Türkiye'de kullanımı artan enerji içecekleri ve fastfood tarzı beslenme karaciğerde yağlanmaya sebep oluyor.
Çocuklarda karaciğer yağlanması, karaciğer hücrelerinde normalden fazla yağ birikmesiyle ortaya çıkan ve giderek yaygınlaşan bir sağlık problemi olarak dikkat çekiyor. Çocuklarda karaciğer yağlanmasının en temel nedenleri arasında fazla kilo, insülin direnci ve hareketsiz yaşam bulunuyor. Bunun yanında früktoz içeriği yüksek beslenme, işlenmiş gıdaların yoğun tüketimi, bazı ilaçlar ve toksinler de risk faktörleri arasında gösteriliyor.
Hastalığın belirgin bir belirtisi olmamakla birlikte bazı çocuklarda halsizlik, karın üst bölümünde dolgunluk hissi veya karaciğer büyümesine bağlı ağrı görülebiliyor. Son yıllarda özellikle enerji içecekleri, gazlı içecekler ve paketli meyve sularının tüketimindeki artışın çocukluk çağı karaciğer yağlanmasını tetikliyor. Bu ürünlerin yüksek miktarda früktoz içermesi ve işlenmiş gıda kategorisine girmesi, karaciğerin oksidatif stresini artırarak yağlanmaya zemin hazırlıyor.
Kalitesiz yağlarla hazırlanan fast food ürünlerinin de dislipidemiye yol açarak karaciğer üzerindeki yükü artırdığı ifade ediliyor. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Sivas Medicana Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Tuğçe Uçar, çocuk yaşta tespit edilen karaciğer yağlanmasının erişkinlere göre daha kolay tedavi edilebildiğini belirterek, "Erken dönemde fark edip doğru beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleriyle müdahale edersek, ileride Tip 2 diyabet, obezite ve kalp-damar hastalıklarının önüne geçmiş oluruz" dedi.
"Hastalığın net bir belirtisi yok" Çocuklarda hastalığın basit yağlanma ile başladığını söyleyen Tuğçe Uçar, "Karaciğer yağlanması, karaciğer hücrelerinde anormal miktarda yağ birikimi demektir. Normalde az miktarda bulunan yağ depoları karaciğer ağırlığının yüzde 5’ini geçtiği zaman biz karaciğer yağlanmasından söz edebiliriz. Bu oran erişkinlerde yaklaşık yüzde 30-35, çocuklarda yüzde 7 ila 10 ve obez çocuklarda da yüzde 30-40 civarındadır.
Nedenine gelirsek başlangıçta fazla kilo, artan obezite ve insülin direncini gösterebiliriz. Sedanter (hareketsiz) yaşam, früktoz ve işlenmiş gıdalardan zengin beslenme, birtakım ilaç ve toksinleri neden olarak gösterebiliriz. Hastalığın net bir belirtisi yok bazen halsizlik karaciğerinin bulunduğu karnın üst kısmında dolgunluk hissi ve karaciğerin büyümesiyle beraber karaciğer kapsülünün gerilmesine bağlı ağrı hissi oluşabilir. Tanıyı genellikle rutin testlerde karaciğer enzim yüksekliğini tespit ederek koyarız.
Bazen başka nedenlerle baktığımız batın ultrasonunda yağlanma da tespit edebiliriz. Hastalığın seyri 9 yaş üzeri çocuklarda ALT isimli bir karaciğer testini tarama testi olarak kullanmaktayız. Hastalık çocuklarda genellikle basit yağlanma olarak başlar ve uzun süre yağlanmayla devam eder" dedi.
"Kronik hastalıkların riski azalır" Son dönemlerde kullanılan enerji içeceklerinin çocuklarda karaciğer yağlanmasına yol açtığın belirten Uçar, "Karaciğer yağlanması tıpta uzun süredir erişkinlerde gördüğümüz bir hastalık durumuyken özellikle son yıllarda işlenmiş gıda tüketimi, obezite ve metabolik sendromunun sıklığının artmasıyla çocuk yaşa inmiş durumda. Ancak çocuk yaşta tespit ettikten sonra tedavisi erişkin yaş grubuna göre çok daha kolay.
Bu nedenle çocukluk döneminde durumu tespit edip, uygun tedaviyle önlemini alabilirsek erişkin dönemde de kardiyovasküler hastalıklar, tip 2 diyabet ya da obezite gibi yaşayacağımız kronik hastalıkların riski azalır. Özellikle son dönemlerde kullanımı artmış enerji içecekler, gazlı içecekler, paketli meyve suları hem yüksek miktarda früktoz içerdiklerinden dolayı hem de işlenmiş gıda teorisinde olduğu için çocuklarda gördüğümüz karaciğer yağlanması sıklığının artışına yol açıyor. Özellikle fast food tüketimi, içerisindeki kalitesiz yağlar ve özellikle beyaz un içeriğinden dolayı dislipidemi dediğimiz tabloya yol açarak karaciğerin oksidatif stresini arttırır. Oksidatif stresi artan karaciğer bu duruma yağlanmayla tepki verir. Son dönemlerde kullanımı artmış ya da tüketimi artmış fast food’un karaciğer yağlanmasına direkt neden olduğunu söyleyebiliriz. Eğer yumurta tüketmiyorsak, kolinden zengin yumurtayı haftanın en az 3-4 günü tüketmek bize yardımcı olabilir" diye konuştu.
WhatsApp İhbar Hattı
+90 (553) 313 94 23
