ABD merkezli iş dünyası dergisi Forbes, Türkiye'nin savaş uçağı tercihleri hakkında "Türkiye'nin savaş uçağı tercihleri hava kuvvetlerinin geleceği hakkında neler söylüyor?" başlığıyla bir makale yayımladı. Türkiye'nin Eurofighter Typhoon savaş uçağına ilişkin görüşmelerine dikkat çekilen analizde Milli Muharip Uçak (MMU) KAAN hakkında da çarpıcı değerlendirmelere yer verildi.

TÜRKİYE'NİN EUROFİGHTER VE KAAN PLANINI RADARA ALDILAR- Forbes analizinde, Türk yetkililerinin son dönemde Türkiye'nin savaş uçağı filosunun geleceğine ilişkin önemli ipuçları verdiği açıklamalarının olduğunu yazdı.

Analizde, ABD'nin Ocak ayında 40 yeni modernize edilmiş Block 70 F-16 ve Türkiye'nin mevcut F-16 filosu için 79 modernizasyon kiti için 23 milyar dolarlık bir anlaşmayı onayladığı aktarıldı. Modernize edilmiş 'F-16'ların Türkiye için hayati önem taşıdığını' yazan Forbes, Türkiye'nin şu anda geliştirmekte olduğu yerli savaş uçağı MMU KAAN'a değindi.

Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler'in sözlerine yer verilen analizde, Bakan Güler'in Türkiye'nin F-16 anlaşmasından memnun olduğunu aktardığı bildirildi. Haberin devamında Bakan Güler'in "Ankara'nın son jet teslim edilene kadar projenin herhangi bir sorun olmadan tamamlanmasını" umduğunu söylediği açıklamaları yer aldı.

Bloomberg'in açıklamalarına da yer veren Forbes analizinde Türkiye'nin savaş uçakları konusunda dengeleme aradığını bildirdi. Söz konusu dengeleme kapsamında Türkiye'nin ABD'ye bazı F-16 parçalarını Türkiye'de üretme teklifinde bulunduğu haberin devamında Türkiye'nin, F-16'ların yenilenmesine yönelik yürüttüğü Özgür programı kapsamında 36 adet eski F-16 Block 30 uçağını aktif elektronik taramalı dizi radarıyla yenilemeye başladığı belirtildi.

Türkiye'nin dengeleme anlaşması talebinin, Özgür gibi programlara olan özgüveninin bir göstergesi olabileceğine işaret edilen analizde, "Bu program, en azından 2030'ların başına kadar Block 30'larını güncel tutabilir, o zaman yeni F-16'larını teslim alabilir ve MMU KAAN'ı hizmete sokmayı bekleyebilir." denildi.

Analizin devamında şu açıklamalara yer verildi; "Türkiye, 2019 yılında Rus S-400 hava savunma füze sistemlerini ithal ettiğinde F-35 Ortak Saldırı Uçağı programından askıya alındıktan sonra yeni F-16'ları talep etti. 2021'de ilk talebi yaptıktan kısa bir süre sonra, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, askıya alınmadan önce Türkiye'nin F-35'ler için ödediği tahmini 1,4 milyar doların iadesini alma veya bu miktarın F-16 anlaşmasından düşülmesini istediğini ifade etti. Ankara, hava kuvvetleri için 100 F-35A edinmeyi umuyordu."

Analizde F-16'lar konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Bu parayı kolay kazanmadık ve kazanmıyoruz. Ya uçaklarımızı verecekler ya da parayı verecekler" dediği aktarıldı.

Ayrıca, Dışişleri Bakanlığı'nın anlaşmaya ilişkin basın bültenine değinilen analizde Bakanlığın "Alıcı genellikle dengeleme talep eder. Herhangi bir dengeleme anlaşması, alıcı ve yüklenici arasındaki müzakerelerde tanımlanacaktır." açıklamalarına yer verildi.

Analizde Ankara'nın F-16 anlaşmasından önce Kasım 2023'te 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı satın alma konusunda ilgisi olduğu, İngiltere ve İspanya ile görüşmelerde bulunduğu belirtildi. Analizin devamında Almanya'nın Türkiye'ye Eurofighter uçağı satışı hakkındaki çekimserliğine değinildi.

Forbes, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Temmuz ayında Almanya Başbakanı Olaf Scholz'u Eurofighter engelini kaldırmaya çağırdı aktarıldı.

Bakan Güler'in geçtiğimiz pazartesi günü yaptığı açıklamasına değinilen analizde, Türkiye'nin Eurofighter'a olan ilgisini yinelediğini ve Almanya ile ortaklarının konuya olumlu cevap vereceğini umduğunu ifade ederek, şu ana kadar çok az ilerleme kaydedildiğini belirttiği hatırlatıldı.

Ayrıca analizde, Genelkurmay Başkanı Metin Gürak'ın İngiltere'nin Lincolnshire bölgesindeki Coningsby Hava Üssü'nü ziyaret ettiği ve burada bir Eurofighter FGR4 uçağıyla fotoğraf çektirdiği aktarıldı.

Analizde son olarak şöyle denildi; "Hiç şüphesiz Türkiye'nin son model (F-16) Viper'ların yanı sıra Typhoon'lara da yönelmesinin sebepleri var. Bununla birlikte, Türk yetkililerin son aylarda yaptığı yorumlar ve öneriler, Ankara'nın bu geçiş aşamasındaki hava kuvvetleri için vizyonunu açıkça ortaya koyuyor. İki yetenekli, üst düzey 4.5 nesil savaş uçağı arıyor (Block 70 F-16 ve Tranche 4 Eurofighter). Bu tür geçici çözümler, Ankara'nın önümüzdeki on yıl içinde nihayet beşinci nesil bir savaş uçağı sahaya sürmesine kadar, ya MMU KAAN montaj hattından çıktığında ya da diğer beşinci nesil uçaklar piyasada mevcut olduğunda, muhtemelen fazlasıyla yeterli olacaktır."

Star'ın haberine göre; AeroTime isimli haber sitesi 2023 yılının en iyi savaş uçaklarını açıkladı. Halihazırda aktif olarak kullanılan ve dünya ülkelerinin filolarında yer alan uçakları karşılaştırılmasıyla oluşturulan listede 10 adet uçak yer aldı.

Bu uçaklar 1 en iyi 10 (listeye göre) en geride kalmış uçak olarak belirlendi.

10- SUKHOI SU-35S Çokça eleştiri alan Sukhoi SU-35S özellikle bir dönem forumlarda “egzoz gazlı uçak” olarak biliniyordu. Bu kötü ünle birlikte listenin 10. sırasında yer alması da şaşırtıcı olmadı. Rus yapımı olan uçak SU ailesinin 4,5. nesle yükseltilmiş bir üyesi. Bu uçağın en can alıcı özelliği ise kanartlara bile ihtiyaç duymayan itme vektörlü motor nozülleri.

9- Eurofighter Typhoon Adından da anlaşılacağı üzere Avrupa Birliği’nin savaş uçağı projesi olan Eurofighter’ın en çok eleştiri aldığı nokta biraz “imece usulü” bir uçak olmuş olması. Uçak temelde 4. nesil olarak üretildi ancak son dönemlerde 5. nesile uyarlanacağı yönünde modernizasyon projesi dedikoduları geliyor. Eurofighter’ın en can alıcı noktası ise şüphesiz 2020 yılında uçağa entegre edilen silah sistemleri.

8- Dassault Rafale Rafale ve Eurofighter aslında kardeş diyebiliriz. Zira Rafale için “yasak aşk meyvesi” yakıştırılması yapılır. Avrupa birliğinin birlikte uçak üretme projesi devam ederken Fransa ekstra olarak gizli gizli farklı bir proje geliştirdi. Fransa’nın kendi ihtiyaçlarına göre üretilen Rafale temelde Eurofighter ile birçok ortak noktaya sahip. Ancak Rafale uçağının en can alıcı noktası uçak gemilerine inebiliyor oluşu ve nükleer silah taşıma sertifikası.

7- Boeing F-15EX Eagle II 4. nesil uçaklar size çok eskiymiş gibi gelmeyebilir. Ancak F-15EX 2024 yılında 52. yaş gününü kutladı. Dünyadaki ilk 4. nesil uçaklardan biri olan F-15EX Eagle II, havadan-havaya 100’den fazla vuruş yapabilen ve havadan-havaya kayıp yaşamayan dünyadaki tek savaş uçağıdır. Eagle II versiyonu ile günümüze uyarlanmıştır.

6- Shenyang FC-31 GYRFALCON Çin on yıldan biraz fazla bir süre önce Shenyang FC-31 Gyrfalcon projesini tanıttı. Proje artık ilk meyvelerini verdi diyebiliriz. FC-31 henüz resmi olara tanıtılmamış olsa da, farklı isimler altında, Çin’in yeni taşıyıcı tabanlı jeti olmak üzere.

5- SUKHOI SU-57 Listede yine bir Rus uçağı var. Rusya’nın ilk hayalet savaş uçağı olan SU-57 aslında çok daha erken tarihlerde üretilecekti. Fakat yaşadığı bir dizi teknik sorun uçağın az sayıda üretilmesine sebep oldu. SU35 gibi “egzoz gazlı uçak” komedisine maruz kalan SU-57, 5. nesil özellikleri ile birçok uçağa kafa tutuyor.

4- KAI KF-21 BORAMAE Güney Kore ve Endonezya ortaklığıyla üretilen KAI KF-21 Boramae listenin 4. sırasının sahibi. Kore havacılık endüstrisi için çok büyük bir yere sahip olan KF-21 geçtiğimiz günlerde kameralara da yakalanmıştı. Uçak sahip olduğu AESA radarı sayesinde F-35’e kafa tutmakta. Şu anda 4,5 ve 5. nesil arasında gidip gelen uçağın tam olarak nereye konumlandırılacağı ise merak konusu.

3- Lockheed Martin F-22 RAPTOR Muhtemelen birçok okuyucumuz F-22 RAPTOR’un kaçıncı sırada yer aldığını merak etti. Amerikalıların asla satmayız dedikleri F-22 RAPTOR listenin 3. sırasının sahibi. Hizmete giren ilk 5. nesil savaş uçağı olan F-22 itiş vektörlü motorları ve gelişmiş silah sistemleri ile yakın mesafe it dalaşında vazgeçilmez uçaklardan oluyor.

2- CHENGDU J-20 MIGHTY DRAGON Adındaki “Dragon” kelimesinden anlaşılacağı üzere Çin yapımı bir uçak olan J-20 Mighty Çin’in 2017 yılında tanıtılan ilk 5’inci nesil savaş uçağı. SU-57 ve F-22 rakibi olarak tasarlanan uçağın şu an için pek çok özelliği gizli. Ancak tasarımına bakıldığında üst düzey bir uçak olduğu bildiriliyor.

1- Lockheed Martin F-35 LIGHTNING II Amerikalılar tarafından geliştirilen F-35 listemizin 1. sırasının sahibi. Çok da şaşırtıcı olmayan bu durumda pek de söylenebilecek bir şey yok aslında. Uçak sahip olduğu özellikler sayesinde 5. nesil savaş uçağı olmanın hakkını veriyor. Dünya genelinde pek çok operatörü olan uçağı satın almak isteyen ülkeler sıraya girmiş vaziyette.

Üç varyasyondan oluşan uçak geleneksel kalkış-iniş özelliğin sahip F-35A, dikey kalkış-iniş özelliğin sahip F-35B ve uçak gemilerine inebilen F-35C varyasyonlarına sahip. Uçak için çıkartılan saldırı oranı ise F-35’in kaybettiği her 1 çatışma için 20 çatışma kazanabileceğini bildiriyor.

Türkiye 5. nesil savaş uçağı KAAN'ı gökyüzü ile buluşturdu. Sınıfının en üstün özellikleriyle donatılan KAAN envantare alındığında listenin en üsrt sıralarında kendine yer bulacak. Yeni nesil silahlarla havadan havaya muharebe, süpersonik hızda dahili silah yuvalarından hassas vuruş gerçekleştirebilecek KAAN, yapay zeka ve nöral ağ desteğiyle artırılmış muharebe gücü sağlayacak.

• Hem hava-hava, hem de hava-yer muharebelerinin gereksinimlerini sağlıyor • Kokpit tasarımı, beşinci nesil savaş uçaklarının sahip olması gereken kabiliyet ve donanımlar gözetilerek pilotun iş yükünü en aza indirgemeye yönelik olarak olgunlaştırılıyor • Yüksek durumsal farkındalık, optimize edilmiş pilot iş yükü, muharebe hasar tespiti • Yeni nesil görev sistemleri • Diğer unsurlarla (insansız hava araçları, F-16'lar, TSK'nın hava, kara ve deniz unsurları) müşterek çalışılabilirlik • Düşük görünürlük ve kızılötesi iz • Sensör ve veri füzyonu destekli atış kontrol sistemi ile hassas vuruş • Kısa dönüş süresi • Dahili silah yuvası ve supercruise kabiliyeti • 14 metre kanat açıklığına sahip KAAN, 21 metre uzunluğunda ve 6 metre yüksekliğinde. • KAAN'ın azami hızı ise 1,8 Mach (40.000 ft) olarak açıklandı.