ABD'nin Türkiye'ye 40 adet F-16 Blok 70, Yunanistan'a ise 40 adet F-35 uçağı satışına onay vermesinin ardından, iki uçağın kabiliyetleri ve teknik özellikleri kamuoyunda en çok merak edilen soruların başında geliyor. Biri teknolojisiyle, diğeri ise performansıyla öne çıkan iki uçak arasında bilinmesi gereken temel farklar ise şöyle:

F-16, 1970’lerin sonlarına doğru üretilmiş olan, 4. nesil tek motorlu, yüksek performanslı fakat bununla birlikte oldukça ekonomik, muadillerine göre nispeten daha küçük boyutlu bir avcı savaş uçağıdır.

Sonradan geçirdiği modernizasyonlar sayesinde kara hedeflerine karşı da oldukça tehlikeli bir teknoloji harikası haline gelmiştir. F-16 şu ana kadar yapılmış uçaklar arasında fiyat/performans oranı konusunda ciddi anlamda en iyi uçaklardan bir tanesidir.

F-35 ise 1990’lı yılların sonlarına doğru geliştirilmeye başlamış, 2006 yılında ilk uçuşunu yapmış fakat meydana gelen teknik sorunlardan dolayı 2010’lu yılların yaklaşık yarısına kadar bir türlü seri üretime geçemeyen, teknolojinin son harikası savaş uçağı.

Tek motorlu olmasına rağmen kullandığı F-135 motoru sayesinde çift motorlu uçaklarla hemen hemen aynı performansı sunan, radarda düşük görünürlüğe sahip, 5. Nesil Bombardıman ağırlıklı bir multirole (çok amaçlı) uçak. Safkan bir avcı uçağı kadar hava-hava görevleri konusunda yeterli değil. Görevi daha çok düşman topraklarının içine sızmak ve kritik kara hedeflerini vurmak olduğu için zaten böyle bir şeyde beklenmiyor.

Tartışmaların ve karşılaştırmaların kaynağı da zaten burada başlıyor. F-35 yapı itibariyle hava-hava görevlerinden ziyade hava-kara görevleri için imal edilmiş bir uçaktır.

Bundan dolayı özellikle manevra kabiliyeti konusunda fazla başarılı olduğu söylenemez. Öyle ki F-16 uçağına karşı böyle bir test yapıldığında F-16’nın dogfight (it dalaşı) konusunda F-35’e üstünlük kurduğu gözlemlenmiştir.

F-16 oldukça gelişmiş bir bilgisayara sahip bir uçaktır. F-35 ise uçan bir bilgisayardır. Yani F-35 aslında zannedildiği gibi it dalaşı yapmak için geliştirilmemiştir. Düşük görünürlüğü ve uzun menzilli radarı sayesinde F-35’in yeteneği düşmanını görünmeden uzak mesafeden vurmaktır. Bu sayede it dalaşına gerek kalmadan F-35 düşmanını indirmektedir.

F-35’in F-16’yı radarda tespit etme mesafesi: 150-185+ km aralığında, F-16’nın F-35’i radarda tespit mesafesini ise 10-20+ km aralığında olduğu tespit edilmiştir. Sayılardan da anlaşıldığı üzere normal bir muharebe sahasında yani gerçek bir savaş ortamında F-16 bırakın F-35 ile it dalaşına girmeyi, kilit ve takiben füze ikazı almadan önce F-35’i radarında bile göremez diyebiliriz.

Uçan bir bilgisayar olarak tanımlanan F-35’in diğer yeteneklerinden bazıları şöyle: Her yönü ısı sensörleri ile dolu olduğu için uzak mesafelerden ateşlenmiş balistik füzeleri dahi tespit edebilir. Tespit ettiği bir hedefi bir başka uçağın veya bir başka geminin ekranına aktarabilir. Radarı çok gelişmiş olduğu için kendi tespit ettiği hedeflere başka bir uçaktan, gemiden veya herhangi bir başka unsurdan atış gerçekleştirebilir.

İHA ve SİHA ile muazzam bir uyum sağlayabilir ve bu unsurlarla bir F-16’ya veya bir başka uçağa göre çok daha etkili operasyonlar düzenleyebilir. Kısaca “Ağ Merkezli Harp” denilen kavramın içinde yer alan birçok özelliğe çok yüksek seviyede sahiptir. F-16’da bu özelliklerin birçoğu yoktur.

F-16’nın şuanda birim maliyeti açık kaynaklarda 50-60 milyon dolar civarlarında telaffuz edilirken F-35 için bu miktar 89 milyon dolar civarındadır. F-16’nın maksimum sürati 2 mach yani yaklaşık 2100 km iken, F-35’in maksimum sürati 1.6 mach yani yaklaşık 1700 km’dir.

Her iki uçakta yerden maksimum 50.000 feet yani yaklaşık 15 km yükseğe tırmanabilmektedir. F-16’nın maksimum kalkış ağırlığı yaklaşık 19 ton olmasına karşın F-35’in maksimum kalkış ağırlığı 31 ton olarak belirtiliyor. F-16 3,2 ton dahili yakıt kapasitesine sahipken F-35 8,3 ton dahili yakıt kapasitesine sahip.

F-16 kendi ağırlığının yanında yaklaşık 11 tona yakın ekstra yük taşıyabilme kapasitesine sahipken, F-35 18 tona yakın ekstra yük taşıma kapasitesine sahiptir. F-16 maksimum 12 adet 250 kg’lik MK-82 bombası veya 4 adet 1 tonluk MK-84 bombası taşıyabilirken F-35 maksimum 12 adet 250 kg’lik MK-82 bombası veya 6 adet 1 tonluk MK-84 bombası taşıyabilir.

F-16 harici yakıt tankları olmadan yalnızca kendi deposuyla yaklaşık 500 km’lik bir harekat yarıçapına sahipken F-35 yaklaşık 1200 km’lik bir harekat yarıçapına sahiptir. Ekstra yakıt tankları takıldığı takdirde F-16’da bu seviye 1300 km’yi aşmaktadır. F-35 ise harici yakıt tankları ile 1800 km’lik harekat yarıçapına ulaşmaktadır.

Son olarak F-16 ile yapabileceğiniz ve F-35 ile yapabileceğiniz şeyler ise şöyle: F-16 fiyat/performans konusunda oldukça verimli bir uçaktır. Görece daha basit görevler için bulunmaz bir nimettir. İt dalaşı konusunda en iyilerdendir. Hava sahasını koruma konusunda F-22, F-15, EF-2000 veya Su-35 gibi bir hava üstünlük uçağı kadar olmasa da rahatlıkla güvenilebilecek bir uçaktır.

F-35 ise çok daha pahalı olmasına karşın günümüz dünyası için oldukça yeni teknolojiler içermekte, kullanıcısına müthiş imkanlar sağlamaktadır.

Düşük görünürlük özelliği ile düşman radarları tarafından belli bir mesafeye kadar tespit edilememesi sayesinde sahibine düşman topraklarının içlerine sızma kabiliyeti kazandırıyor olması oldukça stratejik bir yetenektir.

Aynı şekilde havadaki düşman uçaklarının da onu geç tespit etmesi ciddi anlamda fark yaratan bir özelliktir. Ağ merkezli harp kavramını tam anlamıyla kullanabilme kabiliyeti sayesinde kullanıcı hava kuvveti için tam anlamıyla bir kuvvet çarpanı vasfı taşımaktadır.