Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-12-08 23:28 Güncelleme Tarihi: 2025-12-08 23:40

Hiç hesapta olmayan gelişme: Türkiye'den S-400 hava savunma sistemlerini istediler

Ukrayna merkezli Defence Express, Türkiye ile ABD arasında yürütülen S-400 görüşmelerine dair dikkat çeken bir iddia gündeme getirdi. İddiaya göre S-400 meselesi 2026 baharına kadar çözülebilecek.

Türkiye’nin yıllardır donmuş halde duran F-35 sürecinde yeni bir kapı aralandı. ABD'nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, 5 Aralık’ta yaptığı açıklamada, Türkiye ile ABD arasındaki S-400 meselesinin çok yakında çözülebileceğine inandığını söylemişti.

Türkiye’ye teslim edilen S-400’lerin nasıl değerlendirileceği konusu hâlâ netleşmiş değil. Daha önce gündeme gelen seçenekler arasında:

Sistemlerin Türkiye’de kalması ancak ABD kontrolüne devredilmesi, Sistemlerin üçüncü bir ülkeye satılması, Türkiye'nin S-400'leri tamamen devre dışı bırakması gibi formüller bulunuyor. Defence Express, Eylül ayında Rusya’nın Türkiye'deki S-400’leri geri almak istediğine dair iddialar ortaya çıktığını hatırlattı ancak bu bilgi resmi makamlar tarafından doğrulanmadı.

Ukrayna basını, "Rusya, Ukrayna’da yaşadığı kayıplar nedeniyle Türkiye’ye sattığı S-400’leri geri almak istiyor, talebin detayları ise belirsizliğini koruyor" dedi. 2017’de imzalanan 2,5 milyar dolarlık anlaşma kapsamında Türkiye’ye dört bataryadan oluşan S-400 sistemi teslim edilmiş, sevkiyatın 2019’da tamamlanması NATO içinde büyük tartışmalara neden olmuştu. Söz konusu krizde ABD, Ankara’yı F-35 programından çıkarmış ve CAATSA yaptırımları devreye sokmuştu. Defence Express’in analizinde, Türkiye’nin son yıllarda yerli hava savunma projelerine hız vermesi ve hava kuvvetleri modernizasyon programlarına yönelmesinin, Rus sistemlerine bağımlılığı azaltma stratejisinin parçası olarak görüldüğü ifade edildi. Bu çerçevede “Çelik Kubbe” benzeri katmanlı savunma projeleri ve F-16 modernizasyon süreci örnek olarak gösterildi.

Ukrayna basınında yer alan değerlendirmelere göre, Rusya’nın S-400’leri geri istemesi, cephedeki savunma açığını kapatma arayışından kaynaklanıyor olabilir. Türkiye açısından ise bu konu, F-35 programına yeniden dahil olma hedefi doğrultusunda bir “pazarlık unsuru” olarak değerlendirilebilecek stratejik bir dosya konumunda. Ancak hem Ankara hem de Moskova tarafından iddialara ilişkin resmi bir doğrulama gelmiş değil.

S-400 meselesi yeniden gündemdeyken, bu sistemlerin dünya üzerindeki dağılımı da dikkat çekiyor. Stratfor’un hazırladığı verilere göre pek çok ülke S-300 veya S-400 hava savunma sistemlerini aktif olarak kullanıyor. Venezuela, Cezayir, Mısır, İran, Suriye, Bulgaristan, Slovakya, Ukrayna, Belarus, Azerbaycan, Ermenistan, Yunanistan, Kazakistan ve Vietnam S-300 sistemine sahip ülkeler arasında yer alıyor. Rusya ve Çin ise S-400 kullanıcıları arasında bulunuyor. Belarus, Çin ve Rusya her iki sistemi birlikte işletirken, NATO içinde S-300 bulunduran ülkeler Yunanistan, Bulgaristan ve Slovakya olarak öne çıkıyor. Ayrıca Moldova, Gürcistan, Türkmenistan ve Özbekistan’ın da geçmişte S-300 kullandığına dair iddialar gündemde.

S-400 hava savunma sistemi, saniyede 4,8 kilometrelik yüksek hızla fırlatılan füzelerle uzun menzilli savunma sağlıyor. 2007’de faaliyete giren sistem, savaş uçaklarından erken uyarı platformlarına, balistik füzelere ve hipersonik hedeflere kadar geniş bir yelpazede etkili olabiliyor. Sistemin azami menzili 400 kilometre, ulaşabildiği irtifa ise 30 kilometre. Orta menzilli balistik füzeleri binlerce kilometre öteden imha edebilme kapasitesi sistemin en kritik unsurlarından biri olarak öne çıkıyor.

Türkiye, Rusya ile yaptığı anlaşma kapsamında iki adet S-400 sistemi ve dört batarya aldı. Her bataryanın 9 lançer ve toplam 36 füzeden oluştuğu dikkate alındığında Türkiye’nin envanterine 144 füze girdi. Ek olarak 48 yedek füzenin teslim edilmesi planlanıyor. Bu alımla Türkiye, S-400 kullanan ilk NATO ülkesi oldu. Sistemlerin kurulumuna ilişkin süreç 2020 baharında tamamlanmıştı. Kaynak: Türkiye Gazetesi