Türkiye’de yurttaşlar paralarındaki değer kaybını frenleyebilmek için altın, dolar, euro gibi yatırım araçlarına yöneldi. Yurttaşların bu yöneliminden faydalanmak isteyen fırsatçılar piyasaya sahte altın ve döviz sürdü.

Fırsatçılarla mücadele için Hazine ve Maliye Bakanlığı yılbaşından itibaren başlamak üzere Kıymetli Maden Takip Sistemi (KMTS) uygulamasını gündemine aldı. Uygulamayla değerli madenlerin darphane tarafından izlenebilmesi için üzerlerine, “üretici, üretim tarihi ve yeri, ağırlığı, saflık ayarı, seri numarası” yazılacak.

Düzenlemeye göre takılar kapsam dışında kalacak. Uygulama yalnızca yatırım için kullanılacak külçeleri kapsayacak. Eskiden alınan ürünler kapsam dışı tutulacak. Rafinerilerin KMTS’ye geçiş için 1 aylı süresi olacak.

Bu soruların yanıtlarını ele almadan önce büyük bir ihtimalle yılbaşında devreye girecek Kıymetli Maden Takip Sistemi (KMTS) nedir, bir onu hatırlatalım.KMTS’nin tanımı, “Rafineriler tarafından standart işlenmemiş kıymetli madenler ve basılı kıymetli madenlerin üreticisi, üretim tarihi ve yeri, ağırlığı, saflık ayarı, seri numarası ve benzeri özelliklerinin Darphane tarafından sağlanan benzersiz kodla her bir ürünün üzerine işlendiği ve aynı kodla Darphane tarafından kayıt altına alınan ve izlenen sistem” diye yapılıyor.

KMTS’nin en kritik unsuru güvenlikli etiket. İki farklı ambalajda güvenlikli etiket uygulanacak.

Buna göre 0.5-100 gram ürünler, kart ambalaj içine konacak. Güvenlikli etiket kart ara katmanına yerleştirilecek. 100 gram üzeri ağırlıktaki ürünler ise, dayanıklı şeffaf malzemeli bir ambalaj içine ürün sertifikası ile konacak. Ürün sertifikası üzerinde güvenlikli etiket ve kod bulunacak.

Bu düzenlemelerde konu olan altın bu aşamada sadece yatırım amaçlı kullanılan 24 ayar külçe altın. Yani bu kapsama gram altınlar giriyor. 22 ve 18 ayar bilezik, yüzük gibi işlenmiş takılar kapsam dışı.

Evde tutulan, takı veya yatırım amaçlı bilezik yüzük, küpe vs altınınız varsa zaten kapsam dışında olduğu için herhangi bir işlem yapmanız gerekmiyor.Peki ama KMTS’nin uygulamaya geçmesinden sonra daha önceden yatırım amaçlı gram altın alıp evinde, kasada saklayanların durumu ne olacak?

Vatandaşın evinde, kasasında bulunan altınların kimin tarafından üretilip, satıldığı ve standartları belli olmadığı için KMTS’ye kaydı yapılmayacak. Bu söz konusu altınların değeri düşecek anlamına gelmiyor. Vatandaş yine bu altınları kuyumcularda satacak. Yani vatandaş yatırım amaçlı daha önceden aldığı 24 ayar gram altınlarla ilgili herhangi bir işlem yapmayacak.

Bakanlığın KMTS ile amacı, yatırım amaçlı 24 ayar altınlarda ayar ve gramajda sahteciliği bitirmek.

KMTS ile bundan sonra sadece faaliyet izni alan rafinerilere belirtilen kıymetli madenlerin üretimini yapma izni veriliyor. Bu rafineriler, kendi ürettiği altınlara Darphane’nin kodu bulunan özel güvenlikli etiketi belirtilen standartlardaki ambalajlara uygulamak zorunda.

Her rafineri sadece kendi ürettiği kıymetli madeni bu etiketli ambalajla piyasaya sürecek. Bu rafinerilerin özel ambalajlı, güvenli etiketli kıymetli madenleri, ayar ve gramaj konusunda denetlenebileceği için güvenli olacak, sahtecilik söz konusu olmayacak.

KMTS’nin uygulamaya geçmesinden önce üretilen ve satışı gerçekleştirilmemiş standart işlenmemiş kıymetli madenler ve basılı kıymetli madenlerin, rafineriler tarafından, KMTS’nin uygulamaya geçmesinden itibaren 1 ay içerisinde sisteme kaydının yapılması zorunlu.

Yani ilgili tebliğe göre faaliyet izni almak üzere Bakanlığa başvurmuş ve gerekli izni almış rafineriler, kendi ürettikleri ve ellerinde bulunan ancak piyasaya sürmediği altınları KMTS devreye girdiğinde 1 ay içinde sisteme kaydettirmek zorunda.