Kalp krizi, kalbin ana besleyici damarları olan koroner arterlerde oluşan tıkanma sonucu kalp kasının bir bölümünün oksijensiz kalmasına bağlı olarak kalp kasında meydana gelen zedelenmeyi ifade ediyor. Kalp krizi ani gelişen ve ölümcül olabilen bir hastalıktır. Hem dünyada hem de Türkiye'de en sık görülen ölüm nedenleri arasında yer alıyor. Kalp krizi hakkında bilinmesi gerekenleri anlatan Doç. Dr. Kenan İltümür, kalp krizi sırasında yapılması gerekenleri anlattı.

Göğüste 20 dakikadan fazla süren boyun, omuz ve kollara yayılan şiddetli ve baskı yapan ağrı, nefes darlığı, öksürük, baş dönmesi ve bayılma, kusma, mide bulantısı, soğuk terleme, çarpıntı, aşırı halsizlik, endişe ve ölüm korkusu duyulur. Bazen kalp krizi çok ani ve şiddetli bulgular ile başlar ve kolayca tanı konabilir. Ancak bazı kişilerde örneğin; şeker hastalığı olan kişilerde olay yavaş ve hafif bir ağrı veya rahatsızlık hissi ile başlar.

Ani gelişen ve ölümcül olabilen bir hastalık olan kalp krizi, hem dünyada hem de Türkiye'de en sık görülen ölüm nedenleri arasında yer alıyor. Peki, kalp krizinin belirtileri nelerdir? Genç yaşlı dinlemeden ciddi problemlere yol açan kalp krizinin belirtileri şunlardır;

Göğüste tam yeri belli olmayan sıkışma hissi -Sol kola ve çeneye doğru yayılan ağrı -Hareket edince artan ağrı -Ağrıyla birlikte soğuk soğuk terleme -Mide bulantısı -Nefes darlığı -Öksürük, -Baş dönmesi -Bayılma -Kusma, -Soğuk terleme, -Çarpıntı, -Aşırı halsizlik -Bazı insanlarda bu belirtiler görülmeyebilir. Örneğin diyabet hastaları hemen hemen hiç ağrı duymazlar ve sadece nefes darlığı ve soğuk terleme şikayetleri olur. -Bazı hastalarda mide ülseri veya pankreatit ağrısıyla kalp krizi ağrısı karıştırılabilir, ülser lehine yanlış yorumlanabilir.

35 yaş üzeri erkekler, 45 yaş üzeri veya menapozdaki kadınlar, şişmanlık, şeker hastalığı, hipertansiyon, sigara içimi, iyi kolesterolün düşük olması (HDL-kolesterol <45mg/dl), kötü kolesterolün yüksek olması (LDL-kolesterol >130 mg/dl), atar damar tıkanıklığı saptanmış olması (önceden kalp krizi, felç, ayak damar tıkanıklığı vb.), düzenli egzersiz yapılmaması, stresli yaşam, birinci dereceden yakınlarında (anne, baba, kardeş ve çocuklarında) erken yaşlarda damar tıkanıklığı saptanması gibi faktörler kalp krizine neden olabilir.

Kalp krizi esnasında bunları yapmak hayat kurtarıyor. Kişinin kalp krizi geçirdiği esnada tıkalı olan damarını açabilmek için yapacağı şeyler hastaya zaman kazandırır. Ağrı başladığı anda; -Telefonla mutlaka yakınlarınızı arayarak durumu haber verin. -Bulunduğunuz yerin kapısını aralayın ve böylece yardıma gelecek olan kişinin işini kolaylaştırmış olursunuz.

Bir bardak su ile aspirin için. Bunun dışında kesinlikle bir şey yiyip içmeye kalkmayın. -Kuvvetli öksürük geçici olarak kan akımını artırır. Bu nedenle burun deliklerinizi kapatarak kuvvetli biçimde öksürmeye çalışın. -Pencerenizi açın ve odaya oksijen girmesini sağlayın. -Yardım gelmesini, yatarak ya da oturarak bekleyin, ayakta beklemeyin.

-Eğer kişi düşerek başını çarpmışsa, kalp krizi ile ilgili yapılacak tedaviler, başa alınan darbe nedeniyle yapılamayabilir. Soğuk ya da sıcak suyun altına kesinlikle girmeyin. Özellikle soğuk su böyle durumlarda çok tehlikelidir. Çünkü kalp damarlarını büzer ve mevcut durumu daha da kötüleştirebilir.