Uzmanlar, SpaceX'in Starlink'i gibi alçak Dünya yörüngesindeki uyduların astronomiyi nasıl etkilediği konusunda uzun zamandır uyarıda bulunuyorlar. Bu uyduların astronomik görüntülerde bıraktığı çizgiler, en uzak yerlerdeki teleskopların bile gözlemlerini bozduğu belirtildi.

Bu uydulardan gelen güneş ışığının yansıması, kentsel ışık kirliliğinden uzak bölgelerde bile gece gökyüzünün istenmeyen bir şekilde aydınlanmasına yol açabiliyor.

Bu da uyduların iletişimlerini gerçekleştirmek için kullandıkları radyo dalgaları, hassas radyo teleskoplarının gözlemlerini engelliyor.

Ancak Hollanda'daki Düşük Frekans Dizisi (LOFAR) teleskobunu kullanan araştırmacılar tarafından yürütülen yeni bir çalışma sayesinde yeni ve beklenmedik bir bilimsel rahatsızlık kaynağı ortaya çıktı: Starlink uydularının içindeki yerleşik elektronik cihazlardan kaynaklanan radyasyon...

LOFAR, Hollanda, Almanya ve diğer birkaç Avrupa ülkesine yayılmış 40'tan fazla radyo anteninden oluşan bir ağdır. Teleskop, evrendeki nesneler tarafından yayılan en uzun dalga boylarındaki radyasyonu tespit edebilme kapasitesine sahiptir.

Ancak, LOFAR'ın tespit etmek üzere tasarlandığına benzer radyo frekanslarının Starlink uyduları tarafından da kasıtsız olarak yayıldığı ortaya çıktı.

Yeni çalışmada araştırmacılar, yaklaşık 50 Starlink uzay aracından gelen bu istenmeyen düşük frekanslı radyo uğultusunu tespit ettiklerini açıkladılar. LOFAR dizisini yöneten Hollanda Radyo Astronomi Enstitüsü'nde (ASTRON) astronom olan ve son makalenin ortak yazarlarından Cees Bassa yaptığı açıklamada "LOFAR ile gözlemlenen 68 uydudan 50'sinden 110 ila 188 MHz arasında radyasyon tespit ettik" dedi.

"Bu frekans aralığı, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği tarafından radyo astronomisine özel olarak tahsis edilen 150.05 ile 153 MHz arasındaki korumalı bir bandı içermektedir."

Bu bulgu, şu anda Avustralya ve Güney Afrika'daki iki uzak bölgede inşa edilmekte olan Square Kilometer Array Observatory (SKAO) gibi yeni nesil büyük ölçekli radyo gözlemevleri için endişe kaynağı olarak görülüyor.

Araştırmacılar, daha fazla sayıda uydudan gelen bu "istenmeyen" radyasyonun etkisini de modellemişlerdir. Simülasyonlar, istenmeyen etkilerin takımyıldızın boyutuyla birlikte daha belirgin hale geleceğini gösterdi. Almanya'daki Max-Planck Radyo Astronomi Enstitüsü'nden (MPIfR) ortak yazar Benjamin Winkel, "Simülasyonlarımız, takımyıldız ne kadar büyük olursa, tüm uydulardan gelen radyasyon arttıkça bu etkinin o kadar önemli hale geldiğini gösteriyor.

Bu bizi sadece mevcut takımyıldızlar için değil, planlananlar için daha da endişelendiriyor. Ayrıca radyo astronomi bantlarını istenmeyen radyasyondan koruyan net bir düzenlemenin olmaması konusunda da." dedi. Yazarlar, SpaceX'in takımyıldızı ve astronominin olumsuz etkiler olmadan bir arada var olmasını sağlayacak çözümler aramak için gökbilimcilerle işbirliği yaptığını da sözlerine ekledi.

Astrofizikçi ve uydu takipçisi Jonathan McDowell'a göre SpaceX şimdiden 4,000'den fazla Starlink uydusu fırlattı. Şirket halihazırda 12.000 genişbant iletişim uydusunu konuşlandırmak için yasal onaya sahip ve 30.000 Starlink aracını daha fırlatmak için onay başvurusunda bulundu. Çalışma 5 Temmuz Çarşamba günü Astronomy & Astrophysics dergisinde yayımlandı. Kaynak: Haber 7