İnebolu ve İstiklal Yolu
Cennet Mekân II. Abdülhamid Han’ın İttihatçılar tarafından tahttan indirildiği tarih olan 27 Nisan 1909’dan sonra Türkiye, hızla Batılılar tarafından kültürel, siyasi, idari ve silahlı olarak işgal edilmeye başlamıştı.
İlk koparılan coğrafya Kuzey Afrika, Balkanlar, ardından Birinci Dünya Savaşı ve büyük toprak kayıplarından sonra 783 bin metrekareye sıkıştığımız ve İstiklalimize sahip çıktığımız Milli Mücadeleye kadar gelindi.
Tabi kolay gelinmedi, toprak kayıplarıyla birlikte yüzbinlerce şehit ve gazimize sebep olundu. Bugünkü topraklarımızın her metrekaresinde bir can yatmaktadır.
Ülkemizin bütünü içerisinde nice kahramanlarımız canlarını, mallarını feda etmişlerdir. Topraklarımız üzerinde yürürken bile yüzümüzün kızarması gereken bir zamandayız.
Sadece Şerife Bacı’nın, ülkemizin işgallerden kurtulması için İstiklal Yolu üzerinde; kar, fırtına içerisinde çocuğunun kundağını mermilere örterek tercihte bulunması “insan olana” yeter.
……………..
İnebolu ve İstiklal Yolu, Milli Mücadelenin kazanılmasındaki tek kurtuluş ve çıkış kapısıdır. İstanbul’dan Anadolu’ya tek giriş noktasıdır.
İstanbul’dan Ankara’ya ulaşacak silah, mühimmat, asker ve sivil yönetici erkân, binbir zorluklarla İnebolu’ya gelir ama nasıl taşınacaktır?
Zor zamanlarda bir olmasını bilen milletimiz; kadın-çocuk-yaşlı-genç demeden, yediden yetmişe herkesin canını dişine takarak taşıdığı mühimmatlar, diğer eşyalar, onlarca zor ve dar geçitlerden üç yıl boyunca büyük bir azim ve gayretle, tek hedef; “Ya İstiklal Ya Ölüm” amentüsüyle taşınmıştır.
Bu yolu araçla kat ettik ve aklımdan şunlar geçti. “Acaba bu yolun kaç metresini elimizde 20 kilo bir yükle ne kadarını gidebiliriz”? “Benim” diyenlerin bile katlanacağı şey değil.
İneboluların bu kahramanlıkları, 11 Şubat 1924 tarihinde Gazi Mustafa Kemal’in teklifiyle TBMM tarafından “Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası” ile ödüllendirilir. İnebolu, “İstiklal Madalyalı” tek ilçemizdir.
……………
Burada II. Abdülhamid Han’ın bir öngörüsünü daha hatırlatmak isterim. Sanki gelecekte neler olabileceğini hissetmiş gibi.
Koca hakan tahttan indirilince paşalara: “Benden sonra devleti 10 sene idare edemezsiniz, ülkeyi mahvedeceksiniz” der. Öyle de yaparlar.
II. Abdülhamid Han İnebolu ile özel ilgilenir. 1907’de Kastamonu Valisi Abdurrahman Paşa’ya şehri imar ettirir ve İnebolu-Kastamonu Karayolu, Abdurrahman Paşa tarafından yaptırılır. Bu yolun adı, Ankara’ya kadar “İstiklal Yolu’dur”.
Yol; İnebolu-Küre-Seydiler-Kastamonu-Ilgaz-Çankırı-Kalecik ve Ankara’da son bulur. Nerede ve nasıl bir ülkede yaşadığımız idrak etmek için mutlaka bu yöreleri görmeliyiz. Nasıl badirelerden geçilerek İstiklalimizin sağlandığı başka türlü anlaşılmaz çünkü.
Ezcümle:
Kastamonu Balkanlar’dan itibaren bütün savaşlarda en çok şehit veren bölgemizdir. Bu sebeple Milli Mücadelede silah ve mühimmat taşınma işi kadınlarımıza ve çocuklarımıza kalmıştır. Erkek nüfusu askere giden “Ersizler” ve civar köyler örnektir.
Görmeden, okumadan, yaşanılan mekânlar üzerinde tefekkür etmeden. Sonra dönüp kendimize sorular sormadan, İstiklalimizi sağlayanları anlayamayız vesselam.