TRHaber'de yer alan habere göre,Çin yüksek teknoloji ürünleri için çok kritik bir maddenin ihracını sınırlandırma kararı aldı. Güneş panelleri, lazerler, gece görüş dürbünleri ve bilgisayar çiplerinin yanında radarlar için vazgeçilmez nitelikteki galyum ile germanyum maddeleri artık özel izinlerle dünyaya satılabilecek.

Savaş uçaklarının baş kısmında yer alan AESA radarları yoğunlukla galyumdan üretildiğinden ötürü Çin'in son kararının Amerikan savunma endüstrisini sarsabileceği belirtiliyor. Çin galyum ve germanyum maddelerinde dünyanın en büyük üreticisi durumunda.

Gelişmiş radar sistemlerinin en kritik bileşeni olan galyum, 1 Ağustos'tan itibaren daha zor bulunan bir madde olacak. Hem galyum hem de germanyumun ihracatı 1 Ağustos'tan itibaren Çin Ticaret Bakanlığı ve Gümrük Genel İdaresi tarafından sıkı şekilde denetlenecek.

Özel nitelikteki bu tip ürünlerin resmi onay damgası olmadan ülkeden ayrılamayacağını hükme bağlayan karar, Pekin yönetiminin ABD uçaklarını sarsma hamlesi olarak görülüyor.

Çeşitli uluslararası savunma sitelerindeki haberlere göre Çinli askeri uzmanlar özellikle galyum üzerindeki ihracat kontrollerinin ABD savunma endüstrisine önemli bir darbe indireceğine inanıyor. Pekin'in galyum-germanyum kararı, ABD'nin Çin'in askerî büyümesini sınırlandırmaya çalışmasıyla aynı sürece denk geldi.

Modern savaş uçaklarında, savaş gemilerinde ve kara tesislerinde yaygın olarak kullanılan Aktif Elektronik Taramalı Radar (AESA) büyük ölçüde galyum arsenit (GaAs) ve galyum nitrür (GaN) malzemelerinden üretiliyor.

Çin yayın organı Global Times'taki yorumunda askeri havacılık uzmanı Fu Qianshao, özellikle Lockheed Martin, Raytheon ve Northrop Grumman gibi Amerikan savunma devlerinin zor durumda kalacağını belirtiyor.

GaN bileşenine dayalı yeni AESA radar sistemlerini F-35 ve F-18 uçaklarına entegre eden bu şirketler radarları üretirken artık çok büyük maliyetlerle karşılaşacak.

Milli Muharip Uçak, HÜRJET, KIZILELMA ve AKINCI'da kullanılacak AESA radarları milli imkanlarla geliştiren ASELSAN'ın Çin'in galyum-germanyum kararından olumsuz etkilenmesi beklenmiyor.

Başta batarya teknolojileri olmak üzere Türkiye ile Çin arasında mevcut işbirliği alanlarının galyum-germanyum kısıtlamasının önüne geçeceği belirtiliyor.

Merkezi Brüksel'de bulunan Kritik Hammaddeler Birliği verilerine göre ise Çin germanyumun yüzde 60'ını, galyumun yaklaşık yüzde 80'ini üretiyor. Germanyumun geri kalanı ise Kanada, Finlandiya, Rusya ve ABD tarafından üretiliyor.

Edinilen bilgilere göre gerekli yüksek saflıkta galyum arsenit, dünyada sadece birkaç şirket tarafından üretiliyor. Bu şirketlerden biri Avrupa'da, diğerleri Japonya ve Çin'de.

Bununla birlikte Çin, dünyadaki germanyum üretiminde yüzde 67'ye galyum üretiminde ise yüzde 95'e ulaşmış olabileceği de tahmin ediliyor.

Galyum, Çin haricinde Japonya, Rusya ve Güney Kore'de de üretiliyor.