Fazla kilolar, sadece estetik problemlere yol açmakla kalmayıp; diyabet, kalp hastalıkları ve bazı kanser türlerine de neden olabiliyor.

Son yıllarda toplum sağlığını tehdit eden fazla kilo alımının sebeplerinin araştırılması ve gerekli önlemlerin alınması sağlıklı yaşam için büyük önem taşıyor. Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Erol Bolu, kilo artışının nedenlerini açıkladı...

Tiroidiniz az çalışıyor olabilir! - Fazla kilolar genellikle hareketsiz yaşam tarzı ve yüksek kalorili beslenme alışkanlığından kaynaklanıyor gibi görünse de bunlara ek olarak önemsenmeyen farklı sebepler de kilo alımına neden oluyor.

Kilo alımının en önemli sebeplerinden biri hormonal rahatsızlıklardır. Bunların başında hipotiroidi; yani tiroid bezinin az çalışması geliyor.

Menopoz, andropoz gibi hormon yetersizlikleri, insülin fazlalığı ve kortizol fazlalığı da kilo alımına sebep olabiliyor. Kilo aldıkça bir başka hormon olan insülin giderek artar.

İnsülin direnci adı verilen tablo ortaya çıkıyor ve bunu takiben daha fazla yemek yeme dürtüsü ile kilo alma kısır döngüsü oluşuyor.

Sindirim sistemindeki bakteri ve virüsler kiloyu etkiliyor Sindirim sisteminde, yaşam için gerekli olan ve devamlı bir değişkenlik gösteren bakteriler ve virüsler bulunuyor.

Bu bakterilerin bir kısmı hastalık yapmakla birlikte önemli bir kısmı da yaşamın devamı için gerekli, olumlu bakteriler.

Bu bakteriler bireyden bireye değişkenlik gösteriyor, bireylerin beslenme içinde yaptıkları değişiklikler ile de kısa zamanda değişiklik gösterebiliyor. Sindirim sistemindeki bu bakteri ve virüsler de kilo alma ve vermede etkili...

Toplumda çeşitli hastalıkların tedavisi için kullanılan antidepresanlar, antibiyotiklerin uzun süre ya da gereksiz yere kullanımı kilo alımına neden olabiliyor. Sosyal çevre nedeniyle bulunmak zorunda kalınan ortamlar, su içmeme, öğün düzeninin olmaması, televizyon seyrederken bir şey yemeden duramamak, hızlı yeme gibi alışkanlıklar kilo alma sebepleri arasında...

Ağızdaki tat reseptörleri ile ilişkili olarak salgılanan hormonlar hem sindirme fonksiyonunu hem de doyma merkezini etkileyerek yeme davranışımızı değiştirir. Hızlı yemek yendiğinde hızla insülin salınır, yemeği takip eden saatlerde kan şekerinde düşmelere ve tekrar tekrar yoğun gıda talebine yol açarak kilo almanı kolaylaştırır.

Problem fast food yiyecekten çok hızlı yenmesinde... Bu nedenle yemekler yavaş yavaş yenmeli ve çok çiğnenmeli.

Gıdalar, beden tarafından sadece bir besin değil aynı zamanda bir zevk ve tatmin unsuru olarak da kabul görür. Stres, depresyon gibi durumlar kişilerin kiminde gereğinden fazla yeme ile kilo almaya ya da bir şey yememe ile kilo vermeye neden olabilir.

Psikolojik problemlerin yaşandığı dönemde gece daha az uyuyarak atıştırmaları artırma en önemli sebeplerdir.

Vücutta hücrelerin büyümesini teşvik eden hormonlar ışık ve karanlık ile ilişkili olarak salgılanır.

Bunun için vaktinde uyuma ve kalkma prensibi yaşamsal önem taşır. Yatılan ortamda tam karanlık sağlanmasına özen gösterilmeli. Yeme davranışı değiştiği gibi tüm hücrelerdeki enerji depolama ve kullanma denklemi de bozulur. Gece uyanık kalmak, atıştırmayı ve ek kaloriyi getirir bu durumda kilo alımını kolaylaştırmış olur.

Bu sebebe bağlı kilo fazlalıkları; vücut kitle indeksinin yaklaşık olarak 40’ın üzerindeki olgularda düşünülmeli. Kilo alan vakalar incelendiğinde genetik yatkınlığın, toplumu tehdit eden bu kilo alma nedenleri arasında beklenenden daha az yer aldığı görülüyor.

Genetik kaynaklı kilo fazlalıklarında, aile bireylerinden belki birkaçında ve birkaç kuşaktır bu problem var.

Bu problemin genetikmiş gibi yorumlanmasında en önemli etken ise; aile bireylerinin davranış olarak (yeme, egzersiz) birbirinden etkilenmiş olma olasılıkları... Bu davranışların genetik bir miras gibi iletilmesinde maalesef ki anne ve babanın olumsuz sayılabilecek beslenme davranışları sorumlu.