Aslı Bayram Yılmaz Giriş Tarihi: 2025-09-14 11:20 Güncelleme Tarihi: 2025-09-14 11:26

Bilim insanları şok sonuçları açıkladı! Uzay yolculuğu insanları yaşlandırıyor

Uzay yolculuğunun insan vücudu üzerindeki etkileri sanılandan çok daha yıkıcı olabilir. Bilim insanları, düşük yerçekimi ve kozmik radyasyon gibi uzay koşullarının, kan kök hücrelerinde yaşlanma sürecini hızlandırdığını açıkladı. Araştırma, uzay görevlerinin yalnızca astronotların sağlığı açısından değil, aynı zamanda Dünya’daki yaşlanma ve kanser gibi hastalıkların anlaşılması bakımından da kritik öneme sahip olduğunu gösteriyor.

Bilim ekibi, insan kan kök hücrelerini mikro yerçekimi ortamında incelemek için özel bir biyoreaktör sistemi geliştirdi. Bu hücreler, SpaceX’in Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderilen görevlerde 32 ila 45 gün boyunca düşük Dünya yörüngesinde tutuldu. Araştırmada, hücrelerin iltihapla ilişkili proteinleri daha fazla üretmeye başladığı, buna karşın sağlıklı yeni hücre üretme kapasitesinin azaldığı ve yıpranma belirtileri gösterdiği tespit edildi.

Araştırmanın en dikkat çekici bulgularından biri, hücrelerin kromozom uçlarını koruyan telomerlerin hızla kısalması oldu. Telomerlerin her hücre bölünmesinde doğal olarak kısaldığı biliniyor; ancak uzay ortamında bu sürecin belirgin şekilde hızlandığı saptandı. Ayrıca bazı hücrelerin aşırı stres nedeniyle ‘karanlık genom’ olarak bilinen uyur durumdaki DNA bölgelerini baskılayan proteinleri üretemediği ve bunun bağışıklık sistemini zayıflatabileceği belirtildi.

Bilim insanları, Dünya’ya geri getirilen hücrelerin sağlıklı kemik iliği ortamına yerleştirildiğinde bazı hasarların geri döndüğünü gözlemledi. Bu bulgu, uzay yolculuğunun neden olduğu moleküler yaşlanmanın kısmen onarılabilir olabileceğini gösteriyor. Uzmanlar, bu araştırmanın hem astronotların iyileşme süreçlerini geliştirebileceğini hem de yaşlanma ve yaşa bağlı hastalıkların anlaşılmasına yeni bir bakış kazandırabileceğini vurguluyor.