Araç üzerindeki haciz miktarının yüksek olması, birden fazla kişinin haciz koyması ve borcun ödenme olasılığının düşük olması nedeniyle, araçlar yasadışı bir şekilde evraksız olarak satılıyor.

BU EVRAKSIZ ARAÇLARLA NE YAPILIYOR?

Satılan araçların akıbeti genellikle belirsiz. Bu işi yapan kişiler genellikle araçları ya parçalayarak kullanıyor ya da "change" adı verilen bir sistemle, kazalı ve yüksek onarım maliyetine sahip araçların şasi numaralarını değiştirerek ve bu araçları tekrar piyasaya sürüyor. Uzmanlar tarafından tespit edilebilen bu "change" sistemleri genellikle merdivenaltı tamirhanelerde uygulanmakta.

CHANGE İŞLEMİ NASIL YAPILIYOR?

Hürriyet'ten Burak Taşçı'nın haberine göre; İşlemi daha iyi anlatmak gerekirse, şöyle bir örnek verilebilir: Diyelim ki bir aracınız var ve bir kaza geçirdiniz. Ancak, aracınızın onarımı için istenen fiyatlar oldukça yüksek. Bu durumda, hacizli bir aracı düşük bir fiyata alarak, hacizli aracın şasi numarasını kazalı aracın şasi numarası ile değiştirerek, aslında iki aracın birleşiminden yeni bir araç elde edilmiş oluyor. Kazalı olan aracın işe yarar parçaları ayrıca satılırken, geri kalan kısmı ya hurda demir olarak satılır ya da terk edilir. Bu işleme halk arasında "change" deniyor.

SATIN ALMAK BÜYÜK SUÇ

Araçların evraksız bir şekilde satın alındığı, sahibinin kim olduğunun belirsiz olduğu ve üzerinde haciz bulunan araçları satın alan kişiler suç işlemiş oluyor. Ayrıca, hacizli araçları alan kişiler yasadışı olarak "change" işine girer ve bu durum tespit edilirse ciddi cezaları oluyor.

KIRSALDA TALEP GÖRÜYOR

Kırsal alanlarda, dağlık bölgelerde veya köylerde kullanmak üzere hacizli araçlar alan kişiler de mevcut. Bu araçlar, tespit edilemedikleri sürece uzun yıllar boyunca kullanılabiliyor. Ancak, araç üzerinde haciz bulunması durumunda ve satış talebinin olması halinde, yakalama kararı da çıkartılabiliyor. Bu durumda, araç trafikte durduruluyor ve araç bağlanabiliyor.

YABANCI PLAKA ARAÇLAR EDERİNİN KAT KAT UCUZUNA BULUNABİLİYOR

Yabancı plakalı ve Türkiye'de bulunan araçlar da evraksız olarak çok düşük fiyatlardan satışa çıkarılıyor. Örneğin, Türkiye'de benzerleri 1.5 milyon lira civarında olan araçlar, 200-300 bin lira gibi çok düşük fiyatlara satılıyorlar. Sosyal medyada yer alan ilanlarda, lüks araçlar hurda fiyatının altında satışa sunuluyor. Örneğin, 2022 model Mercedes E200d gibi araçlar normalde 3.5 milyon liraya satılırken, evraksız olarak 1.1 milyon liraya satılıyorlar.

ALANLAR SUÇ OLDUĞU BİLMELİ

Hacizli, yakalamalı, devri olmayan veya sahibi belirsiz, yabancı plakalı gibi araçları satın almak isteyenlerin, yasal çerçevede alım-satım işlemleri gerçekleştirmedikçe suç işlediklerinin farkında olmaları önemli. Araç alım-satımı noter dışında yapılamaz. Bu nedenle, yasadışı otomobil satışı işlemlerine güvenmemek, hem maddi hem de yasal sorunlardan kaçınmak için büyük önem teşkil ediyor.