Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-10-17 19:22

Cevad Zarif'ten gündem olacak Türkiye çıkışı: Rusya gibi yapmadılar, bilgi sızıntısı olmadı

Eski İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Tebriz Üniversitesi'nde yaptığı açıklamada, Rusya'nın İran'a yönelik tutumunu eleştirdi.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un, Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) anlaşmasında yer alan "tetik mekanizması" maddesinde bu üst düzey İranlı diplomatın rolüne ilişkin açıklamalarına yanıt olarak Zarif, "Bu geri çekilme, müzakerelerin son günlerine yönelik olmadığı gibi, benimle ABD Dışişleri Bakanı John Kerry arasındaki görüşmelere de ayrılmamıştı. Bay Lavrov ve Fransa, İran'a karşı geçmişte alınan Güvenlik Konseyi kararlarının statüsüyle ilgili çok kötü bir teklifte bulundular ve biz bu teklifi reddetmek için çok uğraştık." dedi.

Eski İran Dışişleri Bakanı şöyle devam etti: "Amerikalılar yalandan asla vazgeçmezler ve ellerinden geldiğince yalan söylerler. Bir gün Bay Kerry'nin elinde bir kağıt parçası ve kararları altı ay boyunca askıya almamızı öneren bir teklif vardı. Bu, altı ayda bir Güvenlik Konseyi'ne gitmemiz gerektiği anlamına geliyordu. Otomatik olarak uzatılacak olsa da, Güvenlik Konseyi'nin iki üyesinin talebi üzerine oylamaya sunulabilirdi. Eğer bu gerçekleşseydi, JCPOA altı yıl önce sona ererdi. Kerry'ye ne tür bir teklifte bulunduğunu sordum. Zekâma ve mantığıma hakaret mi ediyorsun? "Hayır, zekâna hakaret etmiyorum. Bu öneriyi yoldaşın Lavrov yaptı." dedi. Bay Lavrov ile 1994'ten beri arkadaş olduğumuzu biliyordu.

Zarif şunları kaydetti: 2020'de İran, JCPOA kapsamındaki taahhütlerinden hiçbirini yerine getirmezken, ABD geri adım atmasını istedi, Güvenlik Konseyi'nin 13 üyesi ABD'nin bunu yapamayacağını belirten bir mektup yazdı ve oylamada 11 üye çekimser kaldı, Rusya ve Çin ise aleyhte oy kullandı. Bu arada, Rusya ve Çin'in İran'ın yanında yer aldığı tek dönem benim dönemimdi. Çünkü Sayın Ahmedinejad döneminde Rusya, Güvenlik Konseyi'nin 7. Bölüm kararlarının tamamına lehte oy vermiş ve aynı Rusya, İran'ın Birleşmiş Milletler Şartı'nın 7. Bölümü'nde yer alması nedeniyle Şanghay İşbirliği Örgütü'ne katılmasını engellemişti. Sayın Lavrov bunları unuttu.

Eski İran Dışişleri Bakanı şöyle açıkladı: "Bu kitapta, ABD ve diğer beş gücün, bizim aracımızın Güvenlik Konseyi olduğunu söylediği gizli bir belge var ve aynı Sayın Lavrov, karar alma toplantısında, 'Veto hakkımızı elimizden almanıza izin vermeyeceğim' demişti. Şimdi de Zarif'in gidip bunu yaptığını söylüyor, tabii ki şimdiye kadar bunu gözlemledim ve hiçbir şey söylemedim."

Şöyle ekledi: "Lavrov, İran'a yönelik silah ambargosuna karşı olduğumu söylüyor. Toplantıya girdiğimde Cevad bana 5 yıldan fazla bir süre için izin vermeyeceklerini söyledi. Kabul edecek misin etmeyecek misin?" Hayır dedim. "Öyleyse Tahran'dan izin almadıysanız neden zamanımızı alıyorsunuz?" dedi. Ben de kararlı bir şekilde "Seninle bir ilgisi yok." dedim. O gece JCPOA sona erdi ve Lavrov'a JCPOA'nın tamamlanmasına izin vermemesi emredildiği konusunda anlaştık. Bu yüzden Rusya'ya gidip bir röportaj verdi ve silah ambargosuna karşı olduğumuzu söyledi. Zarif de bizi kabul etmeye zorladı. Şimdi aynı şeyi içeride de söylüyoruz."

Zarif, " "Ruslar hem Hacı Kasım'ın (Kasım Süleymani, İran Kudüs Gücü'nün eski komutanı) Moskova seyahatini haberleştirdi, hem de Ukrayna savaşı sırasında İran'a ait insansız hava araçlarının Rusya'ya gönderildiğini ifşa etti. Ben de Hacı Kasım ile hem Irak'ta hem de Türkiye'de görüşmelerde bulundum, ancak hiçbir şey sızdırılmadı" dedi