Yargıtay’ın emsal niteliğindeki kararı milyonlarca çalışanı ve işvereni yakından ilgilendiriyor. SGK uzmanı Özgür Erdursun, fiili işe başlama tarihi ile SGK’ya bildirilen tarih arasındaki farkın, kıdem tazminatı ve sigorta primleri açısından ciddi sonuçlar doğurduğunu vurguladı.
Yargıtay’ın emsal niteliğindeki kararı milyonlarca çalışanı ve işvereni yakından ilgilendiriyor. SGK uzmanı Özgür Erdursun, fiili işe başlama tarihi ile SGK’ya bildirilen tarih arasındaki farkın, kıdem tazminatı ve sigorta primleri açısından ciddi sonuçlar doğurduğunu vurguladı.
Dünya Gazetesi’nde yer alan köşe yazısında Özgür Erdursun, iş hukukuna göre kıdem tazminatı hesaplamalarında çalışanın fiilen işe başladığı tarihin esas alındığını belirtti. SGK’ya geç yapılan bildirimler, işçinin kıdem hakkını ortadan kaldırmazken; Yargıtay içtihatları da bu görüşü destekliyor.
İşverenlere Ağır Yaptırımlar Kapıda
Uzmanlara göre, sigortasız işçi çalıştırmak hem İş Kanunu hem de Sosyal Güvenlik Kanunu’na aykırı. Bu durumda:
Kıdem tazminatı daha uzun süre üzerinden hesaplanıyor.
İşveren, SGK’ya geriye dönük prim borçlusu oluyor.
İdari para cezası, gecikme faizi ve zam yükümlülüğü doğuyor.
Çalışan Haklarını Nasıl Alabilir?
Çalışanlar, işe fiilen başladıkları tarihi baz alarak kıdem tazminatı ve eksik SGK günlerinin hizmet cetveline eklenmesini talep edebiliyor. Süreç genellikle arabuluculukla başlıyor, sonuç alınmazsa hizmet tespiti davası açılıyor.
Tanık beyanları, bordrolar ve banka kayıtları, fiili çalışmayı ispatlamak için yeterli olabiliyor.
SGK 10 Yıl Geriye Dönük Prim Talep Edebiliyor
Erdursun’un açıklamasına göre, SGK sigortasız işçi çalıştırılan dönemler için 10 yıl geriye dönük prim tahsilatı yapabiliyor. Ayrıca:
Artan idari para cezaları uygulanıyor.
İşveren teşvik haklarını kaybediyor.
Mahkeme kararıyla sigortasız geçen süreler çalışanın hizmet süresine ekleniyor.
Zamanaşımı Sürelerine Dikkat!
Hizmet tespiti davası açma süresi: Çalışmanın bitiminden itibaren 5 yıl.
SGK’nın prim ve ceza talep süresi: 10 yıl geriye kadar.
Bu süreler hem işveren hem de işçi açısından yasal hakların korunması için büyük önem taşıyor.
Yargıtay'dan Net Mesaj: Fiili Başlangıç Tarihi Esastır
Yargıtay kararlarına göre:
İşçinin fiilen işe başladığı tarih kıdem hesabına dahil edilir.
Tanıklarla ispatlanan sigortasız dönemler yasal süreye eklenir.
Bordroda görünmeyen ancak çalışıldığı ispatlanan süreler de kıdem tazminatına yansır.
İşverene Uyarı, Çalışana Hak Mesajı
SGK uzmanı Özgür Erdursun’a göre, işverenlerin sigortasız işçi çalıştırması; sadece prim maliyetinden kaçınmak değil, aynı zamanda yüksek kıdem tazminatı, idari para cezası ve faiz borcu riskini de beraberinde getiriyor.
Çalışanlar ise, fiili çalışma tarihlerini belgeleyerek hem kıdem haklarını koruyabiliyor hem de emeklilik primlerini güvence altına alabiliyor.
