Araç, Mars yüzeyinde görev yaptığı süre boyunca, Kızıl Gezegen’de ilk kez şimşek benzeri elektriksel boşalmalar kaydetti. Bu olaylar, bilim insanlarının uzun süredir varsaydığı ancak şimdiye dek doğrudan gözlemleyemediği bir gerçeği ortaya çıkardı: Mars’ta da şimşek çakıyor.
Araç, Mars yüzeyinde görev yaptığı süre boyunca, Kızıl Gezegen’de ilk kez şimşek benzeri elektriksel boşalmalar kaydetti. Bu olaylar, bilim insanlarının uzun süredir varsaydığı ancak şimdiye dek doğrudan gözlemleyemediği bir gerçeği ortaya çıkardı: Mars’ta da şimşek çakıyor.
Fransa’daki Toulouse Üniversitesi’nden gezegen bilimci Baptiste Chide liderliğindeki bir araştırma ekibi, Perseverance’ın üzerinde yer alan SuperCam mikrofonunun 28 saatlik ses verisini inceledi. Çalışma sonucunda, Mars’ta meydana gelen 55 elektriksel boşalma olayı tespit edildi.
Bunlardan 7’si tam anlamıyla kaydedildi ve Dünya’daki deneylerle karşılaştırılarak şimşek olduğu doğrulandı. Kayıtlarda önce elektromanyetik parazit kaynaklı ani bir “zıplama” tespit edildi, ardından yaklaşık 8 milisaniyelik bir “sönümleme” ve en sonunda ufak çaplı bir gökgürültüsü duyuldu.
Bilim insanlarına göre, yalnızca Mars atmosferindeki yüksek toz yoğunluğu elektrik üretmek için yeterli değil. Şimşekler çoğunlukla, Perseverance’ın kaydettiği en güçlü rüzgârların yaşandığı dönemlerde ve toz fırtınalarının ön cephelerinde meydana geldi. Ayrıca, araç iki kez karşılaştığı toz şeytanları (dust devils) sırasında da 16 elektriksel boşalma kaydetti.
Tespit edilen elektrik boşalmaları Dünya’daki yıldırımların çok gerisinde. Mars’taki boşalmalar 0.1 ila 150 nanojoule arasında değişirken, sadece bir olay 40 millijoule seviyesine ulaştı. Karşılaştırmak gerekirse, Dünya’daki ortalama bir yıldırım boşalması yaklaşık bir milyar joule enerjiye sahip.
Bilim insanları, bu bulgunun birçok alanda yeni kapılar açabileceğini vurguluyor. Mars’ta şimşeğin varlığı, gelecekte gezegene gönderilecek teknolojilerin elektriksel boşalmalara karşı daha iyi korunmasını gerektirecek.
Ayrıca, şimşeğin atmosferde başlatabileceği kimyasal reaksiyonlar, yaşamın oluşumu gibi konulara dair yeni modeller geliştirilmesine yardımcı olabilir. Dünya’da yaşamın ortaya çıkışına dair bazı teoriler, yıldırımı temel bir etken olarak görüyor. Şimdi bu etken, Mars için de göz önünde bulundurulabilir.
