Samsun’da çiftçiler tarafından özel izinle üretilen tıbbi, aromatik ve endemik bitkiler tıpta ve birçok dalda kullanılıyor. Üretime başlamak isteyen çiftçilere 10 yıl boyunca en az yıllık yüzde 20 zamlı alım garantisi de veriliyor.

19 Mayıs İlçesi Ekolojik Üreticiler Derneği, 2014 yılında 19 Mayıs ilçesinde kuruldu. Dernek üyeleri, gerekli izinleri aldıktan sonra doğadan topladıkları endemik, aromatik ve tıbbi bitkileri yetiştirmeye başladı. Doğadan toplanan ve getirilen 20’den fazla bitkiden 19 Mayıs topraklarına uyanların yağı tıpta kullanılırken, uyum sağlamayanlar ise baharatlık olarak kullanılmaya başlandı. Derneğin yönetim kurulu başkanı ve çiftçi Hakkı Karaman, şu anda 47 çiftçinin tıbbi, aromatik ve endemik bitki ürettiğini, gerekli izinleri alan çiftçilerin de bu bitkileri üretmek istemeleri halinde her yıl en az yüzde zamlı olacak şekilde 10 yıl alım garantisi verdiklerini söyledi.

Deneme yöntemiyle başladıkları üretimde 47 çiftçiyle birlikte 80 dekar alanda üretim yapmaya başladıklarını ifade eden Başkan Hakkı Karaman, “2014 yılında ekoloji derneğini kurarak çiftçi örgütleşmesini sağladık. 47 dernek üyemizle 19 Mayıs’ta yaptığımız denemelerle tıbbi ve endemik bitkileri üretmeye başladık. Bakanlığımızdan aldığımız izinlerle 20’ye yakın tıbbi, aromatik ve endemik bitkileri doğadan toplayarak tarlamıza ektik. Bunları da yeni mevzuata uygun şekilde kayıt altına aldırdık. Bitkilerin son dönemde tıpta oldukça fazla kullanılması da bizi bu işlere daha çok yönetti.

Küçük bir alanda yaptığımız üretimi de büyüterek 80 dekar alana kadar ulaştırdık. Hedefimiz aynı bitkileri en az bin ailenin üretmesini sağlamak. Sonrasında da kuracağımız tesisle de 150 kişiyi istihdam edecek bir proje hazırlıyoruz. En önemli konu; yöreye uyum sağlayan bitkiler yağları çıkartılarak tıpta ve diğer alanlarda kullanılırken, bölgeye uyum sağlayamayan bitkiler ise baharatlık olarak kullanılabiliyor. Biz bu yönde çalışmalarımıza deva ediyoruz” dedi.

20’den fazla kalem ürün ürettiklerinin altını çizen Başkan Karaman, “Salep bitkisini Bakanlık izniyle tarıma aldırdığımız gibi göl soğanı üretimine de burada başladık. O da çok yoğun ihraç edilen bir ürün. Akzambak dediğimiz ürün, ekinezya, nane, biberiye, limon ve birçok tıbbi, aromatik ve endemik bitkiyi yetiştirerek bölgede bir kapasite oluşturmayı başardık. Şu ana kadar yapılan çalışmalar içerisinde kurutma tesisimizi ve yağını çıkartabilecek tesisleri oluşturduk. Küçük çapta denemeler yaptık. Daha çok bağlı bulunduğumuz ildeki kurumlarla ortak çalışarak hareket ediyoruz. Daha da geliştirmek için çalışmalarımızı hızlandırdık” diye konuştu.

Bu işe başlamak isteyen çiftçilere 10 yıl alım garantisi verdiklerinin de altını çizen Karaman, “Alanımızda kekik, nane, adaçayı, göl soğanı, biberiye, sumak, akzambak, yılanyastığı (arun), siklamen (orman menekşesi) gibi tıbbi ürünleri başarılı bir şekilde çoğaltıyoruz. Bizim gibi bu tıbbi, aromatik ve endemik bitkileri üretmek isteyenler az bir alanda yapılan ve bilinmeyen bir üretim olduğu için eğitim ve izinleri almadan üretmelerini tavsiye etmiyoruz.

Gerekli şartlar sağlandıktan sonra bu ürünleri üreten çiftçilere en az 10 yıl alım garantisi veriyoruz. Çiftçilerimize ayrıca her yıl aldığımız fiyattan en az yüzde 20 zamlı alma garantisi vererek başlatıyoruz. Şu an kendi tarlamda özel eğitim okulu ile de projelerimizi yaptık. MEM ile bir proje de yaptık. Her okula bir aromatik bahçe yapıyoruz. Şu anda bir okulda yaptık ve diğer okullarda da yapacağız. Öğrencilerin sıfırdan bu işi öğrenmelerine de katkıda bulunacağız” şeklinde konuştu.