Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-12-13 11:35

H3N2 yayılıyor: Uzmanlardan “grip kışı” uyarısı

BU SENE DAHA ERKEN BAŞLADI: Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD) Başkanı Prof. Dr. Meltem Taşbakan, gribin bu sene ağır seyredeceğini düşündüklerini söyledi: “Küresel ısınmanın etkisiyle son yıllarda Türkiye’de grip vakalarını genellikle aralık ayının ikinci haftasından itibaren daha fazla görmeye başlardık. Önce A tipini görürdük. Şubat ayında da genellikle B tipi artardı. Bu iki dönemde grip vakaları çok artardı. Ancak bu sezon biraz daha erken görülmeye başladı. İstanbul’da çok sayıda olgu var.” Gribi hafife almak hata. Basit bir solunum yolu enfeksiyonu değil. Her yıl dünyada yaklaşık üç-beş milyon insanı hasta ediyor. 250-500 bininin ölüme yol açıyor. Grip virüsü yapısında yaptığı değişiklikler sayesinde bağışıklık sistemimizden kaçabiliyor. Geçirilse de bağışıklık bırakmıyor. Her 10-30 yılda bir büyük değişiklikler geçirip, salgınlara yol açabiliyor. En son pandemiyi 2009’da H1N1 (domuz gribi olarak biliniyor) yapmıştı.

ÇOCUKLARDA DAHA ÇOK SAPTANIYOR: Acıbadem Atakent Hastanesi enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı Prof. Dr. İftihar Köksal, “İlk ara tatilden sonra okulların açılması (17 Kasım) virüsün artışıyla ilgili önemli bir parametre oldu. Çünkü ilk çocuklarda başladı. Erişkinlere bulaştı. Gelecek günlerde bizdeki durumun daha vahim olacağını düşünüyorum” dedi. Çocuklarda daha çok saptanıyor. Köksal bunda erişkinlere göre çocuklara daha çok test yapılmasının ve böylece hastalık etkeninin adının koyulmasının da etkisini gözardı etmiyor. Test edilen hastaların yaklaşık yüzde 90’ının grip çıktığını belirten Köksal, hastalığın seyrinden ötürü H3N2’nin yeni altsoyu olduğunu düşünüyor. İstanbul’un bir kavşak kenti olması da etkili. Avrupa ve diğer ülkelerdeki virüsün buraya ulaşması kaçınılmaz.

HASTALIĞIN BULGULARI HASTAYA GÖRE DEĞİŞEBİLİR: Köksal bu sene gribin Covid-19 pandemisinin başlangıcındaki gibi ağır seyrettiğini söyledi: “Erişkinlerde de çocuklardaki gibi ağır seyrediyor. Acil servislere başvurular grip nedeniyle giderek artıyor. Açık ara grip önde olsa da RSV (ağır seyredebiliyor), adenovirüs, rinovirüs gibi diğer soğuk algınlığı virüslerini görüyoruz. Covid-19’a tek tük rastlıyoruz. Bu yeni grip virüsleri kolay bulaşıyor. Bir grip hastası, 1.4 kişiye bulaştırıyor. Dolasıyla vakalar daha da artacaktır.” Hastalığın bulguları hastaya göre değişebiliyor. Ancak bu sezon hastalarda en sık, titremeyle gelen ve yükselen ateş görülüyor. Köksal, “Öyle bir titreme ki, dışarıdan görebiliyorsunuz. Ateş çok yüksek, 39-40 dereceye kadar çıkıyor. Şiddetli kas ve eklem ağrısı oluyor. Kuru, boğulacak gibi bir öksürük oluyor. Kas, eklem ağrısı da önemli belirtiler. Burun akıntısı var ama nezledeki gibi salya-sümük değil, daha az. Bu sene dikkatimizi çeken bir bulgu da sık olmasa da hastaların ishal ve bulantıyla gelmesi. Ama kusma olmuyor” dedi.

AŞIMIZI YAPTIRALIM: Grip riskli gruplarda çok ağır seyrederek, ölüme yol açabiliyor. Prof. Dr. Taşbakan 65 yaşının üzerindekiler, kronik hastalığı (kalp, akciğer, diyabet, böbrek hastalıkları gibi) olanlar, kanser hastaları, bağışıklığı baskılananlar, 5 yaşın altındaki çocuklar, gebelerde grip virüsünün ağır hastalık yaptığını söyledi: “Riskli grubun yanı sıra aslında gribin kimde, nasıl seyredeceğini çok da bilemiyoruz. Bu nedenle hepimiz korunmak zorundayız. Korunmada aşılar etkili ve önemli. Lütfen aşı varken yaptıralım. Hala geç değil. ‘Aşı oldum hastalandım’ veya ‘geçirdim’ diyenleri duyuyoruz. Aslında ne geçirdiklerini bilmiyorlar. Başka solunum yolu hastalıklarıyla karıştırıyorlar. Yüksek ateşsiz grip olmaz. Kas ağrıları yapar. Hapşırtmaz. Bir hafta, ‘paçavra hastalığı’ dediğimiz şekilde, kolunuzu kıpırdatamayacak hale sokabiliyor. Aşıya rağmen grip olunsa da daha hafif geçiriliyor. Altı ayın üstündeki herkes yaptırabilir.” Grip geçirmek başka ciddi sağlık sorunlarına zemin hazırlıyor. Kalp krizi, kalp kası ihtihabı, akciğer enfeksiyonları, beyin iltihabı, gibi ciddi hastalıklar peşi sıra gelebiliyor.

TOPLU TAŞIMALARDA MASKENİN GERİ DÖNMESİ LAZIM: Prof. Dr. Köksal, test yaptırmanın hastalığın adını koymak ve gereksiz ilaç kullanımını (bilhassa antibiyotik) önlemek açısından önemli olduğunu vurguladı. Fakat yeni H3N2’nin grip tedavisinde kullanılan ilaçlara karşı direnç geliştirme sorunu var. Köksal “Bu nedenle mevcut ilaçlarla tedavide başarısız olabiliriz” diyerek endişesini dile getirdi: “Özellikle toplu taşımada insanlar tıkış tıkış. Maskenin geri dönmesi lazım. Hijyen çok önemli. Virüsler sadece insandan insana doğrudan bulaşmıyor. Yüzeyde de kalıyor. Elleyip yüzünüze, gözünüze sürdüğünüzde grip bulaşabiliyor. Kapalı ve kalabalık ortamlardan da uzak durulmalı.”