat içerisinde yer aldığımız İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Spor İstanbul’da ki çalışmalarda gerçekleştirmeyi, Allah (cc) bizlere nasip etti. Tesislerde, ‘Engelli bireylere yönelik programlar’ gelen taleplerin karşılanabilmesi açısından düzenlenme imkanına sahip olduk. Ülke genelinde, engelli birey sayısı (raporu yüzde 40’ın üzerinde olan) nüfusun yüzde 10 oranı dikkate alınarak, ‘Engelli seansları’ açılmış, daha çok engelli bireyin tesislerden yararlanmasının yanı sıra kaynaştırma amacıyla, normal seansların her birinin içerisinde ‘yüzde on engelli kontenjanı’açılmıştı. Gelinen nokta itibariyle, kaynaştırma eğitimi amaçlı yıllar önce faaliyete geçirilen Spor İstanbul’da ki seanslar bugün devam edip-etmemesi söz konusu! Kapıldığımız bu karamsarlık/olumsuzluğun nedeni, 2019 yılında seçimle göreve gelen ve temelleri atılan bazı spor tesislerini dahi, geride kalan altı yılda vatandaşın hizmetine sunmaktan aciz bir İBB yönetiminin görevde olmasından kaynaklanıyor…