Suriye’deki iç savaşın çözümü için BM Güvenlik Konseyi’ne getirilen tasarıları dört defa veto eden Rusya ve Çin, Suriyeli mültecilere insani yardım konusunda geride kaldı. BM rakamlarına göre Rusya ve Çin’in Suriyelilere 2014’te yaptığı yardımların toplamı 10 milyon dolar civarında. Bu iki ülke, BM aracılığıyla yerlerinden edilen Suriyelilere yardım için toplanan yaklaşık 4,5 milyar dolarlık kaynağın sadece yüzde 0,2’lik bölümünü sağladı. Türkiye’nin ise tek başına yaptığı yardım 5 milyar doları geçti.
Suriye’de yaklaşık dört yıldır süren iç savaş nedeniyle yerlerinden edilen 12 milyondan fazla insan zorlu kış şartları altında hayatta kalmaya çalışırken, uluslararası toplumun insani trajediye verdiği yanıt yetersiz kalıyor. Suriye’deki krize uluslararası toplumun müdahalesini engellemekle suçlanan Rusya ve Çin ise insani yardım konusunda yaptığı katkıların düşüklüğüyle dikkati çekiyor.
Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi’nin (OCHA) rakamlarına göre Suriye nüfusunun neredeyse yarısı yerlerinden edilmiş durumda. Çoğunluğunu kadın ve çocukların oluşturduğu bu insanların 7,6 milyonu Suriye içinde yaşama tutunmaya çalışırken, 3,8 milyonu ise Türkiye, Ürdün, Lübnan ve Irak gibi komşu ülkelere sığınmış durumda.
OCHA’nın üye ülkelerin beyanları ve BM kuruluşlarının bildirimlerinden derlediği rakamlara göre, BM aracılığıyla 2014 yılında toplanan insani yardım miktarı 4 milyar 586 milyon 314 bin dolar olarak gerçekleşti. Bu meblağın üçte birinden fazlasını tek başına ABD sağladı.
ABD toplam rakamın yaklaşık yüzde 37’sine karşılık gelen 1 milyar 709 milyon dolar yardım yaparken, Avrupa Komisyonu 565 milyon dolarla yüzde 12, İngiltere 350 milyon dolarla yüzde 8, Kuveyt 318 milyon dolarla yüzde 7, Almanya ise 303 milyon dolarla yüzde 6’lık katkı sağladı.
VETODA ÖNDELER
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) Suriye’deki krize uluslararası toplumun müdahalesini engellenmekle suçlanan Rusya ve Çin ise BM aracılığıyla yapılan yardımlardaki katkının düşüklüğüyle dikkati çekiyor.
BMGK’nın veto yetkisi olan beş daimi üyesi arasında bulunan Rusya ve Çin’in 2014’teki toplam yardımı 10 milyon dolar civarında seyretti.
Dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan ve küresel ekonomik krizde bile gösterdiği büyüme performansı ile dikkat çeken Çin’in toplam yardımı 4 milyon 900 bin dolar (toplam yardımın yüzde 0,1’i) olarak gerçekleşti. Dünyanın ilk on ekonomisi arasında yer alan ve Suriye rejimine yaptığı silah satışları ile eleştirilen Rusya da Suriyelilere insani yardım için 5 milyon 3 bin dolar (yüzde 0,1) verdi.
BMGK’nın daimi üyelerinden ABD ve İngiltere ilk sıralarda yer alırken diğer daimi üye Fransa’nın ise 2014’te 22 milyon dolar ile daha az yardım eden ülkeler arasında yer aldığı görüldü. Toplam yardım içinde Fransa’nın payı yüzde 0,5 oldu. Yardım konusunda en sonlarda yer alan Rusya ve Çin, 2012 yılından bu yana BMGK’ya sunulan dört Suriye tasarısını veto etti. Bir çok tasarı ve başkanlık bildirisi ise Rusya ve Çin’in veto tehdidi nedeniyle Konsey’e getirilemedi. Bu ülkeler en son Fransa tarafından hazırlanan ve Suriye’de işlenen savaş suçlarının Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne taşınmasını öngören BMGK tasarısını 22 Mayıs 2014’teki oylamada veto etmişti.
